Ngăn chặn tình trạng xuất, nhập cảnh trái phép ở Quảng Ninh

Lực lượng Công an phối hợp với BĐBP tỉnh Quảng Ninh tiến hành trục xuất bà Xie Yan Na, quốc tịch Trung Quốc, bị truy nã về hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tại tỉnh Phúc Kiến (người có dấu X). Ảnh: Đơn vị cung cấp

Diễn biến phức tạp

Quảng Ninh có đường biên giới trên bộ và trên biển dài, gồm nhiều lối mở, luồng lạch nhỏ, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ bị các đối tượng xấu lợi dụng. Thời gian gần đây, lực lượng chức năng ghi nhận tình trạng một số công dân Trung Quốc tìm cách nhập cảnh trái phép vào Việt Nam để đi tiếp sang nước thứ ba, tìm kiếm việc làm bất hợp pháp, hoặc trốn truy nã. Sau khi lọt qua biên giới, các đối tượng này thường nhanh chóng di chuyển vào các đô thị lớn như Hải Phòng, Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh..., gây khó khăn cho công tác quản lý, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự, nhất là khi nhiều trường hợp liên quan tới hoạt động tội phạm.

Vụ việc điển hình là ngày 19/11, tại cửa khẩu quốc tế Móng Cái, lực lượng Công an tỉnh Quảng Ninh phối hợp với lực lượng Biên phòng tiến hành trục xuất bà Xie Yan Na, sinh năm 1966, trú tại thành phố Hạ Môn, tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc bị truy nã về hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tại tỉnh Phúc Kiến. Đối tượng sau khi bỏ trốn sang Việt Nam đã ẩn náu nhằm tránh sự truy bắt của cơ quan chức năng Trung Quốc. Việc phát hiện, bắt giữ và bàn giao đối tượng không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật quốc tế, mà còn khẳng định vai trò chủ động của Việt Nam trong hợp tác đấu tranh phòng chống tội phạm xuyên biên giới.

Cũng trong tháng 11, tình trạng tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép tiếp tục diễn biến phức tạp. Tại vùng biển Tràng Vỹ, vào lúc 1 giờ 5 phút, ngày 3/11, tổ công tác của Đồn Biên phòng Trà Cổ phát hiện một xuồng máy mang số tự ghi “598” chở 11 nam giới có biểu hiện nghi vấn. Kiểm tra nhanh, lực lượng chức năng xác định, toàn bộ số người trên xuồng không có giấy tờ hợp pháp liên quan đến hoạt động xuất cảnh. Làm việc ban đầu, đối tượng Lâm Phúc Long, sinh năm 1982, quốc tịch Trung Quốc, là người điều khiển xuồng và đối tượng Đặng Ích Giang, sinh năm 1988, quốc tịch Trung Quốc, phụ xuồng khai nhận, đã dùng xuồng chở 9 người Trung Quốc từ vùng biển Việt Nam để xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc, với tiền công 400 nhân dân tệ/người. 9 người còn lại thừa nhận, được 2 đối tượng trên đón từ vùng biển Việt Nam để xuất cảnh trái phép bằng đường biển.

Những lời khai này cho thấy, hoạt động đưa, đón người xuất cảnh trái phép đã trở thành một “dịch vụ ngầm”, có tổ chức và vận hành theo cơ chế thu lời bất chính. Phương thức phạm tội thường diễn ra trong đêm, bằng xuồng cao tốc, lợi dụng những khu vực bờ biển vắng người, nhằm né tránh sự kiểm soát của lực lượng chức năng. Ngay sau khi bắt giữ, Đồn Biên phòng Trà Cổ đã lập biên bản bắt người phạm tội quả tang, tiến hành điều tra và ngày 6/11 ra quyết định khởi tố vụ án “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”.

Đồn Biên phòng Trà Cổ, BĐBP tỉnh Quảng Ninh bắt giữ nhóm đối tượng người Trung Quốc xuất cảnh trái phép vào ngày 3/11/2025. Ảnh: Đơn vị cung cấp

Tính chất nguy hiểm và những hệ lụy

Tội phạm tổ chức cho người khác xuất, nhập cảnh trái phép là hành vi xâm phạm nghiêm trọng quy chế quản lý biên giới quốc gia, tạo ra kẽ hở cho tội phạm xuyên quốc gia lợi dụng và đặt ra thách thức lớn đối với an ninh quốc gia trong bối cảnh tội phạm công nghệ cao, dịch bệnh và các loại tội phạm phi truyền thống ngày càng gia tăng.

Các đối tượng thường sử dụng xuồng nhỏ, tốc độ cao, hoạt động vào đêm khuya để đưa người vượt biên, thể hiện tính chất tổ chức và manh động, phá vỡ trật tự quản lý biên giới và gây khó khăn cho lực lượng tuần tra, đồng thời tạo tiền lệ nguy hiểm cho những đường dây lớn hơn. Nguy hiểm hơn, hoạt động này còn trở thành “lá chắn” cho những đối tượng phạm tội ẩn náu, trốn tránh pháp luật (như trường hợp bà Xie Yan Na, đối tượng bị truy nã quốc tế) lợi dụng địa bàn Việt Nam để lẩn trốn, sẵn sàng di chuyển sang nước khác nhằm tiếp tục hành vi phạm tội.

Khi những người nhập cảnh trái phép không được kiểm soát chặt chẽ, nguy cơ phát sinh các hành vi vi phạm pháp luật trong nội địa như đánh bạc, lừa đảo qua mạng, lao động bất hợp pháp, tham gia đường dây tội phạm công nghệ cao là vô cùng lớn, làm phức tạp tình hình an ninh trật tự và gia tăng gánh nặng cho lực lượng chức năng. Bên cạnh đó, việc di chuyển trên các phương tiện tự chế, không bảo đảm an toàn, chạy tốc độ cao trong đêm còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn trên biển, có thể gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản chỉ từ một sơ suất nhỏ. Tất cả những hệ lụy trên cho thấy mức độ nguy hiểm của hành vi tổ chức xuất, nhập cảnh trái phép, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp thiết phải siết chặt quản lý, tăng cường kiểm soát tuyến biên giới và kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn loại tội phạm này từ sớm, từ xa.

Tăng cường các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn

Nhận diện sớm phương thức hoạt động của các đường dây tổ chức xuất nhập cảnh trái phép, BĐBP tỉnh Quảng Ninh đã phối hợp chặt chẽ với Công an tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn, triệt phá hành vi vi phạm ngay từ gốc.

Trên thực địa, các đồn Biên phòng: Trà Cổ, Móng Cái, Hải Hòa, cửa khẩu cảng Vạn Gia... duy trì tổ tuần tra cơ động, chốt trực 24/24 giờ trên cả biên giới đất liền lẫn vùng biển, đặc biệt tại các khu vực nhạy cảm, luồng lạch nhỏ, nơi các đối tượng thường lợi dụng để vượt biên ban đêm. Việc tăng cường tuần tra đêm, kết hợp sử dụng xuồng cao tốc, thiết bị quan sát đêm và đèn chuyên dụng đã giúp lực lượng kịp thời phát hiện phương tiện lạ; điển hình như vụ bắt giữ xuồng tự ghi số “598” tại Tràng Vỹ, cho thấy hiệu quả của chiến thuật bám sát thực địa, tuần tra đúng trọng tâm, trọng điểm.

Song song với đó, công tác điều tra, xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật được triển khai nhanh chóng và kiên quyết. Những đối tượng tổ chức, môi giới cho người khác xuất nhập cảnh trái phép đều bị khởi tố, truy tố, tạo hiệu ứng răn đe mạnh mẽ; các trường hợp nhập cảnh trái phép bị lập biên bản, xử lý hành chính, hoặc trục xuất theo quy định, góp phần làm trong sạch địa bàn và ngăn ngừa nguy cơ tái phạm.

Cùng với biện pháp nghiệp vụ, công tác phối hợp quốc tế, nhất là với lực lượng bảo vệ biên giới Trung Quốc, được duy trì thường xuyên thông qua trao đổi thông tin, xác minh nhân thân và phối hợp xử lý các vụ việc phát sinh. Trường hợp bàn giao đối tượng truy nã Xie Yan Na là minh chứng rõ ràng cho hiệu quả hợp tác, góp phần hạn chế việc tội phạm lợi dụng biên giới chung để lẩn trốn. Bên cạnh đó, lực lượng Biên phòng các địa bàn đã đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật đến người dân biên giới, ngư dân, chủ tàu thuyền... bằng hình thức tuyên truyền lưu động, phát tờ rơi, nói chuyện pháp luật, xây dựng “lá chắn nhân dân” từ cơ sở; qua đó, kịp thời phát hiện, báo tin các hoạt động nghi vấn.

Những vụ việc được phát hiện ở Quảng Ninh trong thời gian qua cho thấy sự quyết tâm cao độ của BĐBP và lực lượng chức năng trong việc ngăn chặn, xử lý nghiêm minh theo pháp luật. Với sự vào cuộc đồng bộ, liên ngành và sự chung tay của nhân dân biên giới, tuyến biên giới phía Bắc sẽ tiếp tục được giữ vững, góp phần xây dựng môi trường an ninh, an toàn và ổn định, phục vụ phát triển đất nước.

Hồng Lam