Ngân hàng, công ty chứng khoán đồng loạt gia nhập thị trường tài sản số

Ảnh minh họa

Ngày 19/9/2025, CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Việt Nam Thịnh Vượng (CAEX) được thành lập, trở thành thành viên mới nhất tham gia vào cuộc đua xây dựng hạ tầng giao dịch tài sản số trong nước. Doanh nghiệp đặt trụ sở tại tầng 4, tòa nhà số 5 Điện Biên Phủ, phường Ba Đình, Hà Nội, với ngành nghề kinh doanh chính là cung cấp dịch vụ liên quan đến tài sản mã hóa.

CAEX có vốn điều lệ 25 tỷ đồng; trong đó CTCP Chứng khoán VPBank (VPBankS) góp 2,75 tỷ đồng, tương ứng 11% vốn. Cổ đông lớn nhất là CTCP LynkiD nắm 50% vốn, phần còn lại (39%) thuộc về Công ty TNHH Đầu tư Future Land.

Sự xuất hiện của CAEX diễn ra trong bối cảnh VPBank (mã VPB) vừa công bố kế hoạch tham gia thí điểm thị trường tài sản mã hóa do Chính phủ triển khai, với việc giao cho công ty con VPBankS làm đầu mối triển khai sàn giao dịch.

VPBankS tham vọng xây dựng sàn tài sản mã hóa, mở rộng hệ sinh thái tài chính số

Ngày 13/8 vừa qua, Ngân hàng TMCP Quân đội (MB, mã: MBB) ký kết hợp tác với Tập đoàn Dunamu - đơn vị vận hành sàn Upbit tại Hàn Quốc để cùng triển khai một sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam. Theo thỏa thuận, Dunamu sẽ hỗ trợ MB về công nghệ, tư vấn pháp lý, đào tạo nhân lực và xây dựng cơ chế bảo vệ nhà đầu tư, thể hiện hướng “bắt tay chiến lược” nhằm tận dụng kinh nghiệm quốc tế và mô hình vận hành hiện đại.

Trước đó, làn sóng thành lập sàn tài sản số đã có những bước tiến đáng kể. Ngày 26/8, CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa VIX (VIXEX) ra đời với vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng; trong cơ cấu cổ đông, CTCP Chứng khoán VIX góp 150 tỷ đồng, chiếm 15% vốn.

Tháng 5/2025, CTCP Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Techcom (TCEX) được thành lập, người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Xuân Minh - Chủ tịch HĐQT TCBS. TCEX khởi đầu với vốn điều lệ 3 tỷ đồng (ông Minh góp 89%; TCBS 9,9%; TechcomCapital 1,1%), sau vài tháng đã nâng vốn lên 101 tỷ đồng, gấp 34 lần so với ban đầu.

Bên cạnh các nhà vận hành sàn, nhiều công ty chứng khoán và tổ chức tài chính đã chuẩn bị hạ tầng số từ sớm. Trong đó, CTCP Chứng khoán SSI (SSI) thành lập SSI Digital từ năm 2022 và đến nay đã ký kết hợp tác với Tether, U2U Network và Amazon Web Services (AWS) nhằm phát triển nền tảng tài chính số. SSI cũng là đơn vị đồng hành tổ chức nhiều sự kiện blockchain lớn tại Việt Nam như GM 2025 và Ngày hội Blockchain Việt Nam 2025.

Ngoài các sàn có liên quan trực tiếp tới công ty chứng khoán, một số doanh nghiệp khác cũng rót vốn vào các dự án liên quan tài sản mã hóa, cụ thể ngày 9/9, thông tin đăng ký doanh nghiệp cho thấy CTCP Sàn giao dịch Tài sản số DNEX đã được thành lập tại TP Đà Nẵng, vốn điều lệ 2 tỷ đồng. Ba cổ đông sáng lập là CTCP Quản lý quỹ Fundgo (góp 600 triệu đồng, 30%), CTCP Trustpay (600 triệu đồng, 30%) và CTCP Công nghệ Quản lý Tài sản số (800 triệu đồng, 40%).

Làn sóng thành lập sàn giao dịch tài sản mã hóa ở Việt Nam diễn ra ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2025, cho phép thí điểm thị trường tài sản số trong 5 năm. Khung pháp lý mới đặt ra tiêu chuẩn rất rõ ràng cho nhà vận hành sàn: vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng, cơ cấu sở hữu nghiêm ngặt (35% vốn phải thuộc về ít nhất hai tổ chức tài chính như ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ quản lý tài sản, bảo hiểm hoặc doanh nghiệp công nghệ), trong khi 65% còn lại do các tổ chức khác nắm giữ và không cho phép cá nhân tham gia. Nhà đầu tư nước ngoài được phép sở hữu tối đa 49% vốn.

Các yêu cầu trên nhằm đảm bảo quy mô tài chính đủ mạnh, phân tán rủi ro và nâng cao năng lực quản trị, kiểm soát cho nền tảng giao dịch - yếu tố then chốt khi vận hành thị trường có tính biến động và rủi ro cao.

Tại báo cáo "Định hình tài sản số" công bố ngày 20/9, Công ty Quản lý quỹ VinaCapital cho biết, ước tính hiện có tới 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa (với tổng giá trị giao dịch tài sản mã hóa hằng năm ước tính trên 100 tỷ USD), trong đó hầu như toàn bộ hoạt động diễn ra trên các sàn giao dịch ở nước ngoài như Binance, Bybit và các nền tảng khác tại Singapore, Hàn Quốc, Hong Kong (Trung Quốc).

VinaCapital cũng nhận định, triển vọng tài sản số tại Việt Nam được hậu thuẫn bởi ba yếu tố then chốt: quy mô thị trường lớn với nhà đầu tư cá nhân tích cực, nền kinh tế tăng trưởng nhanh và quyết tâm của Chính phủ trong việc đưa tiền mã hóa vào khuôn khổ pháp lý.

Quy định mới mở đường cho quỹ Bitcoin và quỹ tài sản số đặt trụ sở trong nước, đáp ứng nhu cầu của bảo hiểm, quỹ hưu trí và các định chế tài chính nội địa. Các sàn được cấp phép khi kết nối với hệ thống ngân hàng và giải pháp thanh toán điện tử được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt sẽ cho phép nạp/rút VND, tiếp cận phí thanh toán và dữ liệu người dùng — tạo tiền đề cho mô hình “ngân hàng tài sản số” (lưu ký, thanh toán, cho vay).

VinaCapital lưu ý thị trường đã phản ứng nhanh: cổ phiếu các ngân hàng hưởng lợi lớn từ chính sách mới. Việc phát triển sàn nội địa kỳ vọng kéo dòng vốn quay về, tăng thu cho ngân hàng và công ty chứng khoán, đồng thời mở ra cơ hội cho nhà cung cấp dịch vụ lưu ký, tuân thủ và phân tích.

Ngoài tài chính, token hóa và blockchain có thể mang lại lợi ích cho chuỗi cung ứng, năng lượng tái tạo, bất động sản và các công cụ như tín chỉ carbon hay hóa đơn thương mại bằng cách tăng tính thanh khoản và tạo nguồn huy động vốn mới. Nếu triển khai hiệu quả, nỗ lực quản lý tài sản số của Việt Nam không chỉ kiểm soát hoạt động hiện hữu mà còn tích hợp tài sản mã hóa vào hệ thống tài chính trong nước.

Thu Trang