Ngân hàng liên kết dữ liệu dân cư: Tội phạm ngân hàng khó có 'đất sống'

Gia tăng mức độ an toàn cho khách hàng

Theo ông Phạm Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN), thời gian qua, do nhận thức pháp luật chưa đầy đủ, một bộ phận người dân tộc thiểu số ở các tỉnh miền núi bị các đối tượng tội phạm lợi dụng nhằm thuê mở tài khoản ngân hàng để thực hiện hành vi lừa đảo.

NHNN đã tiếp nhận nhiều văn bản của cơ quan công an các tỉnh, thành phố điều tra về các vụ án có liên quan đến cho mượn, cho thuê tài khoản ngân hàng. Điều này cho thấy, thực trạng ý thức pháp luật của một bộ phận người dân chưa cao. Họ nghĩ rằng việc cho thuê, cho mượn tài khoản sẽ không có vấn đề gì.

Trong khi đó, chỉ cần bị xử phạt về mặt hành chính thì số tiền họ bị xử phạt cũng lớn hơn rất nhiều so với con số 300 – 500 nghìn đồng mà họ nhận được từ việc cho thuê tài khoản.

Tuy nhiên, ông Phạm Anh Tuấn cũng cho rằng, bản thân các ngân hàng cũng phải có trách nhiệm trong công tác quản lý ngăn ngừa tội phạm. “Không thể vô trách nhiệm, chỉ việc mở tài khoản, thu lợi, phát triển mạng lưới để rồi tất cả những hậu quả rủi ro, những vấn đề liên quan đổ về cho các cơ quan quản lý, cơ quan thực thi pháp luật”, ông nói.

Giao dịch ngân hàng sẽ an toàn hơn nhờ được khai thác Cơ sở Dữ liệu quốc gia về dân cư

Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho rằng việc ngân hàng có thể tiếp cận Cơ sở Dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQGVDC) và thực hiện xác thực điện tử thì sẽ ngăn chặn được những hành vi lừa đảo, trong đó có những trường hợp như trên.

Theo đó, ngân hàng sẽ có được dữ liệu về khuôn mặt khách hàng, việc lợi dụng chiếm đoạt các dữ liệu để thực hiện các hành vi gian lận tại quầy hoặc trên môi trường mạng sẽ giảm. Nhất là với CCCD gắn chip, mọi dữ liệu của người dân được tích hợp trên con chip nên ngân hàng sẽ không còn bị các đối tượng qua mặt. Như vậy, sẽ gia tăng mức độ an toàn cho khách hàng, tạo tâm lý yên tâm cho người dân khi sử dụng dịch vụ ngân hàng trên môi trường số.

Ngân hàng tận dụng kho dữ liệu dân cư

Ngày 24/4/2023, Thống đốc NHNN và Lãnh đạo Bộ Công an đã ký Kế hoạch phối hợp thực hiện các nhiệm vụ tại Đề án 06 (Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030).

Đến nay, dịch vụ công của NHNN (cấp chứng thư số cá nhân) đã hoàn thành kết nối, khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQGVDC) chính thức từ tháng 12/2022.

Đại diện NHNN cũng cho biết, cơ quan này đã phối hợp với C06 – Bộ Công an đối soát, làm sạch 25 triệu hồ sơ khách hàng trong cơ sở dữ liệu thông tin tín dụng quốc gia. Hiện đang tiếp tục rà soát làm sạch 26 triệu hồ sơ khách hàng…

Tại quầy giao dịch, ngành ngân hàng đang và sẽ có một loạt thay đổi để đảm bảo nhận diện, định danh chính xác người dùng khi đến giao dịch với ngân hàng.N

Năm 2022 một số đơn vị như Vietcombank, BIDV, VietinBank… đã phối hợp với C06 - Bộ Công an hoàn thành triển khai thử nghiệm giải pháp ứng dụng xác thực qua thẻ CCCD gắn chíp trong một số nghiệp vụ như xác thực, định danh khách hàng tại quầy giao dịch; Xác thực, định danh khách hàng giao dịch tại ATM, bước đầu cung cấp dịch vụ thử nghiệm tại một số chi nhánh trên địa bàn Hà Nội, Quảng Ninh từ tháng 5/2022, hiện đang triển khai mở rộng cho các tỉnh, thành phố.

Năm 2023, một số ngân hàng như Vietcombank đã lập kế hoạch triển khai chính thức giải pháp sử dụng thiết bị di động cài đặt ứng dụng xác thực khách hàng qua thẻ CCCD gắn chíp (giải pháp Match on Card – MoC) và cập nhật thông tin giấy tờ tùy thân, bước đầu mở rộng cho toàn bộ chi nhánh trên địa bàn Hà Nội trong tháng 5/2023;

BIDV cũng đã hoàn thành 2 gói thầu mua sắm trang thiết bị để triển khai giải pháp xác thực khách hàng bằng CCCD gắn chip khi cung cấp dịch vụ rút tiền tại máy giao dịch tự động, xác thực khách hàng tại quầy…

Một số TCTD như Vietcombank, MB, PVComBank... đã phối hợp với C06 thử nghiệm hệ thống chấm điểm tín dụng công dân trên nền tảng dữ liệu dân cư.

Ngoài ra, tại VietinBank đang triển khai các hoạt động cho vay bằng phương thức điện tử và đặc biệt là cho vay tín chấp đối với các món nhỏ. Thông qua việc tiếp cận và khai thác CSDLQGvDC, VietinBank có thể đánh giá được khả năng trả nợ và đẩy nhanh quá trình phê duyệt khoản vay, góp phần hạn chế tình trạng tín dụng đen.