Ngân hàng trung ương Nga khởi kiện Euroclear vì đóng băng tài sản

Động thái diễn ra trong bối cảnh EU vừa đạt đồng thuận về việc đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro tài sản nhà nước Nga thay cho cơ chế gia hạn 6 tháng một lần, qua đó loại bỏ nguy cơ bị các nước thành viên như Hungary hay Slovakia phủ quyết vào phút chót.

Trong một thông cáo, Ngân hàng Trung ương Nga cho biết đã đệ đơn kiện tổ chức tài chính Euroclear có trụ sở tại Brussels lên một tòa án ở Moskva, liên quan đến những hành động mà cơ quan này cho là đã gây thiệt hại nghiêm trọng, làm ảnh hưởng đến khả năng quản lý và sử dụng các quỹ và chứng khoán của Nga. Theo Moskva, việc can thiệp vào các tài sản này đặt ra tiền lệ nguy hiểm đối với hệ thống tài chính toàn cầu và làm xói mòn niềm tin vào các trung tâm tài chính phương Tây. Euroclear hiện là nơi lưu giữ phần lớn tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga bị phong tỏa tại châu Âu sau khi xung đột Ukraine bùng phát.

Ngân hàng Trung ương Nga. Ảnh: Reuters

Nga từ lâu đã phản đối mọi hình thức sử dụng tài sản của mình để hỗ trợ Kiev, cho rằng các biện pháp như vậy không chỉ mang động cơ chính trị mà còn làm suy yếu nền tảng pháp lý của trật tự tài chính quốc tế.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nhấn mạnh: "Chúng tôi kỳ vọng rằng phương Tây sẽ có đánh giá khách quan về thực tế và hậu quả tất yếu của việc Ủy ban châu Âu tịch thu tài sản quốc gia của bên thứ ba. Đặc biệt, những bước đi như vậy chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sự ổn định của khu vực đồng euro cũng như sức hấp dẫn của EU đối với các nhà đầu tư nước ngoài, chủ yếu đến từ các quốc gia châu Á và Trung Đông".

Việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga để tài trợ cho Ukraine từ lâu đã là vấn đề gây tranh cãi trong EU do lo ngại những rắc rối về pháp lý, cũng như nguy cơ xung đột kéo dài. Ngày 12/12, Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho rằng, việc thông qua bằng cơ chế đa số đủ điều kiện sẽ "gây ra thiệt hại không thể khắc phục cho khối".

Trong khi đó, Thủ tướng Slovakia Robert Fico nhấn mạnh: "Chính sách hòa bình mà tôi vẫn luôn kiên định không cho phép tôi bỏ phiếu tán thành các biện pháp có thể kéo dài xung đột quân sự, bởi việc cung cấp hàng chục tỷ euro cho chi tiêu quốc phòng đồng nghĩa với việc kéo dài chiến tranh. Hơn nữa, việc sử dụng tài sản bị đóng băng của Nga tiềm ẩn nguy cơ trực tiếp ảnh hưởng đến các nỗ lực hòa bình quốc tế, trong đó có những sáng kiến do Mỹ dẫn dắt nhằm hỗ trợ tái thiết Ukraine. Tôi tin rằng, mọi quyết định của chúng ta phải hướng đến việc chấm dứt xung đột, chứ không phải vô tình làm căng thẳng leo thang thêm".

Tranh cãi pháp lý xung quanh số tài sản bị đóng băng, ước tính hàng trăm tỷ euro, đang ngày càng trở thành một trong những điểm nóng lớn nhất trong quan hệ giữa Nga và EU, đặc biệt trong bối cảnh phương Tây tiếp tục tìm kiếm các nguồn tài chính dài hạn để hỗ trợ Ukraine.

Hội đồng châu Âu dự kiến nhóm họp ngày 18/12 để hoàn thiện chi tiết gói vay và giải quyết các vướng mắc, đặc biệt là đảm bảo rằng Bỉ không phải gánh phần lớn rủi ro nếu Nga khởi kiện thành công. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cũng sẽ tới Berlin vào đầu tuần tới để hội đàm với các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu và NATO.

Thu Hoài/VOV1 Tổng hợp