Ngăn ngừa bạo lực học đường: Cần sự chung tay của gia đình, nhà trường và xã hội

Ngăn chặn những vụ việc đáng tiếc

Năm học mới bắt đầu nhưng trên địa bàn tỉnh đã xảy ra một số vụ bạo lực học đường dẫn đến thương tích phải nhập viện điều trị. Không chỉ tổn thương về thể chất, các vụ việc trên còn gây bất ổn về tâm lý, mối quan hệ thầy cô, bạn bè, phụ huynh. Đáng lo ngại là khi xảy ra mâu thuẫn, thay vì can ngăn, gọi điện cho thầy cô giáo, cha mẹ, người lớn xung quanh hay báo công an để được hỗ trợ thì nhiều em thản nhiên đứng xem, thậm chí cổ vũ khiến hậu quả càng thêm nghiêm trọng. Đây là vấn đề báo động có thể dẫn tới nhiều hệ lụy đáng tiếc như: Lệch lạc trong cách hành xử, hình thành nhân cách xấu, mất niềm tin vào xã hội... khiến môi trường giáo dục phần nào mất đi sự lành mạnh, tôn nghiêm.

Các hoạt động tập thể trong trường học góp phần xây dựng môi trường học đường vui tươi, đoàn kết. Ảnh minh họa: Học sinh Trường Phổ thông dân tộc nội trú Sơn Động (xã Sơn Động) giao lưu văn nghệ.

Mới đây, trong giờ ra chơi, tại Trường Trung học cơ sở Tiên Lục số 3 (xã Tiên Lục) xảy ra vụ ẩu đả giữa một nhóm học sinh lớp 8A4. Nguyên nhân do 2 học sinh cho nhau vay tiền nhưng chưa trả. Điều đáng buồn là nhiều học sinh vô cảm vây quanh xem 2 bạn đánh nhau để quay video, mà không can ngăn hay báo cáo với thầy cô để kịp thời giải quyết. Hay mới đây tại một nhóm trẻ độc lập tư thục ở phường Tiền Phong xảy ra vụ việc người trông trẻ có hành vi bạo lực với trẻ nhỏ. Ngay sau đó, gia đình đã liên hệ với cơ quan chức năng để xử lý kịp thời. Hiện sức khỏe, tâm lý của cháu bé đã ổn định.

Học sinh bị bạo lực về thể chất hay tinh thần có nguy cơ tổn thương, chán nản, lo âu, sợ hãi, cô đơn, suy sụp, thậm chí trầm cảm... Các em không dám ra ngoài, không muốn đến trường, không thể tập trung học tập.

Học sinh bị bạo lực về thể chất hay tinh thần có nguy cơ tổn thương, chán nản, lo âu, sợ hãi, cô đơn, suy sụp, thậm chí trầm cảm. Các em không dám ra ngoài, không muốn đến trường, không thể tập trung học tập. Thầy Nguyễn Xuân Tuấn, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Tiên Lục số 3 cho biết: “Ngay sau khi vụ việc xảy ra, Ban Giám hiệu nhà trường phối hợp với phụ huynh và cơ quan công an vào cuộc điều tra, làm rõ nguyên nhân. Tùy theo mức độ vi phạm, các em sẽ bị xử lý theo đúng quy định. Tuy nhiên ở lứa tuổi học trò đang có nhiều thay đổi về tâm sinh lý, muốn khẳng định bản thân, nhiều lúc bướng bỉnh, khó bảo nên nhà trường sẽ tiếp tục uốn nắn, dạy dỗ bằng tình yêu thương. Quan điểm của nhà trường là bao dung khi các em mắc lỗi, trên tinh thần nghiêm khắc, phân tích cho các em hiểu rõ những hành vi lệch chuẩn để không tái phạm”.

Nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường gây mất an toàn trường học là do nhiều em có hành vi bột phát, nhất là khi gặp khó khăn, vướng mắc trong cuộc sống. Có những vụ việc chỉ do mâu thuẫn nhỏ, trêu đùa thái quá dẫn tới đánh nhau. Một số học sinh nghịch ngợm, ham chơi, dễ bị đối tượng xấu dụ dỗ, lôi kéo. Vì vậy gia đình, nhà trường cần quan tâm sát sao đến những biến đổi tâm lý, sinh lý, hành vi của con em. Một số cơ sở giáo dục mới chỉ chú trọng dạy chữ, dạy nghề mà chưa quan tâm đúng mức tới giáo dục đạo đức, lối sống, rèn kỷ luật, kỹ năng ứng xử cho học sinh.

Tăng cường giáo dục kỹ năng sống

Giáo dục đạo đức, lối sống, xây dựng tình bạn đẹp cho học sinh là cả quá trình, trong đó có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Nhiều năm qua, ngành giáo dục đã tích cực triển khai các chương trình giảng dạy lồng ghép vào giờ học chính khóa, ngoại khóa giúp các em nâng cao hiểu biết pháp luật, tuân thủ kỷ luật học đường, tôn trọng và chia sẻ với bạn bè trong học tập và cuộc sống. Tiếp tục thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, năm học 2025-2026, ngành Giáo dục Bắc Ninh đẩy mạnh xây dựng mô hình trường học an toàn, hạnh phúc, gắn kết yêu thương, không bạo lực học đường để giáo viên, học sinh đến trường mỗi ngày là một ngày vui.

Giờ ngoại khóa giáo dục kỹ năng sống, phòng, chống bạo lực học đường cho học sinh tại Trường Tiểu học thị trấn Thắng (xã Hiệp Hòa).

Vào năm học mới, Trường Tiểu học thị trấn Thắng (xã Hiệp Hòa) tổ chức tuần lễ giáo dục công dân với những bài học ngoại khóa nhằm lan tỏa lối sống tích cực, ngăn chặn bạo lực học đường. Nhà trường yêu cầu giáo viên chủ nhiệm nắm bắt hoàn cảnh từng học sinh, thường xuyên chia sẻ tâm tư, tình cảm, giúp các em cảm nhận được sự gần gũi, đồng cảm và bày tỏ với thầy cô khi gặp tình huống khó xử. Và hơn hết, mỗi cán bộ, giáo viên cần luôn trau dồi đạo đức nghề nghiệp, tận tâm với học trò, song song với việc giáo dục đạo đức, lối sống, trang bị kiến thức văn hóa cho các em.

Em Nguyễn Khải An, học sinh Trường Trung học phổ thông Thái Thuận (phường Bắc Giang) bộc bạch: “Ngay trong buổi sinh hoạt lớp đầu tiên, lớp em đã tổ chức diễn đàn “Xây dựng tình bạn đẹp”. Các bạn đều có chung quan điểm ngay khi phát hiện dấu hiệu bạo lực, chính các thành viên trong lớp phải chung tay ngăn chặn. Trong đó nhất thiết phải báo cáo thầy cô, chia sẻ với bạn bè để có biện pháp xử lý kịp thời, tuyệt đối không a dua cổ vũ, không quay clip và đưa lên mạng xã hội...”.

Thời gian tới, ngành Giáo dục Bắc Ninh tiếp tục đẩy mạnh xây dựng trường học hạnh phúc, học sinh tích cực. Thầy cô chú trọng đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm phát huy sự sáng tạo, say mê học tập, rèn luyện của học sinh; triển khai nhiều nội dung lồng ghép trong chương trình giảng dạy để trang bị cho học sinh kiến thức, kỹ năng ứng phó với tình huống xấu, nghị lực vượt qua cám dỗ. Các cơ sở giáo dục tập trung xây dựng bộ quy tắc ứng xử trong nhà trường, đổi mới phương thức tổ chức hoạt động ngoại khóa, giúp các em có cơ hội khẳng định năng lực. Mỗi cán bộ, giáo viên cũng cần thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, kỹ năng sư phạm, nhất là trong công tác chăm sóc, giáo dục, bảo vệ trẻ em. Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với UBND các xã, phường kiểm soát chặt chẽ công tác giáo dục, chăm sóc, bảo vệ trẻ em, nhất là ở các trường tiểu học, mầm non, nhóm trẻ độc lập tư thục, bảo đảm tuyệt đối không xảy ra tình trạng bạo hành trẻ em.

Các cơ sở giáo dục yêu cầu giáo viên chủ nhiệm nắm bắt hoàn cảnh từng học sinh, trong đó lưu tâm những trường hợp đặc biệt khó khăn về vật chất, tâm lý. Các gia đình cần quan tâm nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của con em, chủ động phối hợp với nhà trường đưa ra giải pháp giáo dục. Bên cạnh đó, Sở Giáo dục và Đào tạo kiến nghị chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, giám sát, giải tỏa các tụ điểm phức tạp về tệ nạn xã hội, quản lý chặt chẽ dịch vụ trò chơi điện tử, cầm đồ... bảo đảm hoạt động đúng quy định. Qua đó góp phần xây dựng môi trường học tập thân thiện, học sinh tích cực, bài trừ bạo lực học đường.

Bài, ảnh: Minh Thu