Ngăn thông tin xấu độc chỉ Bộ TTTT và Bộ Công an thì thực sự khó khăn
Bộ trưởng TTTT Nguyễn Mạnh Hùng nhận định việc kiểm soát thông tin xấu độc ở Việt Nam thực sự khó khăn bởi lực lượng mỏng, trong khi đó một người Việt Nam hiện có gần 4 tài khoản trên các mạng xã hội khác nhau. Ông nhận định đây là con số cao.
Sáng nay (4/11), Quốc hội bước vào ngày thứ 2 của hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn. Bộ trưởng Thông tin Truyền thông (TTTT) Nguyễn Mạnh Hùng trả lời nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực thông tin và truyền thông với nội dung gồm việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý Nhà nước, xây dựng Chính phủ số, chính quyền số; công tác xây dựng, kết nối, chia sẻ, khai thác các cơ sở dữ liệu quốc gia…
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn Quốc hội tại kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: NLD)
Trả lời Đại biểu Lê Thị Song An (đoàn Long An) đặt vấn đề thời gian qua, tình hình lừa đảo tội phạm công nghệ cao chiếm đoạt tài sản, giả mạo tin nhắn các ngân hàng, đá gà đánh bài qua mạng diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng, thủ đoạn ngày càng tinh vi, Bộ trưởng Thông tin Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết vấn đề lừa đảo qua mạng không chỉ Việt Nam mà hầu hết quốc gia, gần đây rất nhiều lừa đảo sử dụng phương tiện thông tin trong đó có số điện thoại và thông qua trang web.
Thời gian qua, Bộ TTTT đã hoàn thiện căn bản thể chế đã ban hành trong đó định nghĩa rõ các hành vi và quy định các quy trình xử lý hành chính, mức phạt và cơ chế chuyển cho công an xử lý hình sự.
"Một trong những điều chúng tôi quan tâm là xử lý một cách căn bản. Bộ đã công khai các đầu số điện thoại, các trang web để tiếp nhận phản ánh của người dân về vi phạm", ông Hùng nói. Ngoài ra, năm 2020, Bộ TTTT đã rà quét và ngăn chặn gần 1.700 trang web có dấu hiệu lừa đảo.
Đại biểu Lê Thị Song An (đoàn Long An).
Nếu không ngăn chặn thì sẽ có 3,1 triệu người truy cập các trang web lừa đảo và xác suất bị lừa đảo là rất lớn. Ngoài ra, Bộ đang tập trung xử lý sim rác, đây là phương tiện thực thi các hoạt động lừa đảo. Việc này có 3 công đoạn là: Xóa khỏi hệ thống thuê bao không có đầy đủ thông tin, xác minh thông tin của người sử dụng thuê bao và xử lý sim không chính chủ, Bộ trưởng cho hay.
Chỉ Bộ Công an và Bộ TTTT không thể ngăn thông tin xấu độc
Tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV này, Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên) đặt câu hỏi về giải pháp căn cơ nhất để xử lý tình trạng ngăn chặn tác hại của thông tin xấu độc trên không gian mạng là việc không dễ dàng. Xử lý một trường hợp đưa tin thất thiệt vất vả, khó khăn đồng thời nếu không xử lý cẩn thận sẽ dẫn đến nguy cơ PR cho người vi phạm.
Trong bối cảnh lực lượng ngành thông tin truyền thông còn mỏng đồng thời số tài khoản mạng xã hội lên đến hàng chục triệu và có những tài khoản ở nước ngoài. Phản hồi về vấn đề trên, Bộ trưởng TTTT Nguyễn Mạnh Hùng nhận định việc kiểm soát thông tin xấu độc ở Việt Nam thực sự khó khăn bởi lực lượng mỏng, trong khi đó một người Việt Nam hiện có gần 4 tài khoản trên các mạng xã hội khác nhau. Ông nhận định đây là con số cao.
Theo Bộ trưởng Hùng, về giải pháp căn bản, người đứng đầu ngành TTTT cho rằng: “Thế giới thực ra sao, lên mạng cũng vậy. Ai quản lý cái gì ở thế giới thực thì sang không gian mạng quản lý cái đó”. Tất cả bộ ngành, địa phương, tổ chức, doanh nghiệp, nhà trường cần quản lý lĩnh vực của mình trên không gian mạng. Thậm chí đến mức tế bào là gia đình cũng cần quản lý con cái trên không gian này. “Toàn bộ xã hội vào cuộc mới có thể giải quyết căn cơ vấn đề trên không gian mạng. Chỉ Bộ TTTT và Bộ Công an không xuể”.
Chống thông tin xấu độc cần có đề kháng
Tranh luận với Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng về phòng, chống thông tin xấu độc, Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên) nói: “Bộ trưởng nói ngoài đời thế nào thì trên mạng như vậy, nhưng ngoài đời quản lý theo lãnh thổ và địa giới hành chính, còn trên mạng là đa quốc gia. Nếu chúng ta chỉ ngăn chặn thông tin, xử lý tài khoản vi phạm thì chẳng khác gì khi chống Covid-19 mới chỉ dừng ở đeo khẩu trang, cách ly, phong tỏa”.
Đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên).
Đại biểu Nghĩa nêu quan điểm: Giải pháp căn cơ nhất là phải có sức đề kháng, tức là người dân không nghe, không đọc thông tin xấu độc. Để làm được như vậy, cần có thêm nhiều thông tin hay, tích cực và có tính thuyết phục cho công chúng đọc. “Phải khuyến khích các tờ báo đi vào vấn đề nóng với tinh thần trách nhiệm và không né tránh. Không phải khen một chiều mới là hay vì thuốc bổ uống nhiều cũng có thể gây ngộ độc”.
Theo Bộ trưởng, hiện đã có chế tài, trong khoảng 3 tiếng có thể gỡ bỏ thông tin xấu độc, nhưng theo đại biểu Nghĩa, chỉ cần 5 phút thì thông tin xấu độc đã lan rất nhanh nên quan trọng là phải “không uống thuốc độc ngay từ đầu”.
luận này, Bộ trưởng TTTT Nguyễn Mạnh Hùng tán thành quan điểm của đại biểu là “cần có đề kháng”, không chỉ riêng với thông tin xấu độc.
Ông Hùng ví von trong không gian mạng, tin xấu độc giống như không khí, tin xấu nhiều thì không khí bị vấy bẩn, sáng nào cũng đọc thông tin đó sẽ bị đầu độc.
Việc quản lý ở đời thực ra sao thì quản lý trên mạng như vậy được Bộ trưởng lý giải rõ rằng “ai quản lý cái gì ở đời thực thì nên quản lý cái đó trên không gian mạng”. Ví dụ ngành công thương quản lý hàng hóa, ngành văn hóa quản lý thuần phong mỹ tục. Có như vậy mới đủ nguồn lực làm không gian mạng lành mạnh.
Về giải pháp, Bộ trưởng TTTT cho biết đã đề xuất Bộ Giáo dục đưa thêm nội dung kỹ năng số vào chương trình đào tạo CNTT cho học sinh từ lớp 3, coi đó là một loại đề kháng. Bộ cũng cho cũng chạy nền tảng đào tạo kỹ năng số cơ bản cho người dân trên online để người dân có kỹ năng sống trong môi trường số.
“Không gian mạng là của chúng ta, mỗi chúng ta phải có trách nhiệm làm cho không gian đó lành mạnh”, Bộ TTTT đang vận hành hệ thống giám sát an ninh mạng quốc gia, trong đó có giám sát an ninh thông tin. Với những thông tin xấu, độc, tin sai thì chủ động rà soát và gỡ để góp phần làm sạch môi trường mạng, Bộ trưởng TTTT cho hay.
