Ngang nhiên thuê người giả danh nhân viên ngân hàng để lừa tiền tỷ
Mặc dù là hoạt động lừa đảo, nhưng trong vụ ở TP.HCM, đối tượng cầm đầu không hề có ý thức hoạt động lén lút mà thuê hẳn một ngôi nhà 3 tầng làm trụ sở với 82 nhân viên.
Thuê nhà 3 tầng và 82 nhân viên tham gia lừa đảo
Cuối tháng 9/2022, một đường dây mạo danh ngân hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản vừa được Công an quận Tân Phú phối hợp cùng Phòng Cảnh sát Hình sự - PC02 - Công an TP Hồ Chí Minh triệt phá.
Mặc dù là hoạt động lừa đảo, nhưng đối tượng cầm đầu không hề có ý thức hoạt động lén lút mà thuê hẳn một ngôi nhà 3 tầng tại đường Trần Quang Quá, phường Hiệp Tân, quận Tân Phú để làm trụ sở; thuê 82 người làm việc. Nhóm người này tự xưng là nhân viên ngân hàng và được trang bị điện thoại bàn, tai nghe máy tính….với nhiệm vụ gọi điện cho các "con mồi" theo danh sách được đối tượng cầm đầu mua trên mạng giao cho.
Nếu khách hàng đồng ý vay, nhóm sẽ lấy thông tin khách rồi chuyển lại đối tượng cầm đầu để làm giả hồ sơ đồng ý cho vay vốn với lãi suất 0 đồng mà chỉ cần đóng phí bảo hiểm khoản vay từ 1,7- hơn 3 triệu đồng rồi “bặt vô âm tín”. Bước đầu, nhóm này khai nhận đã thực hiện hành vi lừa đảo nhiều người dân khắp các tỉnh thành trong cả nước. Riêng ở TP Hồ Chí Minh, nhóm khai lừa đảo hơn 600 người với số tiền chiếm đoạt là hơn 1 tỷ đồng.
Theo các chuyên gia tội phạm học, gần đây, việc lừa đảo qua điện thoại xảy ra khá phổ biến. Chiêu trò của các đối tượng thường là lập ra danh sách các cá nhân mà các đối tượng đã thu thập được. Theo đó, các đối tượng xây dựng kịch bản, giả danh là nhân viên hoặc cán bộ ngân hàng, gọi điện thoại cho nạn nhân để chào mời vay tiền. Đây chính là hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản hết sức tinh vi có tổ chức và cũng là hành vi hết sức nguy hiểm cho xã hội cần các cơ quan chức năng điều tra làm rõ, có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự
Nhưng xét về mấu chốt của của tình trạng lừa đảo “quét mãi không sạch”, luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch công ty Luật SB Law cho rằng, do các đối tượng này đánh vào lòng tham của nhiều người, muốn kiếm tiền nhanh, với lãi suất thấp.
Với hành vi lừa đảo trên, Luật sư Hà cho rằng, các đối tượng vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính, nếu có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định của bộ luật hình sự thì sẽ bị xử lý hình sự.
Cụ thể, về xử phạt hành chính, điểm c khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ- quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình, quy định hành vi “Dùngthủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc đến thời điểm trả lại tài sản do vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng, mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;” sẽ bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng.
Về xử lý hình sự, đối tượng có hành vi vi phạm có thể sẽ bị xử lý hình sự theo quy định tại Điều 174 Bộ luật hình sự 2015 (được sửa đổi, bổ sung 2017) về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản với mức hình phạt cao nhất là tù chung thân. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Trong vụ việc cụ thể ở quận Tân Phú, Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, công ty Luật Kết nối cũng cho rằng, ngoài xử lý đối tượng cầm đầu, cần xem xét vai trò 82 nhân viên được thuê, căn cứ tại Điều 17 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 quy định về đồng phạm.
Trong trường hợp đường dây lừa đảo giả danh nhân viên ngân hàng tại thành phố Hồ Chí Minh, 82 nhân viên này có biết hành vi bản thân thực hiện là vi phạm nhưng vẫn cố ý thực hiện phạm tội đến cùng. Các nhân viên này là những người trực tiếp thực hiện tội phạm và có thể sẽ bị truy cứu tội đồng phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản sẽ bị truy tố xét xử theo Điều 174 Bộ luật hình sự 2015. Tùy vào tính chất cũng như mức độ hành vi, mức độ tham gia phạm tội, tính chất đồng phạm cũng như tình tiết giảm nhẹ thì đồng phạm sẽ được Tòa án xem xét giảm nhẹ hình phạt và đưa ra hình phạt thích đáng nhất.
Để không xảy ra tình trạng “tiền mất tật mang”, theo luật sư Hùng, người dân cần tỉnh táo khi bị các đối tượng có dấu hiệu lừa đảo tiếp cận. Khi nhận được thông tin tự xưng là nhân viên ngân hàng, tuyệt đối không được chuyển khoản hay đóng bất kì loại phí nào khi chưa có biên lai thu tiền có đầy đủ chữ kí và dấu đỏ của ngân hàng đó.
Nếu nghi ngờ hoặc phát hiện ra hành vi có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần phải trình báo ngay với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để kịp thời xử lý, tránh thiệt hại đáng tiếc xảy ra. Khi phát hiện thủ đoạn lừa đảo tương tự, người dân nhanh chóng trình báo cơ quan công an gần nhất, hoặc liên hệ Phòng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao qua số điện thoại 0693.640.505 để được hướng dẫn, hỗ trợ./.