Ngành cá tra Việt Nam hưởng lợi từ chính sách thuế mới của Hoa Kỳ

Tình hình thị trường và thương mại

Dự báo của Rabobank về ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu năm 2025 cho thấy sản lượng cá tra sẽ tăng khoảng 7% so với năm trước. Việt Nam vẫn giữ vị thế là nhà cung cấp hàng đầu, với sản lượng và kim ngạch xuất khẩu năm 2024 đều ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Mặc dù Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia đang nỗ lực gia tăng cạnh tranh, Việt Nam vẫn có nhiều lợi thế nhờ sự thay đổi trong chính sách thuế của Hoa Kỳ.

Riêng tại Indonesia, điều kiện thời tiết khắc nghiệt do ảnh hưởng kéo dài của El Ninõ từ năm 2023 đến giữa năm 2024 đã khiến sản lượng cá tra tại nước này sụt giảm đáng kể.

Nửa đầu tháng 2/2025, xuất khẩu cá tra đạt hơn 75 triệu USD

Theo số liệu từ Hải quan Việt Nam, nửa đầu tháng 2/2025, xuất khẩu cá tra đạt hơn 75 triệu USD, tăng mạnh 118% so với cùng kỳ năm trước. Tính đến ngày 15/2/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra đã vượt 208 triệu USD, cao hơn 5% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, Trung Quốc, Hoa Kỳ và Brazil tiếp tục là ba thị trường nhập khẩu lớn nhất, mặc dù lượng xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 8% so với năm ngoái.

Ngoài ra, thị trường Malaysia cũng ghi nhận sự tăng trưởng ổn định trong những năm gần đây, nhờ tác động tích cực từ các hiệp định thương mại quan trọng như RCEP và CPTPP. Hiện tại, Việt Nam là nhà cung cấp cá tra đông lạnh lớn nhất tại Malaysia, chiếm tới 95% tổng kim ngạch nhập khẩu của nước này. CPTPP, có hiệu lực từ năm 2019, cũng đã góp phần thúc đẩy thương mại giữa Việt Nam với các đối tác khác như Canada, Mexico và Singapore.

Triển vọng tích cực cho ngành cá tra Việt Nam

Năm 2024, sản lượng cá tra của Indonesia sụt giảm đáng kể, nhưng giá cá tại thị trường nội địa lại không tăng mạnh do sức mua của người tiêu dùng bị ảnh hưởng bởi tình hình kinh tế kém khả quan. Các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cũng đang gặp phải sự cạnh tranh gay gắt khi nhu cầu tiêu thụ giảm sút.

Trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn và dịch vụ ăn uống (HORECA), tình hình không mấy khả quan khi chính phủ Indonesia cắt giảm ngân sách hơn 18,9 tỷ USD từ đầu năm, ảnh hưởng trực tiếp đến tiêu dùng thực phẩm. Thêm vào đó, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng cũng khiến người dân cắt giảm chi tiêu cho các sự kiện lớn như tiệc cưới – vốn là dịp cá tra phile được tiêu thụ nhiều.

Tại khu vực sản xuất chính là Đông Java, giá cá tra tại các trang trại đầu năm 2025 ghi nhận mức tăng nhẹ, dao động trong khoảng 15.000–15.500 IDR/kg (tương đương 0,92–0,95 USD/kg). Trong khi đó, tại Đảo Sumatra, giá tại trang trại cao hơn, đạt khoảng 18.500 IDR/kg (tương đương 1,15 USD/kg). Ở thị trường bán lẻ, cá tra sống được chào bán với giá từ 30.000–35.000 IDR/kg (tương đương 1,85–2,15 USD/kg).

Ngành cá tra Việt Nam đang có những tín hiệu khởi sắc, đặc biệt sau khi đạt kim ngạch xuất khẩu hơn 2 tỷ USD trong năm 2024. Việc Hoa Kỳ áp thuế mới đối với cá rô phi Trung Quốc được kỳ vọng sẽ tạo lợi thế lớn cho cá tra Việt Nam trong thời gian tới.

Các doanh nghiệp xuất khẩu đang đẩy mạnh tập trung vào các sản phẩm chế biến giá trị gia tăng – một phân khúc đang có nhu cầu ngày càng lớn. Trong khi đó, giá cá tra xuất khẩu được dự đoán sẽ tiếp tục duy trì xu hướng tăng trưởng ổn định từ cuối năm ngoái sang đầu năm nay, mở ra triển vọng lạc quan cho toàn ngành.

Nhị Hà