Ngành Giáo dục nỗ lực ngăn chặn tình trạng thu, chi sai quy định

Trong thời gian này, bên cạnh việc triển khai giảng dạy theo đúng phân bố chương trình và tổ chức các hoạt động giáo dục, các cơ sở giáo dục (CSGD) trên địa bàn tỉnh cũng tổ chức họp cha mẹ học sinh (CMHS) đầu năm nhằm thông báo tình hình trường lớp và triển khai một số khoản thu đầu năm học. Năm học này, công tác chỉ đạo, siết chặt quản lý của ngành Giáo dục đối với công tác thu của các nhà trường sẽ được thực hiện ra sao để nhận được sự đồng thuận từ nhiều phía? Xung quanh vấn đề này, phóng viên (P.V) Báo Hà Nam đã có cuộc phỏng vấn ông Ngô Quang Tuệ (ảnh), Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT).

P.V: Các khoản thu đầu năm trong các CSGD công lập, nhất là các khoản thu thỏa thuận luôn là một trong những vấn đề nhạy cảm, rất dễ gây bức xúc trong dư luận khi để xảy ra tình trạng lạm thu, thu không đúng quy định. Vậy theo ông, yếu tố nào là quan trọng nhất để tránh được những hiện tượng này?

Ông Ngô Quang Tuệ: Theo tôi, để triển khai tốt việc thực hiện các khoản thu trong nhà trường, ngăn chặn hiện tượng lạm thu, thu sai, thu không đúng quy định của các CSGD, yếu tố quan trọng nhất là tăng cường công tác chỉ đạo điều hành, kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn CSGD thực hiện các khoản thu; thực hiện nghiêm túc công tác kiểm tra, giám sát trong đó đặc biệt chú trọng việc công khai, minh bạch nội dung thu, mức thu, cũng như cam kết chất lượng theo quy định tại Thông tư số 36/2017/TT-BGDĐT ngày 28/12/2017 của Bộ GD&ĐT gắn với việc nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan quản lý, trường học các cấp.

Ngành giáo dục thực hiện và quản lý tốt hoạt động thu chi trong các CSGD, phục vụ ngày càng cao nhu cầu của người học và phấn đấu không để phát sinh tiêu cực. Ảnh: Trần Thanh

Cùng với đó, ngành Giáo dục và các CSGD cần tăng cường, thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến đầy đủ các văn bản chỉ đạo của các cấp, của ngành đối với việc thực hiện các khoản thu theo từng năm học để nhân dân, CMHS nắm rõ, tạo sự đồng thuận với CSGD trong việc thực hiện.

Việc bảo đảm công khai, minh bạch đối với việc quyết toán thu, chi phải có được sự đồng thuận cao giữa CSGD với gia đình người học và xã hội, tránh gây bức xúc trong dư luận, nâng cao hiệu quả giáo dục.

P.V: Ngày 20/4/2022, tại Kỳ họp thứ 6 HĐND tỉnh khóa XIX, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết 09/2022/NQ-HĐND quy định mức thu các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí đối với các CSGD công lập của tỉnh Hà Nam. Trong đó, quy định cụ thể chi tiết mức thu đối với các khoản thu quy định mức trần và không quy định mức trần. Năm 2023, Nghị quyết này tiếp tục được HĐND tỉnh điều chỉnh, bổ sung thêm một số khoản thu để phù hợp với thực tế. Có người nói, đây chính là “cái gậy” để giúp các nhà trường bớt áp lực khi triển khai các khoản thu đầu năm đối với học sinh. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Ông Ngô Quang Tuệ: Trước hết phải nhận thấy rằng, trong các năm học qua, ngành Giáo dục luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương, sự phối hợp tích cực của các sở, ngành liên quan và nhân dân để thực hiện tốt công tác tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn các CSGD tổ chức thực hiện thu, chi theo quy định.

Nghị quyết số 09/2022/NQ-HĐND ngày 20/4/2022 và Nghị quyết số 09/2023/NQ-HĐND ngày 06/7/2023 được ban hành thể hiện sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh trong việc giúp ngành Giáo dục, các CSGD có căn cứ triển khai, thực hiện. Các quy định của nghị quyết là cơ sở để kiểm soát các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí trong năm học.

P.V: Xin ông cho biết các quy định theo Nghị quyết 09 đã được ngành chỉ đạo thực hiện như thế nào và thực tế triển khai tại các CSGD công lập trên địa bàn ra sao?

Ông Ngô Quang Tuệ: Ngay sau khi nghị quyết được ban hành, Sở GD&ĐT đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 40/2023/QĐ- UBND ngày 10/8/2023 quy định mức thu các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí đối với CSGD công lập của tỉnh Hà Nam; đồng thời phối hợp với các sở, ngành và địa phương hướng dẫn CSGD triển khai thực hiện các nội dung Nghị quyết của HĐND tỉnh, Quyết định của UBND tỉnh về công tác thu.

Ông Ngô Quang Tuệ, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT).

Thực tế, trong quá trình triển khai thực hiện các quy định của Nghị quyết 09, Sở GD&ĐT, phòng GD&ĐT các huyện, thị xã, thành phố đã thực hiện tốt công tác chỉ đạo các CSGD công lập trên địa bàn thực hiện thu, chi đúng quy định hiện hành góp phần quan trọng vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm học. Theo đó, các CSGD trên địa bàn tỉnh đã triển khai đúng quy định về công tác thu, bảo đảm đúng nguyên tắc chỉ được thu sau khi đã thỏa thuận với CMHS trên tinh thần tự nguyện và phải báo cáo cơ quan quản lý trực tiếp.

Đặc biệt, Sở GD&ĐT nghiêm cấm các CSGD thực hiện thu, chi sai quy định; kiên quyết không thực hiện thu dưới mọi hình thức đối với các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục khi chưa có sự nhất trí, đồng thuận của CMHS. Về cơ bản, các CSGD đã thực hiện tương đối tốt các quy định về công tác thu, hạn chế tối đa các phát sinh gây bức xúc trong dư luận. Điều đó đã được các cấp chính quyền, đoàn thể, đặc biệt là nhân dân trong tỉnh ghi nhận, tin tưởng và đánh giá cao.

P.V: Công tác kiểm tra, giám sát hoạt động thu ngoài học phí đối với các CSGD rất quan trọng, qua đó kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các vi phạm. Việc này được Sở GD&ĐT thực hiện như thế nào, hiệu quả thực tế ra sao, thưa ông?

Ông Ngô Quang Tuệ: Trong năm học 2022-2023, Sở GD&ĐT đã thực hiện thanh tra việc thu, quản lý, sử dụng các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí theo Nghị quyết số 09 của HĐND tỉnh lồng ghép trong nội dung các cuộc thanh tra hành chính đối với 2 trường THPT; thanh tra chuyên ngành đối với 12 trường mầm non, 12 trường tiểu học, 12 trường THCS trên địa bàn 6 huyện, thị xã, thành phố. Ngoài ra, các khoản thu của CSGD còn được giám sát của HĐND các cấp và kiểm tra thường xuyên của các phòng GD&ĐT.

Năm học 2023-2024, ngành Giáo dục tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về công tác tài chính nói chung và các khoản thu ngoài học phí nói riêng đối với các CSGD ngay từ đầu năm học. Qua thanh tra, kiểm tra nếu phát hiện dấu hiệu, bằng chứng vi phạm sẽ xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân có liên quan, đặc biệt là người đứng đầu đơn vị bằng các hình thức tương ứng với mức độ sai phạm theo các quy định hiện hành. Nếu có đơn vị trường học trên địa bàn tỉnh để xảy ra trường hợp lạm thu, thu sai gây bức xúc dư luận, quan điểm của ngành là không bao che, bảo vệ, trốn tránh trách nhiệm… góp phần bảo đảm môi trường giáo dục trong sạch, giữ vững niềm tin của các cấp, ngành, của nhân dân và các bậc CMHS đối với ngành giáo dục.

P.V: Xin ông cho biết quan điểm và chủ trương của ngành giáo dục đối với các CSGD công lập trong việc triển khai các khoản thu trong năm học 2023-2024?

Ông Ngô Quang Tuệ: Quan điểm và chủ trương xuyên suốt của ngành giáo dục đối với các CSGD công lập trong việc triển khai các khoản thu là phải bảo đảm tốt, thực hiện đúng nguyên tắc quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị quyết số 09/2022/NQ-HĐND ngày 20/4/2022 của HĐND tỉnh. Trong đó, thực hiện thu đúng, thu đủ vừa chi, chi đúng mục đích, tiết kiệm, hiệu quả; trước khi thu phải có dự toán chi tiết thu, chi từng khoản; chỉ được thu sau khi đã thỏa thuận với CMHS trên tinh thần tự nguyện; mức thu không vượt quá mức thu tối đa quy định tại nghị quyết; không được thỏa thuận các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục khác ngoài các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục được quy định của nghị quyết; mức thu phải phù hợp với điều kiện kinh tế- xã hội và thu nhập của người dân trên địa bàn; bảo đảm công khai, minh bạch đối với việc quyết toán thu, chi, tránh gây bức xúc trong dư luận và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người học.

Trước khi năm học mới bắt đầu, Sở GD&ĐT đã ban hành một số văn bản hướng dẫn thực hiện các khoản thu tại CSGD năm học 2023- 2024; hướng dẫn thực hiện các khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục ngoài học phí đối với CSGD công lập. Trong đó, bên cạnh việc yêu cầu các CSGD thực hiện nghiêm các quy định về công tác thu, chi tài chính, công khai các khoản thu, chi đầu năm học… còn nhấn mạnh, các khoản thu không gây áp lực cho CMHS và học sinh đầu năm học; kiên quyết không để xảy ra việc lạm thu, thu quỹ hội CMHS không đúng quy định, xã hội hóa không đúng nguyên tắc gây bức xúc trong dư luận.

P.V: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Thanh Hà