Ngành năng lượng Scotland đối mặt nguy cơ mất việc làm hàng loạt
Ngành năng lượng tái tạo của Scotland đang bắt tay với các doanh nghiệp dầu khí, cùng kêu gọi hành động khẩn cấp nhằm ngăn chặn tình trạng mất việc hàng loạt ở Biển Bắc.
Các tập đoàn năng lượng Scotland kêu gọi Chính phủ can thiệp để bảo vệ 160 nghìn việc làm tại quốc gia này. (Ảnh: AFP)
Tổ chức Scottish Renewables đã phối hợp với Offshore Energies UK (OEUK) gửi kiến nghị tới Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves và Bộ trưởng Năng lượng - Không phát thải ròng Ed Miliband, đề nghị Chính phủ sớm can thiệp để tránh kịch bản mất việc quy mô lớn như tại Grangemouth, trước khi quá trình chuyển đổi năng lượng thật sự diễn ra.
Trong số các đề xuất, họ yêu cầu thay thế thuế lợi nhuận bất thường đang áp dụng cho ngành dầu khí - chính sách mà họ cho rằng, nếu được điều chỉnh, có thể bảo vệ khoảng 160.000 việc làm và mở khóa 40 tỷ bảng Anh đầu tư.
Lời kêu gọi chung hiếm có này đã tạo thêm sức ép lên Chính phủ Công đảng, trong bối cảnh các chuyên gia cảnh báo rằng, nếu không có thay đổi chính sách, cứ hai tuần sẽ có khoảng 400 việc làm biến mất từ nay đến cuối thập kỷ.
Trong bức thư gửi bà Reeves và ông Miliband, Giám đốc điều hành OEUK David Whitehouse và Giám đốc điều hành Scottish Renewables Claire Mack nói: “Tương lai năng lượng của chúng ta đang ở ngã rẽ quyết định. Nếu không làm chậm lại đà suy giảm của ngành dầu khí ở Biển Bắc, trong khi đồng thời tăng tốc phát triển năng lượng tái tạo, chúng ta sẽ phải đối mặt với khoảng trống ngày càng lớn về việc làm, đầu tư và năng lực - điều này sẽ làm suy yếu nền kinh tế. Cuối cùng, điều đó sẽ khiến các mục tiêu năng lượng của Chính phủ khó đạt được hơn và gây tổn hại lâu dài cho các cộng đồng địa phương”.
Họ đề xuất thay thế thuế lợi nhuận năng lượng vào năm 2026. Loại thuế gây tranh cãi này được Chính phủ Bảo thủ áp dụng, sau đó bị Công đảng nâng lên mức 38% và gia hạn đến năm 2030, khiến tổng thuế suất đánh vào lợi nhuận dầu khí tăng lên 78%. Trong thư, ông Whitehouse và bà Mack cảnh báo rằng mức thuế hiện nay có thể đẩy nhanh sự suy thoái của ngành công nghiệp ở Biển Bắc và chuỗi cung ứng liên quan, gây thiệt hại nghiêm trọng cho việc làm và nền kinh tế.
Họ cho rằng việc thay thế loại thuế này bằng một chính sách hỗ trợ hơn sẽ là “bước đi hợp lý về kinh tế”, giúp giải phóng 40 tỷ bảng đầu tư và củng cố an ninh năng lượng cho Anh.
Hai bên cũng kêu gọi tăng đầu tư vào điện gió ngoài khơi, đẩy nhanh tốc độ tạo việc làm, đồng thời đề nghị Chính phủ can thiệp để ngăn nguy cơ đứt gãy công nghiệp và mất việc hàng loạt - như tình trạng đang diễn ra tại Grangemouth.
Ông Whitehouse và bà Mack cho biết: “Vương quốc Anh đang đứng trước cơ hội mang tính thế hệ để dẫn đầu làn sóng công nghiệp hóa mới, dựa trên năng lượng sạch, khai thác hiện đại và phục hồi kinh tế vùng. Nhưng điều đó chỉ có thể thành hiện thực nếu chính sách của Chính phủ thật sự tạo điều kiện cho tăng trưởng. Grangemouth là lời cảnh báo rõ ràng về hậu quả khi Chính phủ hành động quá muộn. Vấn đề không phải là chọn giữa dầu khí hay năng lượng tái tạo - mà là bảo đảm tương lai năng lượng cho đất nước”.
Người phát ngôn năng lượng của Đảng Bảo thủ Scotland, Douglas Lumsden, nói: “Việc các tổ chức trong ngành năng lượng cùng nhau kêu gọi Rachel Reeves chấm dứt thái độ thù địch với lĩnh vực dầu khí đã nói lên rất nhiều điều. Việc kéo dài thuế Lợi nhuận Năng lượng và lệnh cấm cấp giấy phép mới của ông Ed Miliband đang đẩy hàng chục nghìn lao động vào nguy cơ thất nghiệp và khiến các khoản đầu tư quan trọng rời khỏi nước Anh”.
Ông Douglas Lumsden nói thêm: “Tham vọng của cả Công đảng trong việc “khóa van dầu” ở Biển Bắc là một hành động tự hủy hoại đất nước. Khi ngay cả những người trong ngành cũng đang kêu gọi bà Rachel Reeves thay đổi hướng đi trong ngân sách, bà ấy không thể tiếp tục phớt lờ những cảnh báo này”.
Tại Hạ viện hôm thứ Ba (4/11), Thứ trưởng Tài chính Dan Tomlinson cho biết: “Trong bản ngân sách sắp tới, chúng tôi sẽ trình bày rõ ràng các đề xuất về tương lai của thuế Lợi nhuận Năng lượng và cơ chế dầu khí. Chính phủ sẽ đảm bảo mang lại sự chắc chắn cho các doanh nghiệp về khuôn khổ chính sách tương lai sớm nhất có thể”.
Andrew Bowie, Bộ trưởng phụ trách các vấn đề Scotland của Đảng Bảo thủ, phát biểu: “Chỉ có một cách duy nhất để kế thừa thuế Lợi nhuận Năng lượng mà vẫn bảo vệ việc làm ở Scotland - đó là xóa bỏ hoàn toàn loại thuế này”.
Người phát ngôn của Chính phủ Anh cho biết: “Chúng tôi đang theo đuổi một cách tiếp cận có trách nhiệm, vừa ghi nhận vai trò lâu dài của ngành dầu khí, vừa xem xét các chính sách tiếp nối sau khi thuế Lợi nhuận Năng lượng kết thúc, để doanh nghiệp có thể tiếp tục đầu tư và đóng góp công bằng cho ngân sách”.
Người này nói thêm: “Ngành dầu khí sẽ tiếp tục đồng hành với chúng ta trong nhiều thập kỷ tới, khi nước Anh thực hiện quá trình chuyển đổi công bằng và có trật tự tại Biển Bắc - nhằm thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm hàng chục nghìn việc làm có kỹ năng cao, đồng thời đầu tư mạnh mẽ nhất từ trước đến nay vào điện gió ngoài khơi và các cụm dự án thu giữ - lưu trữ carbon hàng đầu thế giới”.
