Ngành nông nghiệp hướng dẫn sản xuất sau ngập úng

Người dân khôi phục vườn lay ơn sau ngập lụt

Mưa lũ cuối tháng 11, đầu tháng 12 đã khiến hơn 3.470 ha cây trồng bị ảnh hưởng, ngập lụt, mức độ thiệt hại lớn trải rộng trên nhiều vùng từ cây ăn trái, rau màu cho đến cà phê, sầu riêng, thanh long. Trong bối cảnh đó, việc khôi phục sản xuất phải diễn ra khẩn trương, đồng bộ và có hướng dẫn kỹ thuật thống nhất từ cơ quan chuyên môn. Nếu chậm trễ, cây trồng đã suy kiệt sẽ dễ dàng bị nấm bệnh tấn công, kéo theo thiệt hại lớn hơn và ảnh hưởng đến cả vụ sản xuất tiếp theo.

Ông Hà Ngọc Chiến - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho rằng, khôi phục sau ngập úng là “cuộc chạy đua với thời gian”. Điều quan trọng nhất là không để rễ bị ngạt thêm ngày nào. Ngập kéo dài sẽ dẫn đến thối rễ, rụng lá và chết cây. Bà con phải thoát nước, làm tơi đất, rải vôi và phục hồi rễ ngay khi nước rút.

Theo hướng dẫn của ngành nông nghiệp, một quy trình khôi phục được triển khai đồng bộ tại những vùng bị ngập úng. Trước hết, người dân phải tiêu thoát nước triệt để bằng cách mở toàn bộ hệ thống rãnh, bơm hút nước ở các vùng trũng, đồng thời xới phá lớp bùn váng để đất thông thoáng trở lại. Sau khi mặt đất khô dần, bà con rải vôi và sử dụng các chế phẩm sinh học nhằm cải tạo môi trường đất, hạn chế nấm bệnh.

Bước tiếp theo là phục hồi bộ rễ thông qua việc phun phân bón lá chứa trung vi lượng để kích thích tái sinh rễ mới. Sau 7 - 10 ngày, khi cây đã hồi xanh, bổ sung thêm phân, ưu tiên công thức giàu lân và kali để tăng sức chống chịu. Song song với đó, người dân cần chú ý theo dõi các bệnh thường phát sinh sau ngập úng như thối rễ, xì mủ, cháy lá, loét thân; đồng thời cắt tỉa cành lá gãy, úng để giảm thoát hơi nước và tỉa bớt trái đối với những cây đang mang trái.

Đối với những cây bị nghiêng đổ, ngành nông nghiệp khuyến cáo người dân phải dựng lại, cố định bằng cọc 3 hướng và phủ gốc bằng vật liệu hữu cơ để giữ ẩm, kích rễ mới. Đối với cây sầu riêng, loại cây mẫn cảm nhất với úng nước, người dân cần ưu tiên kiểm tra bộ rễ, mở rãnh sâu quanh tán để thoát nước nhanh, cào bỏ lớp bùn vùi lấp xung quanh gốc. Khi đất se khô, bà con rải vôi, bổ sung chế phẩm Trichoderma, đồng thời phun phân trung vi lượng để kích rễ mới. Đối với cây thanh long, ngành chuyên môn khuyến cáo cắt bỏ toàn bộ cành bị úng nước, cành gãy, vệ sinh gốc trụ, rải vôi sát khuẩn và dựng lại trụ bị nghiêng. Các diện tích gần thu hoạch cần thu hái sớm để giảm thiệt hại, còn diện tích đang ra nụ hoặc mang trái non phải tỉa bỏ bớt để cây tập trung phục hồi.

Riêng với những diện tích rau bị úng nặng, rễ thối, cây đổ hàng loạt thì phải tiêu hủy và xử lý đất bằng vôi, chế phẩm sinh học để chuẩn bị gieo trồng lại. Khi đất đã khô và ổn định, người dân nên ưu tiên các loại rau ngắn ngày, dễ phục hồi, giúp nhanh chóng khôi phục sản xuất và bù đắp nguồn cung sau thiên tai. Mưa lũ đi qua để lại đất nén chặt, rễ bị tổn thương và hệ vi sinh đất suy giảm. Nếu không xử lý đúng, những tổn thương này không chỉ ảnh hưởng vụ hiện tại mà còn tác động lâu dài đến năng suất các vụ sau.

Hiện ngành nông nghiệp đang tiếp tục tổng hợp thiệt hại, đề xuất cơ chế hỗ trợ, đồng thời khuyến khích người dân đầu tư cải tạo hệ thống rãnh thoát nước, áp dụng kỹ thuật lên liếp, trồng xen, chuyển đổi cây trồng để giảm thiểu thiệt hại. Sự vào cuộc sớm của ngành nông nghiệp và sự chủ động của người sản xuất đang giúp nhiều diện tích có cơ hội phục hồi. Quá trình khôi phục sản xuất được diễn ra nhanh hơn, bền vững hơn, góp phần ổn định sinh kế và giúp người dân sẵn sàng cho mùa vụ mới sau đợt mưa lũ.

Đức Hùng .