Ngành Thống kê 75 năm xây dựng và trưởng thành

Hướng dẫn điều tra bằng phần mềm CAPI trên điện thoại thông minh - Ảnh: H.V.A

Quá trình 75 năm xây dựng và phát triển, Thống kê Việt Nam khẳng định sứ mệnh, vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin thống kê KT-XH phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành; đồng thời, đáp ứng nhu cầu sử dụng thông tin thống kê ngày càng cao của các tổ chức, cá nhân trong nước và quốc tế. Công tác thống kê là một ngành khoa học, chuyên môn, chuyên sâu phản ánh tất cả các hoạt động trong bức tranh tổng thể về KT - XH của đất nước.

Trong giai đoạn hiện nay, ngành thống kê tiếp tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, bảo đảm thông tin thống kê theo phương châm “Trung thực, khách quan, chính xác, đầy đủ, kịp thời” thông qua việc biên soạn các báo cáo tình hình KT-XH, xây dựng các kịch bản tăng trưởng kinh tế, kịch bản kiểm soát lạm phát, nhất là trong bối cảnh COVID-19 đang diễn ra.

Với những đóng góp to lớn, có ý nghĩa vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc, ngành Thống kê Việt Nam đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhất lần thứ nhất năm 1996, Huân chương Hồ Chí Minh năm 2006, Huân chương Độc lập hạng Nhất lần thứ hai năm 2011, nhiều đơn vị và cá nhân được tặng Huân chương Lao động, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư… Trong thành tích chung đó, có sự đóng góp của ngành Thống kê Quảng Trị.

Ở Quảng Trị, qua các thời kỳ ngành thống kê đã phát huy truyền thống, đoàn kết, gắn bó giữa các thế hệ lãnh đạo, nhận được nhiều sự phối hợp, quan tâm của các cấp, các ngành, sự nỗ lực không ngừng của tập thể CBCC trong quá trình xây dựng ngành thống kê phát triển bền vững cùng tiến trình phát triển chung của cả nước.

Sau hiệp định Giơ-ne-vơ, Phòng Thống kê khu vực Vĩnh Linh được thành lập vào tháng 3/1956 tương đương Ban thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Năm 1972, tỉnh Quảng Trị được giải phóng, Thống kê Quảng Trị được thành lập. Năm 1976, ngành Thống kê Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và đặc khu Vĩnh Linh nhập thành Cục Thống kê Bình Trị Thiên.

Ngày 1/7/1989, Cục Thống kê Quảng Trị được lập lại cùng với sự tái lập tỉnh. Qua 32 năm, chức năng nhiệm vụ và tổ chức bộ máy Cục Thống kê Quảng Trị được điều chỉnh, bổ sung, kiện toàn phù hợp với nhiệm vụ chính trị trong từng giai đoạn. Trải qua các giai đoạn xây dựng và phát triển, đến nay, Cục Thống kê Quảng Trị đã có những bước tiến vượt bậc trên tất cả các mặt. Thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm thông tin thống kê, thể hiện rõ “con số biết nói” thông qua phân tích, dự báo, tổ chức dữ liệu thống kê để phục vụ các ban, ngành, chính quyền địa phương trong chỉ đạo, điều hành. Thực hiện thành công các cuộc điều tra (ĐT) quy mô lớn, tạo nguồn dữ liệu đầu vào quan trọng cho việc xây dựng các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và đề ra các nhiệm vụ, giải pháp phát triển KT - XH.

Hằng năm xuất bản niên giám thống kê, tờ gấp số liệu phát triển KT-XH phục vụ các kỳ họp HĐND tỉnh. Đáng chú ý, các tập sách “Quảng Trị trước thềm thế kỷ 21”; “Con số và sự kiện tỉnh Quảng Trị 10 năm đổi mới và phát triển”; “Quảng Trị 20 năm xây dựng và phát triển”... đánh giá sát đúng tình hình phát triển trong từng giai đoạn và dự báo về sự phát triển trong giai đoạn tiếp theo của tỉnh. Bên cạnh đó, đã xuất bản các ấn phẩm có giá trị như: “Kết quả sơ bộ về doanh nghiệp tỉnh trong cuộc Tổng điều tra Kinh tế & HCSN năm 2017”; “Kết quả chính thức Tổng điều tra Kinh tế & HCSN của tỉnh”; “Kết quả Tổng điều tra Nông thôn, nông nghiệp & Thủy sản năm 2016”; “Kết quả Tổng điều tra Dân số và nhà ở thời điểm 0 giờ ngày 1/4/2019 tỉnh Quảng Trị”; “Quảng Trị và các tỉnh miền Trung qua kết quả Tổng điều tra Dân số và nhà ở năm 2019”.

Từ số liệu thống kê đã phân tích, đánh giá tình hình phát triển KT - XH hằng tháng, quý, 6 tháng, 9 tháng và năm phục vụ có hiệu quả cho các ngành, các cấp ủy và chính quyền; nhất là trong các kỳ họp Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Cục Thống kê Quảng Trị đã làm tốt vai trò tham mưu cập nhật hệ thống số liệu, báo cáo phân tích tình hình KT - XH 5 năm 2016 - 2021; phân tích, dự báo kế hoạch phát triển KT - XH giai đoạn 2021 - 2026, phục vụ biên soạn Văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Trị lần thứ XVII được Tỉnh ủy đánh giá cao; phối hợp với Sở Nội vụ rà soát, tổng hợp số lượng cử tri đến đơn vị cấp xã phục vụ công tác bầu cử HĐND các cấp nhiều nhiệm kỳ. Tổ chức thực hiện tốt các cuộc ĐT thường xuyên làm cơ sở tổng hợp thông tin tình hình KT - XH của tỉnh, cung cấp kịp thời, đầy đủ, chất lượng cao nguồn tin phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền địa phương.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) được chú trọng, đảm bảo bảo mật thông tin. Hiện nay, các cuộc tổng điều tra (TĐT) và ĐT thường xuyên, ngành thống kê đã ứng dụng CNTT - truyền thông trong tất cả các công đoạn. Trong đó, áp dụng hai hình thức thu thập thông tin mới là CAPI và webform. Ứng dụng CNTT giúp nâng cao chất lượng số liệu, rút ngắn quá trình xử lý thông tin, công bố sớm kết quả TĐT. Những năm qua, nhiều đề tài nghiên cứu khoa học, nhiều sáng kiến được công nhận và đưa vào thực tiễn. Giai đoạn 2016 - 2021 toàn ngành đã có 67 sáng kiến, chuyên đề cấp cơ sở, 5 sáng kiến cấp bộ.

Từ phong trào thi đua yêu nước, 32 năm qua từ ngày lập lại tỉnh, các tập thể và cá nhân ngành Thống kê Quảng Trị đã được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý: Huân chương Lao động hạng Ba của 2 tập thể Cục Thống kê Quảng Trị và Phòng Thống kê huyện Vĩnh Linh; Huân chương Lao động hạng Nhì cho 2 cá nhân; Huân chương Lao động hạng Ba cho 4 cá nhân; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 4 tập thể và 8 cá nhân; nhiều Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, Chủ tịch UBND tỉnh… Chi bộ Cục Thống kê liên tục nhiều năm đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh; Công đoàn cơ sở vững mạnh xuất sắc nhiều năm liền… Đáng chú ý, tập thể Cục Thống kê tỉnh từ chỗ đứng thứ hạng 46/63 tỉnh, thành phố năm 2013, qua quá trình nỗ lực phấn đấu đến năm 2020 vươn lên đứng thứ 3/63 tỉnh, thành phố cả nước.

Năm 2021 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, toàn ngành Thống kê Quảng Trị quyết tâm phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao. Đó là: Bảo đảm tốt thông tin KT - XH định kỳ và đột xuất phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Đảng và chính quyền các cấp; đặc biệt là tình hình COVID-19 để xây dựng báo cáo KT-XH. Chủ động nghiên cứu, xây dựng và cập nhật kịp thời “Kịch bản tăng trưởng kinh tế”. Nâng cao chất lượng các ấn phẩm thống kê; biên soạn các tài liệu phân tích trên cơ sở dữ liệu của các cuộc ĐT, TĐT. Thực hiện thành công cuộc TĐT Kinh tế năm 2021, các cuộc ĐT thường xuyên và đột xuất. Xử lý số liệu, phân tích kết quả ĐT Nông thôn nông nghiệp giữa kỳ. Làm tốt công tác tổ chức cán bộ. Tiếp tục xây dựng cơ quan trong sạch, vững mạnh và phát triển. Áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO TCVN 9001:2015 toàn ngành. Ứng dụng đồng bộ, mạnh mẽ CNTT trong hoạt động thống kê, quản lý và điều hành…

Nhìn lại chặng đường 75 năm xây dựng và trưởng thành, ngành Thống kê Việt Nam nói chung, Quảng Trị nói riêng đã có bước phát triển vượt bậc, đáp ứng ngày càng tốt yêu cầu thông tin của các cơ quan Đảng, Nhà nước. Tiếp tục phục vụ sự nghiệp đổi mới, CNH, HĐH đất nước, CBCC, người lao động ngành Thống kê Quảng Trị quyết tâm đoàn kết, sáng tạo, cung cấp số liệu thống kê đầy đủ, kịp thời, chính xác, khoa học, khách quan để Đảng, Nhà nước đưa ra những quyết sách đúng đắn cho sự nghiệp phát triển của đất nước.

Võ Thái Hòa