Ngành y tế cam kết không để người dân đến trạm y tế thiếu bác sĩ, thiếu thuốc

Hiện, nhiều địa phương bày tỏ quan ngại về nhân lực, tài chính và trang thiết bị phục vụ hoạt động của các trạm y tế (TYT) sau sắp xếp. Tuy nhiên, lãnh đạo ngành y tế cam kết, không để thiếu bác sĩ, thiếu thuốc phục vụ người dân đến khám chữa bệnh tại các trạm mới.

Áp lực nhân lực, thuốc men trước giờ "G”

Chỉ còn khoảng 10 ngày nữa, 95 TYT và các điểm trạm trên địa bàn tỉnh sẽ thực hiện theo Thông tư số 43/2025/TT-BYT ngày 15-11-2025 của Bộ Y tế hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của TYT xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Việc sáp nhập các TYT nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn lực y tế cơ sở. Qua đó, hệ thống TYT được tổ chức lại phù hợp với quy mô dân số và địa bàn, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.

Khám chữa bệnh tại Trạm Y tế phường Hàng Gòn, tỉnh Đồng Nai. Ảnh: Bích Nhàn

Tuy nhiên, đến thời điểm này, nhiều địa phương vẫn còn lo ngại về nguồn lực, thuốc men, vật tư y tế cho các TYT sau sắp xếp. Phó Chủ tịch UBND phường Trảng Dài Trần Hùng bày tỏ: Hiện nay, TYT phường Trảng Dài có 23 viên chức và người lao động. Gần 3 năm nay, trạm có 1 bác sĩ phụ trách trạm, chưa có trưởng trạm. Số bác sĩ đang rất ít so với tổng dân số của phường, ảnh hưởng đến chất lượng khám chữa bệnh ban đầu và quản lý bệnh không lây nhiễm. Ngược lại, tỷ lệ y sĩ còn cao trong khi xu hướng phát triển nguồn nhân lực y tế hiện nay là tăng bác sĩ và điều dưỡng có trình độ cao.

“Khối lượng công việc tại TYT ngày càng tăng, trong khi số lượng nhân sự chưa được bổ sung tương ứng. Nguy cơ thiếu hụt bác sĩ y tế cơ sở và yêu cầu viên chức phải thích ứng nhanh với mô hình quản lý mới là những thách thức lớn trong giai đoạn hiện nay” - ông Hùng chia sẻ.

Cũng gặp khó về vấn đề nhân sự, hiện nay, TYT và các điểm trạm của phường Chơn Thành đang trong tình trạng không có bác sĩ, kéo theo đó là không có trang thiết bị để khám chữa bệnh cho người dân. Theo cơ cấu trạm mới, phường cũng gặp khó trong việc bổ nhiệm nhân sự mới vì không có bác sĩ. Hơn nữa, cơ sở vật chất của các đơn vị y tế tuyến trạm cũng đã xây dựng nhiều năm, nhiều khu vực đã xuống cấp.

Đảm bảo nhân lực, thuốc là những yêu cầu quan trọng cho các trạm y tế mới. Trong ảnh: Nhân viên y tế phun hóa chất phòng chống sốt xuất huyết tại phường Tân Triều. Ảnh: Bích Nhàn

Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Long Thành Dương Minh Tân cho rằng, TYT mới sẽ có quy mô lớn hơn nhiều so với hiện tại với 5 khoa phòng và 22 nhiệm vụ. Điều này đòi hỏi nguồn nhân lực, cơ sở vật chất và trang thiết bị máy móc cho các đơn vị hoạt động khá lớn. Với quy mô này, số lượng máy móc, thiết bị y tế hiện tại của trung tâm y tế khu vực không đủ để phân bổ cho 5 TYT xã mới.

Ngoài nhân lực, trang thiết bị, việc đảm bảo thuốc men cho các TYT sau sắp xếp cũng là điều mà nhiều địa phương quan tâm. Mô hình hiện tại, TYT thuộc quyền quản lý của các trung tâm y tế khu vực, do đó trung tâm y tế khu vực sẽ đại diện các TYT ký hợp đồng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế và cung ứng thuốc, hóa chất… Một khi TYT chuyển về UBND xã, phường quản lý cần tính toán đến vấn đề này để TYT luôn có đủ thuốc cho người dân.

Bác sĩ Nguyễn Đức Phước, Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Trảng Bom cho rằng, các TYT mới phải có hệ thống xét nghiệm vì trạm sẽ thực hiện quản lý bệnh nhân HIV, do đó, trạm phải có hệ thống xét nghiệm và cấp thuốc hàng tháng cho bệnh nhân. “Trong tình thế hiện nay, chúng tôi sẽ chuyển giao nhiệm vụ dự phòng phân bổ về các TYT xã trong khu vực. Chúng tôi sẽ đưa một số cán bộ của trung tâm có kinh nghiệm về làm việc tại các TYT mới nhằm bảo đảm các hoạt động chuyên môn không bị gián đoạn, đồng thời hỗ trợ các TYT nhanh chóng thích nghi với mô hình quản lý mới” - bác sĩ Phước nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, bác sĩ Phước cho rằng, các địa phương cũng cần có cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa UBND xã, phường với ngành y tế trong quản lý, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và bảo đảm nguồn kinh phí hoạt động, từ đó giúp các TYT sau sắp xếp phát huy hiệu quả, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân trên địa bàn.

Không để người dân đến trạm rồi “ra về tay không”

Bác sĩ chuyên khoa II Lê Quan Trung, Phó Giám đốc Sở Y tế cho rằng: Khi các TYT chuyển về xã, phường quản lý, công tác hỗ trợ và điều động nhân lực sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Đặc biệt, nếu để các TYT tự tổ chức đấu thầu mua sắm thuốc và vật tư y tế thì nguy cơ không thành công là rất lớn, đồng thời việc cung ứng, điều chuyển thuốc giữa các đơn vị cũng sẽ khó triển khai. Vì vậy, công tác đấu thầu thuốc và vật tư y tế cần tiếp tục giao cho Sở Y tế thực hiện nhằm bảo đảm tính thống nhất và hiệu quả.

“Thời gian còn lại để hoàn thành Đề án sắp xếp các TYT rất ngắn, quá trình triển khai chắc chắn sẽ phát sinh nhiều vướng mắc và cần được tháo gỡ kịp thời theo tinh thần “khó đến đâu, gỡ đến đó”. Tuy nhiên, yêu cầu xuyên suốt là phải bảo đảm các TYT luôn đủ thuốc, vật tư y tế để đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân” - bác sĩ Trung nhấn mạnh.

Khi trạm y tế làm tốt công tác dự phòng sẽ giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên. Trong ảnh: Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai mổ u xơ tử cung cho bệnh nhân. Ảnh: Bích Nhàn

Bà Nguyễn Thị Quy, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội Đồng Nai cho biết: Trong năm 2025, Bảo hiểm xã hội tỉnh đang ký hợp đồng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế với các trung tâm y tế khu vực và các bệnh viện. Trên cơ sở đó, Bảo hiểm xã hội Đồng Nai đề xuất trong năm 2026 tiếp tục ký hợp đồng thông qua trung tâm y tế khu vực để bảo đảm việc cung ứng thuốc cho các TYT, do tại thời điểm này, nhân lực của các TYT vẫn chưa đủ năng lực đảm đương công tác đấu thầu thuốc. Theo lộ trình đề xuất, việc Bảo hiểm xã hội ký hợp đồng khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế trực tiếp với các TYT chỉ dự kiến thực hiện từ năm 2027.

Trong nhiều cuộc làm việc với các sở, ngành liên quan, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trường Sơn nhấn mạnh, việc sắp xếp, tố chức lại các cơ sở y tế, đặc biệt là TYT cấp xã, phường là nhiệm vụ chính trị quan trọng, có tính cấp bách, cần triển khai đồng bộ, thống nhất theo đúng chủ trương, định hướng của Trung ương và của tỉnh. Quá trình tố chức thực hiện phải bảo đảm hoạt động khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân được duy trì liên tục, không bị gián đoạn; đồng thời bảo đảm chặt chẽ về cơ sở pháp lý, tài chính, nhân sự, tài sản và chế độ.

Trong đó, UBND tỉnh đã giao Sở Y tế nhanh chóng hoàn thiện Đề án sắp xếp các TYT. Cụ thể giai đoạn 1: Sở Y tế thực hiện bàn giao con người, tài chính, cơ sở vật chất... về UBND các xã, phường, thị trấn quản lý theo quy định. UBND cấp xã có trách nhiệm xây dựng Đề án thành lập TYT là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc. Giai đoạn 2: Sau khi bàn giao, tiếp tục rà soát, củng cố và hoàn thiện mô hình hoạt động.

Bích Nhàn