Ngát thơm hương bài Yên Cát
Với mong muốn nối tiếp truyền thống làm hương gia truyền của gia đình, chị Lê Thị Hằng (thị trấn Yên Cát, huyện Như Xuân) đã không ngừng đầu tư máy móc, đổi mới công nghệ, sản xuất loại hương từ cây Hương bài. Năm 2021, sản phẩm vinh dự được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh.
Trong tín ngưỡng thờ ông bà tổ tiên từ bao đời nay, những nén hương thơm không thể thiếu trong nhiều gia đình người Việt, đặc biệt mỗi dịp tết đến xuân về. Nghề làm hương cũng vậy, luôn duy trì, phát triển ở khắp nơi trong và ngoài tỉnh. Tuy chưa thể so sánh các làng nghề nổi tiếng trong nước, song nghề làm hương tại thị trấn Yên Cát (Như Xuân) đã tồn tại suốt mấy chục năm qua, truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Được truyền lại nghề làm hương từ thế hệ đi trước trong gia đình, chị Lê Thị Hằng (SN 1989, thị trấn Yên Cát) cho biết, nghề làm hương rất vất vả, để làm ra một sản phẩm hoàn chỉnh phải trải qua rất nhiều công đoạn. Hương bài Yên Cát được làm từ nhựa cây trám có mùi thơm dễ chịu, kết hợp cây hương bài và cây than hoa, ba nguyên liệu trộn phối với nhau thành hỗn hợp làm hương.
Để mở rộng quy mô sản xuất, năm 2021 chị Hằng đã mạnh dạn vận động 15 hộ dân làm hương của thị trấn Yên Cát thành lập HTX Dịch vụ nông nghiệp Hương Bài Như Xuân. Trung bình HTX sản xuất từ 35 - 40 vạn hương bài/tháng, tạo việc làm cho trên 10 lao động, với mức thu nhập gần 5 triệu đồng/người/tháng. Trừ chi phí, mỗi năm HTX có doanh thu trên 1,2 tỷ đồng.
Chị Hằng chia sẻ, để cho ra sản phẩm phải trải qua nhiều công đoạn và rất kỳ công ngay từ khâu chọn nguyên liệu. Nhựa trám được cho vào máy lọc lấy nước nguyên chất, sau đó trộn vào hỗn hợp cây than hoa, xay đều, xay xong đem xe vào chân cây hương rồi lăn vào bột cây hương bài phơi nắng 2 - 3 ngày là có thể dùng được.
Để phát triển nghề làm Hương bài truyền thống của địa phương, huyện Như Xuân có chủ trương đẩy mạnh mở rộng vùng nguyên liệu trồng cây hương bài, trong đó xã Bình Lương là đơn vị trồng đầu tiên. Trong năm 2022 huyện tiếp tục phát triển trồng tại thị trấn Yên Cát, trong đó HTX Dịch vụ nông nghiệp Hương bài Yên Cát đăng ký trồng 20 ha.
Ông Lê Đình Hóa, Chủ tịch Hội Nông dân thị trấn Yên Cát, huyện Như Xuân cho biết, trong thời gian tới, Hội tiếp tục phối hợp các ban, ngành đoàn thể tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật giúp người dân có tay nghề cao truyền lại cho thế hệ trẻ, nhằm tạo ra sản phẩm có chất lượng, đem lại thu nhập cho người dân, góp phần lưu giữ nét đẹp truyền thống của địa phương.
