Ngày 8/3: Phụ nữ hãy chuyển mình để vươn lên, dẫn đầu và tỏa sáng

Chuyên gia giáo dục Tô Thụy Diễm Quyên cho rằng, phụ nữ thời nay đã mạnh mẽ bước ra ngoài hòa mình với xã hội, tự tin và thành công trên mọi lĩnh vực của đời sống. (Ảnh: NVCC)

Đây là quan điểm của chuyên gia giáo dục Tô Thụy Diễm Quyên – Nhà sáng lập, Giám đốc điều hành InnEdu, đồng thời là một trong 20 phụ nữ truyền cảm hứng năm 2021 do Forbes Việt Nam bình chọn.

Trong bối cảnh xã hội hiện đại, bà nghĩ gì về vai trò của phụ nữ Việt Nam trong việc thúc đẩy sáng tạo và đổi mới trong các lĩnh vực như kinh doanh, nghệ thuật và công nghệ?

Ở Việt Nam, phụ nữ có nhiều lợi thế so với một số quốc gia trong khu vực và trên thế giới. Theo quan sát của tôi, không có sự kỳ thị giới tính rõ rệt, đây là ưu thế quan trọng đầu tiên.

Bên cạnh đó, phụ nữ bẩm sinh sở hữu khả năng tưởng tượng và sáng tạo, tư duy đa chiều, giải quyết vấn đề linh hoạt. Ngày nay, họ tự tin hơn, đạt nhiều đột phá trong sự nghiệp và nhận được sự ủng hộ từ gia đình. Nhờ vậy, họ mạnh dạn bước ra xã hội, đóng góp vào đổi mới sáng tạo.

Sự hiện diện của phụ nữ trong đổi mới sáng tạo ngày càng rõ nét, đặc biệt trong thời đại công nghệ 4.0 và trí tuệ nhân tạo, mở ra nhiều cơ hội khẳng định bản thân. Vai trò của họ trong tiến trình này ngày càng quan trọng.

Phụ nữ hiện đại không còn bị bó buộc trong bếp núc hay giới hạn trong gia đình. Họ chủ động chọn công việc phù hợp, cân bằng giữa sự nghiệp và cuộc sống, tự tin và thành công trong mọi lĩnh vực.

Một trong những thay đổi đáng ghi nhận là sự độc lập tài chính và tinh thần dấn thân. Phụ nữ ngày nay biết quản lý thời gian, sắp xếp cuộc sống thông minh, làm tròn cả hai vai trò. Đặc biệt, họ biết cách giải phóng mình khỏi những ràng buộc không cần thiết, tận dụng công nghệ để nâng cao chất lượng sống và phát triển sự nghiệp.

Theo bà, những yếu tố nào là thách thức lớn nhất mà phụ nữ Việt Nam phải đối mặt khi muốn dấn thân vào các ngành nghề truyền thống hoặc những lĩnh vực mới?

Thách thức lớn nhất đối với phụ nữ không phải là những rào cản bên ngoài, mà là niềm tin vào chính mình. Bởi lẽ, con người thường tự đặt ra giới hạn cho bản thân. Khi có sự tự tin và được truyền cảm hứng, phụ nữ sẽ mạnh dạn bước ra khỏi vùng an toàn, dấn thân và khẳng định bản thân.

Gia đình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích con gái theo đuổi những lĩnh vực mới, đặc biệt là công nghệ thông tin. Đã qua rồi thời kỳ công nghệ thông tin chỉ gắn liền với lập trình thuần túy – một công việc mà AI có thể thay thế. Ngày nay, lĩnh vực này đề cao sự sáng tạo, khả năng giải quyết vấn đề và tìm kiếm giải pháp – những kỹ năng mà phụ nữ có thể phát huy mạnh mẽ.

Hiện nay, phụ nữ có nhiều cơ hội tiếp cận với giáo dục chất lượng cao cũng như phát triển kỹ năng mới, tạo vị thế vững chắc trong xã hội. Phụ nữ có năng lực tư duy đa chiều và tổng hợp nên ngày càng tham gia nhiều hơn vào các vị trí quyết định, lãnh đạo cũng như khởi nghiệp. Điều quan trọng là phụ nữ phải chủ động nắm bắt cơ hội, dấn thân để gặt hái thành công.

Vậy làm thế nào để vượt qua những rào cản, thách thức trong cuộc sống và công việc, theo bà?

Ngay từ khi còn nhỏ, các bé gái cần được khuyến khích tham gia vào các chương trình, sân chơi về đổi mới sáng tạo. Phụ huynh chính là người tạo “bàn đạp” đầu tiên để con gái mình tự tin hơn vào bản thân.

Thầy cô giáo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng niềm tin, tạo cơ hội để các em tham gia vào tất cả các hoạt động, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Đó là nền tảng đầu tiên và rất quan trọng.

Sau đó, khi trưởng thành, phụ nữ hãy cứ thử sức, hãy cho mình trải nghiệm ở những lĩnh vực mới, không e ngại, không giới hạn mình. Ví dụ, cá nhân tôi khi 45 tuổi chưa biết khởi động máy tính, 46 tuổi tôi lại trở thành 1 trong 20 người đầu tiên trên thế giới được Microsoft công nhận là chuyên gia giáo dục toàn cầu. Nếu không thử thách mình, làm sao tôi có thể thành công?

Trong kỷ nguyên mới, phụ nữ nước ta thực sự đứng trước nhiều cơ hội để phát triển bản thân. (Ảnh: NVCC)

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sự tự tin và thành công của phụ nữ trong công việc và cuộc sống dưới góc nhìn của bà?

Yếu tố đầu tiên mà phụ nữ có thể tự tin và thành công chính là họ được giáo dục rằng không có thất bại, chỉ là chưa thành công. Tất cả mọi kết quả của mình làm chưa đạt được điều mình muốn chứ không có thất bại. Giống như nhà phát minh nổi tiếng thế giới Thomas Edison đã thất bại hơn 10.000 lần để phát minh ra bóng đèn, nhưng ông không bao giờ gọi đó là thất bại, xem đó như những cơ hội để học hỏi. "Tôi chưa thất bại. Tôi chỉ là đã tìm ra 10,000 cách không hoạt động".

Ông từng nói rằng: "Rất nhiều thất bại trong cuộc sống đều do người ta không nhận ra rằng họ đã gần với sự thành công tới chừng nào và họ chấp nhận từ bỏ công việc của mình". Sau hàng nghìn lần thất bại, cho đến một ngày, Edison tình cờ sờ vào cái nút nhỏ ở trên khuy áo khoác rồi thốt lên: "Đây rồi! đây chính là cái mà ta sẽ dùng làm dây tóc!".

Chính vì vậy, điều quan trọng nhất là giúp phụ nữ – ngay từ khi còn nhỏ – hiểu rằng thất bại không phải là điểm dừng, mà là một phần của hành trình dẫn đến thành công. Nếu họ không sợ hãi thất bại, họ đã bắt đầu bước đi trên con đường của chính mình.

Cha mẹ cũng cần thay đổi suy nghĩ, đừng "lập trình" vào đầu con gái những quan niệm lạc hậu như: "Học ít thôi, sau này lấy chồng, lo gia đình là đủ". Nếu người lớn cứ nhồi nhét những định kiến đó, vô tình họ sẽ tước đi niềm tin, cơ hội và cả ước mơ của con mình. Thay vì đặt ra giới hạn, hãy tạo điều kiện để con gái được thử sức, khám phá và theo đuổi đam mê riêng.

Là người làm trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, bà có lời khuyên nào dành cho phụ nữ trẻ đang tìm kiếm sự cân bằng và hạnh phúc trong cuộc sống hiện đại?

Không có công thức chung cho mỗi phụ nữ. Hạnh phúc không phải là đích đến, mà là hành trình không ngừng vươn lên, không ngừng khám phá và hoàn thiện chính mình.

Sự khéo léo trong ứng xử, sự tận tụy cùng đức tính hy sinh của người phụ nữ luôn là "bệ đỡ" cho một gia đình hạnh phúc. Chủ động yêu thương là cách mà người phụ nữ hiện đại tự tin vào bản thân vẫn hay làm...

Trong kỷ nguyên mới, phụ nữ nước ta thực sự đứng trước nhiều cơ hội để phát triển bản thân. Để tự tin tỏa sáng và tận dụng tối đa những cơ hội này, theo tôi, chị em hãy trau dồi kiến thức và kỹ năng chuyên môn, đặc biệt là những kỹ năng cần thiết trong kỷ nguyên số như tin học, lập trình, quản lý dự án, kỹ năng mềm; đồng thời nhận thức được xu hướng và văn hóa trên thế giới để có thể cạnh tranh thành công trong môi trường quốc tế.

Điều quan trọng là, phụ nữ cần duy trì thái độ học tập suốt đời, không ngừng cập nhật kiến thức mới, kỹ năng, đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Phụ nữ - hãy nỗ lực để vươn lên, nỗ lực để dẫn đầu, nỗ lực để tỏa sáng...

Chuyên gia giáo dục Tô Thụy Diễm Quyên là nhà sáng lập, Giám đốc điều hành InnEdu, 1 trong 20 phụ nữ truyền cảm hứng năm 2021 do Forbes Việt Nam bình chọn. Bà làm việc trong lĩnh vực giáo dục 30 năm ở cả ba vai trò giáo viên, chuyên viên đào tạo và chủ doanh nghiệp giáo dục InnEdu, chuyên về STEAM.

Bà Diễm Quyên đồng thời là giảng viên của các chương trình về đổi mới sáng tạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, giám khảo các cuộc thi giáo viên sáng tạo cấp địa phương và quốc gia. Bà từng đào tạo và tập huấn cho hơn 100 nghìn lượt lãnh đạo giáo dục và giáo viên tại hơn 40 tỉnh, thành về các kỹ năng liên quan đến STEAM, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, các phương pháp dạy học sáng tạo và tạo động lực tích cực cho học sinh.

Năm 2014, bà tham gia Diễn đàn Giáo dục toàn cầu tại Tây Ban Nha, cũng là người Việt Nam đầu tiên được Microsoft công nhận là chuyên gia giáo dục sáng tạo (Microsoft Innovative Educator Expert Fellow). Tháng 10/2020, InnEdu do bà sáng lập trở thành đối tác đào tạo toàn cầu đầu tiên của Microsoft tại Việt Nam. Bà là một trong 18 giám khảo và là người châu Á duy nhất trong diễn đàn giáo viên sáng tạo toàn cầu tại Mỹ 2015.

Nguyệt Hà