Nghệ thuật quay lưng với dầu mỏ

Gần đây, tại một cuộc triển lãm của Bảo tàng Anh về thành Troy được tập đoàn dầu mỏ BP tài trợ, các nhà hoạt động môi trường cải trang thành các vị thần hoặc anh hùng trong thần thoại Hy Lạp - Zeus, Athena, Achilles - đã bị dính đầy chất lỏng màu đen được phun ra từ một vị thần mà họ nghĩ ra: “Petroleus”.

Người biểu tình phản đối tài trợ của BP cho các sự kiện văn hóa ở Anh

“BP tài trợ cho bảo tàng để tỏ ra hào phóng và quan tâm đến văn hóa, nhưng thực tế đó là một nỗ lực nhằm chuyển hướng sự chú ý dư luận khỏi các khoản đầu tư của BP vào nhiên liệu hóa thạch gây hại cho môi trường” - Sophie McIntosh, một trong những nhà hoạt động môi trường, nói. Trong khi thừa nhận “rất thấu hiểu” những lo lắng của các nhà hoạt động môi trường, một phát ngôn viên của bảo tàng nói với AFP rằng, các cuộc triển lãm rất tốn kém và chỉ có thể tổ chức với sự tài trợ của BP.

Các nhà hoạt động môi trường đã 37 lần “phá đám” những sự kiện mà Bảo tàng Anh tổ chức dưới sự bảo trợ của BP và họ không có ý định bỏ cuộc. Thực tế, họ đã khiến rất nhiều tổ chức phải chịu thua. Ngày 2-10-2019, Royal Shakespeare Company (RSC), công ty khai thác Nhà hát Hoàng gia Shakespeare ở Anh, có trụ sở tại Stratford-upon-Avon, quê hương của William Shakespeare, tuyên bố từ chối tài trợ của BP vì “vấn đề khí hậu”.

Sự tài trợ của BP đã cho phép RSC giảm giá 5 bảng (5,6 euro) mỗi vé bán ra cho những người từ 16-25 tuổi kể từ năm 2013. “Trong bối cảnh vấn đề khí hậu trái đất đang ở trong tình trạng cấp bách, những người trẻ tuổi nói với chúng tôi rằng sự tài trợ của BP tạo ra một rào cản giữa họ và RSC. Chúng tôi không thể bỏ qua thông điệp này”, Gregory Doran, Giám đốc nghệ thuật của RSC và Catherine Mallyon, Giám đốc điều hành RSC, giải thích. Họ nói rằng đây là một quyết định khó khăn để chấm dứt hợp tác với BP vào cuối năm 2019. BP tỏ ra thất vọng vì RSC đã quyết định chấm dứt quan hệ đối tác.

Gần đây, Mạng lưới khí hậu của sinh viên Vương quốc Anh (UK Student Climate Network), được hình thành sau các cuộc đình công ở trường học để tố cáo sự thờ ơ trong việc chống lại biến đổi khí hậu, đã viết thư cho RSC, chê trách RSC về sự bảo trợ của BP. “Điều đó có nghĩa là nếu những người trẻ tuổi như chúng tôi muốn xem một vở kịch trong nhà hát với giá phải chăng, chúng tôi vô hình trung sẽ giúp cho một công ty đang tích cực phá hủy tương lai của chúng tôi bằng cách làm đảo lộn môi trường khí hậu phát triển”, bức thư viết.

Từ nhiều tháng qua, các nghệ sĩ và các nhà hoạt động môi trường đã phản đối mối liên kết giữa BP hoặc các công ty dầu mỏ khác với các tổ chức văn hóa Vương quốc Anh như Phòng trưng bày chân dung quốc gia, Nhà hát Opera Hoàng gia hoặc Bảo tàng Anh.

Tháng 6-2019, diễn viên hài người Anh Mark Rylance tuyên bố rời khỏi RSC để phản đối sự bảo trợ của BP. Diễn viên hài giải thích rằng, anh ta không muốn liên kết với BP vì không muốn quan hệ với bất cứ ai cố tình phá hủy cuộc sống của những người đang sống và thế hệ tương lai.

Royal Shakespeare là một công ty sân khấu lớn của Anh, có hơn 1.000 nhân viên và sản xuất khoảng 20 vở diễn mỗi năm. RSC thường xuyên lưu diễn ở khắp Vương quốc Anh và quốc tế. Theo sau RSC, các phòng trưng bày quốc gia ở Scotland cũng đã ngừng nhận tài trợ của BP.

Ở Pháp cũng tương tự, các nhà hoạt động thuộc nhóm “Hãy giải phóng Louvre” đã nhiều lần phản đối sự bảo trợ của Total cho bảo tàng Louvre.

Các công ty dầu mỏ không phải là những nạn nhân duy nhất bị cắt đứt với nghệ thuật. Một số bảo tàng lớn nhất trên thế giới cũng đang dần “xua tay” với đồng tiền của gia đình Sackler, một trong những gia đình giàu nhất nước Mỹ với đế chế Purdue Pharma, một công ty dược phẩm trị giá 14 tỷ USD. Đơn giản vì nguồn gốc của sự giàu có của gia đình này đến từ OxyContin, một loại thuốc giảm đau gây nhiều tranh cãi. OxyContin bị coi là một phần dẫn đến tình trạng nghiện thuốc của bệnh nhân trên khắp nước Mỹ.

S.Phương