Nghị quyết nhằm tháo gỡ vướng mắc quy hoạch phân khu sau sáp nhập tỉnh, thành

Bà Trần Thu Hằng, Vụ trưởng Vụ Quy hoạch - Kiến trúc (Bộ Xây dựng). (Ảnh: TCXD)

Nghị quyết 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới đặt ra mục tiêu và lộ trình cụ thể: Năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật.

Để triển khai thực hiện Nghị quyết trên, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết số 206/2025/QH15 - một Nghị quyết được xem là “bản lề” cho bước đột phá về thể chế khi lần đầu tiên Quốc hội cho phép áp dụng một cơ chế linh hoạt, đặc biệt để xử lý các vướng mắc pháp lý mà nếu chờ sửa đổi luật theo quy trình thông thường thì sẽ mất nhiều thời gian, gây ảnh hưởng đến hoạt động quản lý, điều hành và phát triển. Với tầm quan trọng đó, Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật Trung ương đã ban hành Công văn số 4302/HĐPH-PB&TG đề nghị các Bộ, cơ quan, tổ chức ở Trung ương, địa phương quán triệt, tổ chức truyền thông nội dung Nghị quyết, đặc biệt là cho cán bộ, công chức tham mưu xây dựng pháp luật.

Trên cơ sở Nghị quyết số 206/2025/QH15 quy định cho phép Chính phủ ban hành nghị quyết quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số quy định có liên quan tại luật, nghị quyết của Quốc hội. Ngày 18/7/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết 66.1/2025/NQ-CP quy định xử lý khó khăn, vướng mắc về việc lập mới, điều chỉnh và phê duyệt quy hoạch phân khu đối với khu vực hình thành đô thị khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay được đánh giá là rất kịp thời và thiết thực.

Trao đổi với Báo Pháp luật Việt Nam, bà Trần Thu Hằng, Vụ trưởng Vụ Quy hoạch - Kiến trúc (Bộ Xây dựng) thông tin: Nghị quyết 66.1/2025/NQ-CP cho phép sau sắp xếp đơn vị hành chính, quy hoạch phân khu có thể được lập mới, điều chỉnh đồng thời với việc lập, điều chỉnh quy hoạch tỉnh. Do đó, các quy hoạch phân khu cũ của từng đơn vị hành chính trước kia có thể không còn phù hợp. Việc lập mới, điều chỉnh, hợp nhất các quy hoạch này cần đồng bộ tránh sự chồng chéo, khó khăn về pháp lý và thực tiễn khi triển khai.

Chính vì vậy, Nghị quyết 66.1/NQ-CP quy định về việc lập mới, điều chỉnh và phê duyệt quy hoạch phân khu khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, nhằm góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Theo đó, đối tượng áp dụng là những khu vực dự kiến hình thành đô thị có vai trò thúc đẩy kinh tế - xã hội, với quy mô dân số trong 10 năm tới đạt tối thiểu: 45.000 người với các thành phố trực thuộc Trung ương; 21.000 người với các tỉnh vùng đồng bằng; 15.000 người với các tỉnh miền núi, vùng cao, biên giới.

Điểm đột phá của Nghị quyết 66.1/2025/NQ-CP là cho phép các địa phương lập và phê duyệt quy hoạch phân khu trước, sau đó cập nhật vào các quy hoạch cấp cao hơn như quy hoạch tỉnh hay quy hoạch chung đô thị.

Bà Hằng cho biết, trước đó thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Xây dựng đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương, tổ chức nghiên cứu kỹ lưỡng bảo đảm các quy định mang tính khả thi cao, thống nhất với hệ thống pháp luật liên quan như đất đai, đầu tư, xây dựng, nhà ở, kinh doanh bất động sản... Theo bà Hằng, Nghị quyết 66.1/2025/NQ-CP ban hành tạo hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch để chính quyền địa phương 2 cấp thực hiện đúng trách nhiệm được giao, phát huy tính chủ động trong điều hành, tổ chức lập và quản lý quy hoạch.

Việc này không chỉ góp phần giảm tải cho các cơ quan Trung ương, mà còn tạo điều kiện cho địa phương chủ động, linh hoạt hơn trong công tác quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn.

Nghị quyết 66.1/2025/NQ-CP nêu rõ, UBND cấp tỉnh giao nhiệm vụ cho cơ quan, đơn vị trực thuộc lập nhiệm vụ quy hoạch, quy hoạch phân khu. Cơ quan chuyên môn về quy hoạch đô thị và nông thôn cấp tỉnh tổ chức thẩm định nhiệm vụ quy hoạch, quy hoạch phân khu. UBND cấp tỉnh xem xét, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch, quy hoạch phân khu trên cơ sở báo cáo thẩm định và hồ sơ do cơ quan chuyên môn về quy hoạch đô thị và nông thôn cấp tỉnh trình...

Nghị quyết 66.1/2025/NQ-CP có hiệu lực thi hành kể từ ngày ban hành (18/7/2025) đến hết ngày 28/02/2027.

Trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội được sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới có hiệu lực thi hành sau ngày Nghị quyết này được thông qua và trước ngày 1/3/2027 thì các quy định tương ứng được ban hành trong Nghị quyết này chấm dứt hiệu lực.

Tại địa phương, HĐND, đại biểu HĐND, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, tăng cường giám sát việc tổ chức thực hiện lập mới, điều chỉnh và phê duyệt quy hoạch phân khu theo quy định tại Nghị quyết này.

Gia Hồng