Nghị quyết số 66-NQ/TW: Dứt khoát không để tình trạng 'nói nhiều làm ít', 'nói mà không làm'

Quốc hội, Chính phủ khẩn trương thực thi Nghị quyết số 66-NQ/TW

Về kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW, Chủ tịch Quốc hội cho biết, trên cơ sở các nhóm nhiệm vụ, giải pháp được đề ra trong Nghị quyết, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ đã ban hành chương trình, kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW xác định toàn diện các nội dung, nhiệm vụ cần triển khai và phối hợp triển khai thực hiện.

Theo đó, Quốc hội, Chính phủ sẽ thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

Thứ nhất, thể chế hóa chủ trương của Đảng về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và các luật có liên quan để tiếp tục thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Để thực hiện cuộc cách mạng về cải cách, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, cần phải sửa đổi, bổ sung một số điều có liên quan của Hiến pháp năm 2013 và 115 luật, 9 Nghị quyết của Quốc hội, gần 20.000 văn bản dưới luật, nghị quyết của các cơ quan Trung ương và địa phương.

"Tại Kỳ họp thứ 9 này, Quốc hội cũng sẽ xem xét, thông qua trên 50 luật, nghị quyết để thực hiện chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, đột phá phát triển khoa học công nghệ, tháo gỡ các vướng mắc, điểm nghẽn để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội", ông Mẫn cho biết.

Đại biểu dự Hội nghị toàn quốc quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW.

Thứ hai, đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương cụ thể hóa, hướng dẫn triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.

"Như đã báo cáo với các đồng chí, nhiều chủ trương trong Nghị quyết số 66-NQ/TW được thể chế hóa tại Nghị quyết của Quốc hội là chính sách mới, đột phá, khác với quy định hiện hành của pháp luật, nhưng là rất cần thiết, đặc biệt là trong bối cảnh cần khẩn trương, tập trung tháo gỡ các vướng mắc có nguyên nhân từ quy định pháp luật, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hệ thống pháp luật, bảo đảm nền tảng pháp lý đáp ứng yêu cầu phát triển “bứt tốc” của đất nước để bước vào kỷ nguyên mới.

Nghị quyết của Quốc hội đã quán triệt và bám sát nội dung, yêu cầu của Nghị quyết số 66-NQ/TW, có hiệu lực thi hành từ 01/7/2025 đồng bộ với Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và các luật, nghị quyết khác sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9, sẽ là bước đột phá mạnh mẽ để đưa thể chế, pháp luật thực sự trở thành lợi thế cạnh tranh quốc gia và động lực phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Thứ ba, xây dựng, sớm hoàn thành việc ban hành các luật và văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật trong các lĩnh vực cần thiết khác, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Trong đó, tập trung vào các ưu tiên sau:

- Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền triệt để gắn với xác định rõ trách nhiệm, điều kiện bảo đảm thực hiện và cơ chế kiểm tra, giám sát; phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn và thẩm quyền giữa Trung ương và địa phương và giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã. Xây dựng môi trường pháp lý thuận lợi, thông thoáng, minh bạch, an toàn, chi phí tuân thủ thấp; triệt để cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư, kinh doanh, hành nghề, thủ tục hành chính bất hợp lý; thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế để thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế đã đề ra. Bảo đảm thực chất quyền tự do kinh doanh, quyền sở hữu tài sản và quyền tự do hợp đồng, sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế.

"Tại Kỳ họp thứ 9 này tập trung sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng; trong thời gian tới, tiếp tục xây dựng, ban hành, triển khai các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí; nghiên cứu, triển khai các mô hình mới để đưa nước ta trở thành trung tâm logistics lớn, thúc đẩy phân phối hàng hóa qua nền tảng số; nghiên cứu xây dựng dự án Luật Chống lãng phí để kịp thời khắc phục, xử lý nghiêm minh những hành vi lãng phí nhằm tận dụng, khai thác các nguồn lực cho phát triển", Chủ tịch Quốc hội chia sẻ thêm.

- Phát triển kinh tế tư nhân theo chủ trương của Đảng đã được xác định cụ thể tại Nghị quyết số 68-NQ/TW. Tại Kỳ họp thứ 9, trên cơ sở đề xuất của Chính phủ, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân để kịp thời đưa chủ trương, quyết sách lớn của Đảng về phát triển kinh tế tư nhân sớm đi vào cuộc sống; tiếp tục sửa đổi, bổ sung Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Hải quan và một số dự án luật có liên quan khác.

- Tập trung sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tạo hành lang pháp lý cho những vấn đề mới, phi truyền thống (trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khai thác nguồn lực dữ liệu, tài sản mã hóa...) để hình thành các động lực tăng trưởng mới, thúc đẩy phát triển lực lượng sản xuất mới, các ngành công nghiệp mới. Xây dựng cơ chế, chính sách đột phá, vượt trội, cạnh tranh cho trung tâm tài chính quốc tế, khu thương mại tự do, khu kinh tế trọng điểm...

Tại Kỳ họp thứ 9 này, Đảng ủy Quốc hội phối hợp với Đảng ủy Chính phủ tập trung lãnh đạo chuẩn bị một số dự án luật quan trọng thuộc lĩnh vực này trình Quốc hội xem xét, thông qua, như Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, Luật Năng lượng nguyên tử và một số luật khác có liên quan.

- Xây dựng và hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động của các cơ quan tư pháp, bổ trợ tư pháp phù hợp với mục tiêu, định hướng cải cách tư pháp. Nghiên cứu mở rộng phạm vi và nâng cao hiệu quả áp dụng thủ tục tố tụng tư pháp rút gọn; kết hợp các phương thức phi tố tụng tư pháp với các phương thức tố tụng tư pháp; có giải pháp khuyến khích, phát triển các thiết chế giải quyết tranh chấp ngoài tòa án như trọng tài thương mại, hòa giải thương mại...

Tại Kỳ họp thứ 9 này, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua, xem xét cho ý kiến một số đạo luật quan trọng thuộc lĩnh vực này, như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, của Viện Kiểm sát nhân dân, các luật về tố tụng tư pháp, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự; dự án Luật Dẫn độ, Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, Luật Tương trợ tư pháp về hình sự, Luật Tương trợ tư pháp về dân sự…

Thứ tư, thực hiện đổi mới tư duy lập pháp, trong xây dựng, chỉnh lý, hoàn thiện các dự thảo luật trình Quốc hội biểu quyết thông qua, Đảng ủy Quốc hội phối hợp chặt chẽ với Đảng ủy Chính phủ và các cơ quan có liên quan chú trọng bảo đảm nguyên tắc một số bộ luật, luật quy định về quyền con người, quyền công dân, tố tụng tư pháp thì cần cụ thể, về cơ bản các luật khác, nhất là luật điều chỉnh các nội dung về kiến tạo phát triển chỉ quy định những vấn đề khung, những vấn đề có tính nguyên tắc thuộc thẩm quyền của Quốc hội, còn những vấn đề thực tiễn thường xuyên biến động thì giao Chính phủ, Bộ, ngành, địa phương quy định để bảo đảm linh hoạt, phù hợp với thực tiễn nhằm bảo đảm để các quy định của luật có tính ổn định, đơn giản, dễ thực hiện.

Đồng thời, chú trọng bảo đảm để các quy định của luật phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, không đẩy khó khăn cho người dân, doanh nghiệp trong thiết kế chính sách và xây dựng pháp luật; công tác xây dựng pháp luật phải xuất phát từ lợi ích toàn cục của đất nước, dứt khoát từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”; phát huy dân chủ, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ hiệu quả quyền con người, quyền công dân.

Thứ năm, trong năm 2025, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ và các cơ quan, tổ chức triển khai thực hiện tổng kết việc thực hiện Định hướng chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, đánh giá kỹ kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế; đồng thời, bám sát văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, các nhiệm vụ trọng tâm, định hướng phát triển đất nước để xây dựng Định hướng chương trình lập pháp cho nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI, làm cơ sở cho việc xây dựng chương trình lập pháp hằng năm để các Bộ, ngành, cơ quan trung trung và cả chính quyền địa phương chủ động triển khai các nhiệm vụ lập pháp.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn báo cáo chuyên đề tại Hội nghị.

Các cơ quan, tổ chức khẩn trương thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW

Đối với cấp ủy đảng của các cơ quan, tổ chức khác, theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, theo chức năng, nhiệm vụ cần triển khai thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:

Thứ nhất, khẩn trương xây dựng kế hoạch và lãnh đạo tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 66-NQ/TW. Theo đó, căn cứ vào các nội dung của Nghị quyết, các nội dung có liên quan trong Chương trình hành động của Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ để sớm ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết của cơ quan mình.

Trong đó, lưu ý phải xác định đúng, đủ nhiệm vụ của từng cơ quan, gắn với thời hạn thực hiện cụ thể, kết quả đầu ra rõ ràng, đồng thời, có cơ chế theo dõi, giám sát, kiểm tra việc thực hiện bảo đảm để những chủ trương, quyết sách trong Nghị quyết sớm đi vào cuộc sống mang lại những kết quả cụ thể có thể kiểm đếm và người dân cảm nhận được sự thay đổi theo chiều hướng tích cực. Dứt khoát không để tình trạng “nói nhiều làm ít”, “nói mà không làm”.

Thứ hai, về bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp của Đảng trong công tác xây dựng pháp luật, phát huy cao độ tính Đảng trong xây dựng và thi hành pháp luật, cấp ủy các cơ quan cần lưu ý bảo đảm triển khai một số yêu cầu mới sau đây:

- Người đứng đầu Bộ, cơ quan ngang Bộ phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật và chịu trách nhiệm chính về chất lượng chính sách, pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của Bộ, ngành mình.

"Về điểm này, đề nghị các đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ hết sức lưu ý, không được để xảy ra tình trạng như thời điểm Bộ trưởng Bộ Tư pháp trả lời chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng ngày 15/8/2023 là mới có 08/28 Bộ trưởng tham gia chỉ đạo công tác này, số còn lại 20/28 Bộ là do thứ trưởng phụ trách", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

- Phải gắn với công tác đánh giá, khen thưởng, sử dụng cán bộ và có chế tài, biện pháp xử lý đối với người không thực hiện đầy đủ trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật.

Về vấn đề này, trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng đã có quy định, nhưng trên thực tế, hầu như chưa có trường hợp nào bị xử lý vì lý do không thực hiện đầy đủ trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật. Do đó, đây là vấn đề cần phải được rà soát, làm rõ nguyên nhân để khắc phục và thực hiện nghiêm.

- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ và các cơ quan của Quốc hội (trừ các cơ quan “chuyên trách” về pháp luật như Bộ Tư pháp, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp…) phải cơ cấu ít nhất 1 lãnh đạo có chuyên môn pháp luật.

- Các cấp ủy địa phương quan tâm phân công cấp ủy viên phụ trách công tác tư pháp và cơ cấu giám đốc Sở Tư pháp tham gia cấp ủy cấp tỉnh.

- Có cơ chế điều động, luân chuyển cán bộ, công chức của Bộ, ngành Tư pháp đi địa phương và làm việc ở Bộ, ngành Trung ương để bổ sung kinh nghiệm thực tiễn.

"Những nội dung này đều là vấn đề mới liên quan đến công tác cán bộ, thời điểm hiện nay chúng ta đang tiến hành Đại hội Đảng các cấp, chuẩn bị nhân sự cho nhiệm kỳ sau. Do đó, đề nghị các cấp ủy Đảng hết sức lưu ý để sắp xếp, bố trí cán bộ, phân công nhiệm vụ, đưa chủ trương mới này vào cuộc sống", Chủ tịch Quốc hội khẳng định.

Theo ông Trần Thanh Mẫn, để đạt được các mục tiêu đột phá mà Nghị quyết số 66-NQ/TW đề ra đòi hỏi mỗi cơ quan, tổ chức, mỗi cán bộ, đảng viên phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, đổi mới phương thức lãnh đạo và thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp một cách chủ động, sáng tạo, thực chất. Mọi nỗ lực phải hướng đến mục tiêu chung: tạo dựng một nền pháp lý tiên tiến, hiện đại, minh bạch, tạo động lực mạnh mẽ cho khát vọng vươn lên của dân tộc. Nhiệm vụ đặt ra rất nặng nề nhưng cũng hết sức vẻ vang. Mỗi cơ quan, mỗi cá nhân phải biến quyết tâm thành hành động cụ thể: đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, song song với việc thi hành nghiêm minh pháp luật và khuyến khích sáng tạo.

"Thời gian không chờ đợi, chúng ta phải khẩn trương hành động: hoàn thành nhiệm vụ trước mắt như khắc phục ngay các vướng mắc pháp luật và lâu dài như xây dựng thể chế hiện đại, quy chuẩn...

Chúng ta tin tưởng rằng, với quyết tâm chính trị cao nhất, cùng sự hưởng ứng, vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đứng đầu là Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Nhân dân ta sẽ thực hiện thành công cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật, sẵn sàng đưa đất nước phát triển hùng cường, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới", Chủ tịch Trần Thanh Mẫn khẳng định.

Tú Ân