Nghị quyết số 68: Tiếp sức cho phụ nữ phát triển kinh tế tư nhân (Bài 3) - 'Cú hích' thể chế

Các doanh nghiệp nữ trên địa bàn xã Quý Lộc khó phát huy hiệu quả vì chưa tiếp cận được vốn vay (ảnh chụp cơ sở sản xuất miến gạo Phúc Thịnh tham gia giới thiệu sản phẩm trong chương trình Ngày phụ nữ sáng tạo - khởi nghiệp).

Khơi thông dòng vốn...

Một trong những rào cản lớn nhất khiến doanh nghiệp tư nhân khó phát triển chính là sự bất bình đẳng trong tiếp cận các nguồn lực. Trong khi doanh nghiệp Nhà nước được cấp vốn, doanh nghiệp FDI được bảo lãnh và có lãi suất thấp thì doanh nghiệp tư nhân phải tự lo vốn với lãi suất cao.

Thực tế lâu nay, với nguồn vốn vay từ ngân hàng, doanh nghiệp tư nhân phải dựa trên tài sản thế chấp. Nghị quyết số 68 đã đưa ra nhóm giải pháp quan trọng nhằm cải thiện khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp tư nhân đó là chủ trương khuyến khích ngân hàng cho vay dựa trên dòng tiền thay vì tài sản thế chấp. Bà Trần Thị Việt, Giám đốc Công ty TNHH Xuất khẩu Việt Trang (xã Nga Sơn), cho rằng: “Nếu dựa vào tài sản thế chấp thì mới chỉ là “có gì vay nấy”, nguồn vốn khó đủ. Trên thực tế, khi “kẹt” vốn, doanh nghiệp phần lớn đều phải tự thân vận động, xoay xở vốn với lãi suất cao. Nếu vay dựa trên dòng tiền thì đây là một thay đổi phù hợp và rất thực chất, bởi hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ đều thiếu tài sản bảo đảm nhưng lại có khả năng vận hành linh hoạt và dòng tiền ổn định”.

Về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Hồng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Nước sạch Lam Sơn - Sao Vàng (xã Lam Sơn) cũng tỏ rõ sự phấn chấn bởi nhiều năm qua, công ty này luôn phải đối diện với sự khó về vốn vay. “Trong hoạt động kinh doanh, công ty khó tiếp cận nguồn vốn vay nước sạch nông thôn, đó là một thiệt thòi lớn”, bà nói. “Bề nổi” là tài sản nhà máy thì của tỉnh nên không thể thế chấp. Trong khi đó, “bề chìm” của doanh nghiệp là hệ thống mạng lưới dưới ngầm thì khó có thể nhìn thấy để làm căn cứ vay vốn... Vay dựa trên dòng tiền thay tài sản thế chấp, theo tôi, sẽ tạo rất nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân phát triển”.

Phát triển doanh nghiệp

Một trong những mục tiêu mang tính đột phá của Nghị quyết số 68 là đến năm 2030, Việt Nam sẽ có 2 triệu doanh nghiệp và đến năm 2045, con số này sẽ tăng lên 3 lần.

Những chính sách hỗ trợ đặc thù và thiết thực từ Nghị quyết 68 là “đòn bẩy” quan trọng để mục tiêu phát triển doanh nghiệp sớm trở thành hiện thực, đặc biệt đối với việc phát triển doanh nghiệp nữ. “Thực tế, phụ nữ khi khởi nghiệp và điều hành doanh nghiệp sẽ nhiều hạn chế hơn nam giới, đơn cử như khó khăn trong tiếp cận các nguồn lực, thông tin... Vì vậy, khi có một môi trường minh bạch, “sân chơi” bình đẳng,... sẽ giúp phụ nữ tự tin hơn và khẳng định được vai trò, vị thế hơn, là cơ hội, động lực để phát triển doanh nghiệp”, bà Nguyễn Hồng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân nữ Thanh Hóa, cho biết.

Chị Nguyễn Thị Hòa, chủ cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống Ba Làng đang có kế hoạch thành lập doanh nghiệp trong thời gian tới.

Đến nay, Hiệp hội Doanh nhân nữ Thanh Hóa có gần 200 hội viên chính thức và trên 600 hội viên thuộc 12 câu lạc bộ doanh nhân nữ ở các địa phương trong tỉnh. Các hội viên đều là những nữ doanh nhân tiêu biểu, có uy tín và tầm ảnh hưởng trong cộng đồng, đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trên các lĩnh vực: công nghiệp, nông - lâm - ngư nghiệp, thương mại và dịch vụ... Các chỉ tiêu kinh tế của hầu hết doanh nghiệp hội viên đều đạt kế hoạch, hoàn thành nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước, giải quyết việc làm cho trên 12.000 lao động...

Tuy nhiên, như đã đề cập, trong quá trình hoạt động, khó khăn đối với doanh nghiệp nữ là điều không tránh khỏi. Nguyên nhân vẫn xoay quanh các yếu tố liên quan đến nguồn vốn đầu tư, kỹ năng kinh doanh hạn chế... Tại xã Quý Lộc, dù mới chỉ có 3 doanh nghiệp nữ được thành lập nhưng theo bà Nguyễn Thị Nga, Chủ tịch Hội LHPN xã Quý Lộc thì cả 3 doanh nghiệp đều khó phát huy hiệu quả. “Khó nhất vẫn là nguồn vốn”. Bà Nga cho biết. “Nghị quyết 68 với cơ chế, chính sách thiết thực sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển đồng thời tạo cơ hội cho các địa phương tăng số lượng doanh nghiệp thành lập mới. Đối với xã Quý Lộc, trong giai đoạn 2026-2030, địa phương phấn đấu thành lập 70 doanh nghiệp trở lên, trong đó có 7 - 10 doanh nghiệp nữ”.

Tại phường Tĩnh Gia, trong số 283 doanh nghiệp đang hoạt động thì chỉ có 20 doanh nghiệp do nữ làm chủ. Trước đó, doanh nghiệp do nữ làm chủ nhiều hơn, nhưng vì nguồn lực không bảo đảm, kỹ năng thị trường hạn chế,... nên đã có một số doanh nghiệp phải dừng hoạt động. “Địa phương đang rất tin tưởng vào tinh thần Nghị quyết số 68”, bà Nguyễn Thị Sen, Chủ tịch Hội LHPN phường Tĩnh Gia, cho biết: “Đơn cử như đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ trong 3 năm đầu thành lập sẽ bãi bỏ lệ phí môn bài và miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Rõ ràng đây được xem là sự “trợ vốn” giúp các nữ doanh nhân, đặc biệt là những người mới khởi nghiệp giảm bớt áp lực về tài chính, có thêm nguồn lực để tái đầu tư, mở rộng sản xuất”.

Là chủ một cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống Ba Làng của phường Tĩnh Gia, chị Nguyễn Thị Hòa cũng đang có kế hoạch thành lập doanh nghiệp trong thời gian tới. Hiện, cơ sở của chị với doanh thu 300 triệu đồng/tháng và thị trường là gần 10 tỉnh, thành trong nước. “Nghị quyết số 68 tiếp thêm rất nhiều động lực cho kinh tế tư nhân phát triển. Không chỉ tôi mà nhiều chị em làng nghề là chủ các cơ sở sản xuất đang rất vui mừng vì sự khuyến khích tinh thần kinh doanh này”, chị Hòa cho biết.

Vai trò của kinh tế tư nhân luôn được Đảng, Nhà nước ghi nhận, đánh giá cao. Trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, là lực lượng tiên phong thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm, nâng cao năng suất lao động... Phát triển kinh tế tư nhân nhanh, bền vững, hiệu quả, chất lượng cao, vừa là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách, vừa mang tính chiến lược lâu dài.

Nghị quyết số 68 mang tính phổ quát, hướng đến tất cả các chủ thể trong khu vực kinh tế tư nhân, không phân biệt giới tính, nhưng những tác động tích cực và cơ hội mà Nghị quyết 68 mang lại cho sự phát triển của nữ doanh nhân và lao động nữ là rất to lớn. “Một môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, ổn định, dễ thực thi, chi phí thấp,... sẽ là “bệ đỡ” vững chắc giúp phụ nữ vượt qua rào cản, những định kiến giới, từ đó sẽ phát huy tối đa năng lực, sự sáng tạo để khẳng định bản lĩnh trên thương trường”, bà Nguyễn Hồng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân nữ Thanh Hóa nhấn mạnh.

Bài và ảnh: NINH NGHI