Nghị sĩ Iran cảnh báo khả năng phong tỏa eo biển Hormuz
Hôm 19/6 (giờ địa phương), một nghị sĩ cấp cao của Iran đưa ra cảnh báo rằng Tehran có thể phong tỏa eo biển Hormuz – tuyến vận tải dầu mỏ huyết mạch toàn cầu, trong trường hợp Mỹ hỗ trợ Israel thực hiện các hành động quân sự nhằm vào Iran.
Trong cuộc phỏng vấn với hãng tin Mehr, nghị sĩ Behnam Saeedi - thành viên Ủy ban An ninh Quốc gia Quốc hội Iran, cho rằng nếu Mỹ muốn tham gia cuộc chiến chống lại Iran cùng với Israel, Tehran "chắc chắn có quyền hợp pháp để làm gián đoạn dòng chảy thương mại dầu mỏ giữa Washington và các nước phương Tây nhằm gây áp lực lên họ".
Eo biển Hormuz – nơi nối vịnh Ba Tư với biển Oman, là điểm trung chuyển 1/3 lượng dầu thô trên thế giới qua đường biển và 1/5 lượng khí hóa lỏng LNG toàn cầu. Trong đó, khoảng 80% khối lượng dầu khí được chuyển đến thị trường châu Á, với những quốc gia nhập khẩu chính bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ và Nhật Bản, 20% còn lại được vận chuyển tới châu Âu.
Một tàu chở dầu băng qua eo biển Hormuz. Ảnh: Reuters
Tuyến đường này dài gần 100 dặm (161km), rộng 21 dặm (33km) tại điểm hẹp nhất. Trong trường hợp xảy ra xung đột, tàu thuyền qua đây có thể bị tấn công bằng tên lửa từ đất liền hoặc bị tàu tuần tra và trực thăng đánh chặn. Bất kỳ gián đoạn nào tại khu vực này đều có thể đẩy giá dầu lên cao và tác động mạnh đến kinh tế thế giới.
Theo giới chuyên gia, mặc dù có các lựa chọn vận chuyển đường ống thay thế, song năng lực của các tuyến đường ống này là rất hạn chế. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) ước tính, năng lực vận chuyển dầu hiện tại qua các tuyến đường bộ chỉ đạt 4,2 triệu thùng/ngày, ví dụ như qua "Đường ống Đông-Tây" của Arab Saudi và "Đường ống dầu thô Abu Dhabi" của UAE. Về tổng thể, năng lực vận tải dầu thô trên đường bộ chỉ bằng 1/4 năng lực vận tải đường biển.
Đối với LNG, thị trường thế giới còn phụ thuộc nhiều hơn vào vận tải qua eo biển Hormuz. Đơn cử, toàn bộ khối lượng LNG từ UAE và Qatar-quốc gia xuất khẩu LNG lớn thứ hai thế giới, đều được vận chuyển qua eo biển Hormuz.
Nghị sĩ Behnam Saeedi nhấn mạnh, Iran đến nay vẫn kiềm chế, không phong tỏa eo biển Hormuz vì các quốc gia trong khu vực và nhiều nước khác đang hưởng lợi từ vùng biển. "Tốt nhất là không quốc gia nào ủng hộ Israel đối đầu với Iran. Kẻ thù của Iran biết rõ rằng chúng tôi có hàng chục cách để làm eo biển Hormuz mất an toàn và điều này hoàn toàn khả thi đối với chúng tôi", ông cảnh báo.
Tuyên bố của Iran được đưa ra trong bối cảnh truyền thông Mỹ đồn đoán về việc Washington sẽ can dự vào cuộc xung đột giữa Israel và Iran. Bloomberg đưa tin Mỹ đang chuẩn bị cho một đòn tấn công có thể xảy ra nhằm vào Iran trong vài ngày tới. Còn theo Wall Street Journal, Tổng thống Donald Trump được cho là đã phê duyệt hôm 17/6 các kế hoạch tấn công Iran, nhưng tạm hoãn ra lệnh cuối cùng để chờ xem liệu Tehran có từ bỏ chương trình hạt nhân hay không.
Tuy nhiên, ông Trump hôm 19/6 bác bỏ thông tin trên: “Wall Street Journal không biết tôi đang nghĩ gì về Iran!”, đồng thời nhấn mạnh trong 2 tuần tới sẽ quyết định việc Mỹ có can dự vào cuộc xung đột giữa Israel và Iran hay không. Trước đó, ông Donald Trump đã ra tối hậu thư với Iran và kêu gọi nước này đầu hàng vô điều kiện.
Đáp lại, Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố “không bao giờ đầu hàng”, cảnh báo Mỹ không nên tham gia chiến dịch quân sự của Israel chống lại chương trình hạt nhân của Tehran.
