Nghị viện ASEAN nỗ lực chia sẻ, gắn kết và chủ động thích ứng
Sáng 8-9, sau lễ khai mạc, dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch Đại hội đồng AIPA 41, Đại hội đồng Liên nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á lần thứ 41 đã tiến hành phiên họp toàn thể lần thứ nhất theo hình thức trực tuyến.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch AIPA 41 và Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam tại AIPA điều hành phiên toàn thể thứ nhất Đại hội đồng AIPA 41. Ảnh: TTXVN.
Đánh giá cao vai trò Chủ tịch AIPA của Việt Nam
Sau khi thông qua chương trình nghị sự Đại hội đồng AIPA 41, chương trình hoạt động Đại hội đồng AIPA 41 và thành phần của các Ủy ban AIPA, các trưởng đoàn các nghị viện thành viên AIPA, trưởng các đoàn quan sát viên AIPA, khách mời của nước chủ nhà, Tổng Thư ký Liên minh Nghị viện thế giới, Phó Tổng Thư ký ASEAN... đã phát biểu ý kiến.
Phát biểu mở đầu, Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Campuchia Samdech Heng Samrin, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội Vương quốc Campuchia chúc mừng và cảm ơn Quốc hội Việt Nam đã thu xếp tổ chức Đại hội đồng AIPA 41 dù gặp nhiều thách thức vì dịch Covid-19. Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Campuchia cho rằng, chủ đề của AIPA 41 rất phù hợp, phản ánh nhu cầu xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, thống nhất, thúc đẩy đón nhận cơ hội và xử lý hiệu quả thách thức mới nổi.
Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Campuchia nhìn nhận, dịch Covid-19 đã mang đến những thách thức chưa từng có. Tuy nhiên, ở ASEAN, đại dịch đã được kiểm soát chủ động, kịp thời với nỗ lực tập thể trong chia sẻ thực tiễn, kiến thức và thông tin giữa các thành viên, đặc biệt là việc thiết lập Quỹ ứng phó dịch Covid-19 của ASEAN gần đây giúp xử lý khâu cần thiết, bởi phòng, chống dịch yêu cầu nguồn tài chính, vật tư và nhân lực đáng kể. Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Campuchia cho rằng, trong nỗ lực phục hồi kinh tế sau đại dịch, cần làm sâu sắc thêm liên kết khu vực để thúc đẩy nguồn cung, dòng chảy hàng hóa, dịch vụ và người dân.
Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Pany Yathotou cho rằng, năm 2020, ASEAN đang phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là đại dịch Covid-19 và thiên tai. Trong bối cảnh đó, bà Pany Yathotou hoan nghênh những biện pháp của các quốc gia thành viên ASEAN, đặc biệt là Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị cấp cao ASEAN năm 2020. Chủ tịch Quốc hội Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào cũng hoan nghênh các biện pháp do các quốc gia thành viên ASEAN thực hiện nhằm phòng, chống đại dịch Covid-19. “Tôi tin rằng, các quốc gia thành viên ASEAN sẽ có những chương trình, những giải pháp mang lại sự thịnh vượng, duy trì hòa bình, ổn định, an ninh một cách bền vững”, bà Pany Yathotou nhấn mạnh.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Việt Nam Tòng Thị Phóng ủng hộ mạnh mẽ chủ đề của AIPA 41; đồng thời đề xuất, AIPA cần tiếp tục quyết tâm củng cố môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng Cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ thống nhất trong đa dạng, nêu cao pháp quyền, lấy người dân làm trung tâm, đoàn kết, thống nhất thông qua đẩy mạnh hợp tác pháp luật, tăng cường giám sát, ủng hộ chính phủ các nước trong ứng phó với tình huống khẩn cấp, như đại dịch Covid-19.
Bên cạnh đó, cần thúc đẩy các sáng kiến xây dựng cộng đồng kinh tế tự chủ, tự cường ủng hộ ASEAN, chủ động ứng phó, kiểm soát hiệu quả đại dịch đi đôi với khôi phục kinh tế. AIPA và các nghị viện thành viên AIPA cần đoàn kết vượt qua thách thức, chung tay ủng hộ cộng đồng văn hóa - xã hội AIPA trong việc ứng phó với đại dịch Covid-19; đồng thời, kêu gọi sự tham gia mạnh mẽ hơn nữa vai trò của các nghị sĩ trẻ AIPA, tăng cường giao lưu, tăng cường đoàn kết cũng như sự tham gia của phụ nữ trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN. Cùng với đó, cần ủng hộ sự đổi mới và phát triển của AIPA và quan hệ đối tác giữa AIPA và ASEAN cũng như các cơ chế hợp tác khu vực, hợp tác với các tổ chức quốc tế khác vì lợi ích của người dân, mỗi quốc gia và cả Cộng đồng ASEAN.
Phiên họp thứ nhất trực tuyến tại các đầu cầu. Ảnh: TTXVN.
Đẩy mạnh ngoại giao nghị viện cùng phát triển
Phát biểu tại phiên họp, trưởng đoàn các nghị viện thành viên AIPA, trưởng các đoàn quan sát viên AIPA, khách mời của nước chủ nhà đánh giá cao Quốc hội Việt Nam đã nỗ lực tổ chức Đại hội đồng AIPA 41 theo hình thức trực tuyến. Bên cạnh đó, các thành viên AIPA cũng khẳng định duy trì sự đoàn kết trong đa dạng của ASEAN; AIPA sẽ cùng ASEAN nỗ lực phản ứng kịp thời, vượt qua thách thức về dịch bệnh, kinh tế - xã hội.
Bày tỏ sự vinh dự được tham gia Đại hội đồng AIPA 41, Tổng thư ký Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) Martin Chungong đánh giá cao vai trò Chủ tịch AIPA năm 2020 của Việt Nam. Nhấn mạnh tầm quan trọng của ngoại giao nghị viện, ông Martin Chungong cho rằng, sự cộng hưởng giữa IPU và AIPA đã thúc đẩy thêm cho ngoại giao nghị viện, giúp các nghị viện của hai bên hợp tác ở tầm đa phương.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, thế giới đang phải xử lý nhiều cuộc khủng hoảng, ngoại giao nghị viện cần đóng vai trò quan trọng trong đối ngoại mỗi nước để bảo đảm các thể chế hoạt động năng động, hiệu quả. Hiện nay, các nghị viện hoàn toàn có thể hợp tác trên nhiều lĩnh vực như hòa bình, các vấn đề phụ nữ, ổn định thế giới… IPU muốn tiếp tục là nền tảng cho các nghị viện trao đổi và là một diễn đàn để tất cả các nghị viện có thể tham gia đối thoại, giải quyết hòa bình tất cả các bất đồng. Trước vai trò lãnh đạo ngày càng quan trọng của nghị viện, cần thúc đẩy thêm sức mạnh, lợi thế của mình để đóng góp vào nỗ lực toàn cầu đạt được mục tiêu hòa bình và phát triển.
Thay mặt Tổng Thư ký Liên hợp quốc, Cố vấn đặc biệt của Tổng Thư ký Liên hợp quốc Fabrizio Hochschild bày tỏ trân trọng những cam kết của ASEAN đối với Liên hợp quốc và đối với chủ nghĩa đa phương. Trong thời điểm ngày càng xuất hiện những thách thức lớn đối với thế giới, chủ nghĩa đa phương bao trùm và hợp tác, trong đó có mối quan hệ đối tác mạnh mẽ giữa Liên hợp quốc và các tổ chức khu vực, đóng vai trò tối quan trọng. Trong bối cảnh thế giới đang xảy ra nhiều bất ổn, sự tương tác giữa Liên hợp quốc với các quốc hội sẽ đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong khu vực ASEAN.
Kế hoạch hành động trong thời gian tới giữa ASEAN và Liên hợp quốc là một cơ hội để AIPA và Liên hợp quốc hợp tác trong nhiều lĩnh vực. Ngày nay, tất cả các khu vực đang chịu ảnh hưởng của các xu hướng lớn như biến đổi khí hậu, công nghệ mới, căng thẳng khu vực, sự trỗi dậy của các cường quốc mới... Việc xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn chỉ có thể thành công nếu chúng ta hồi sinh hợp tác toàn cầu. Ông Fabrizio Hochschild cho biết: “Tổng Thư ký Liên hợp quốc đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phải có cách tiếp cận nhiều bên, lấy người dân làm trung tâm, tăng cường hơn chủ nghĩa đa phương để đưa ra các kết quả tốt hơn cho người dân”.
Phó Tổng Thư ký ASEAN Kung Phoak cho rằng, dịch Covid-19 nhắc chúng ta phải đoàn kết, tăng cường hợp tác. Việc tổ chức thành công Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 36 cho thấy những nỗ lực của các quốc gia thành viên. Qua đó, khẳng định lại một lần nữa, AIPA luôn cam kết đoàn kết hợp tác vì sự phát triển chung của các nước ASEAN. Chúng ta cũng sẽ có những biện pháp để củng cố, hồi phục nền kinh tế giữa bối cảnh đại dịch Covid-19.
Ông Kung Phoak khẳng định, hôm nay, tất cả các nhà lập pháp ở ASEAN đã họp lại vì một tinh thần “Gắn kết và chủ động thích ứng”. Đây là nỗ lực chung để xây dựng Cộng đồng ASEAN lấy con người làm trung tâm. Các cơ chế và nỗ lực đều hướng tới người dân của ASEAN và kết nối giữa các nghị viện của ASEAN. AIPA có vai trò quan trọng trong thúc đẩy các cam kết lập pháp, các hiệp định của khu vực.