Nghiên cứu lộ trình kéo dài độ tuổi nghỉ hưu

Công nhân làm việc trên dây chuyền lắp ráp xe ô tô của Samsung tại nhà máy ở Pusan, cách Seoul khoảng 453 km về phía nam. Ảnh tư liệu (minh họa): AFP/TTXVN

Đây là mức tăng lớn nhất kể từ khi bộ trên bắt đầu thu thập dữ liệu thống kê vào năm 2018. Trong bối cảnh dân số trong độ tuổi lao động của Hàn Quốc giảm mạnh vì tỷ lệ sinh thấp và tốc độ già hóa nhanh chóng, dữ liệu này đang rất được quan tâm.

Thống kê cho thấy trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng số lao động từ 15 tuổi trở lên của Hàn Quốc tăng thêm 220.000 người và phần lớn là lao động cấp cao. Số lượng công nhân ở độ tuổi 60 trở lên tăng thêm 282.000 người - mức tăng mạnh nhất trong các nhóm tuổi.

Tỷ lệ sinh của Hàn Quốc đã giảm xuống còn 0,72 vào năm ngoái - mức thấp nhất thế giới. Dân số từ 65 tuổi trở lên của Hàn Quốc đã vượt mốc 10 triệu người vào ngày 10/7 vừa qua, chiếm 19,5% tổng dân số, khiến Hàn Quốc ngấp nghé ngưỡng một xã hội siêu già. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) quy định một xã hội siêu già khi dân số trên 65 tuổi đạt 20% tổng số dân.

Tốc độ già hóa nhanh chóng và tỷ lệ sinh thấp của Hàn Quốc có thể gây ra những hệ lụy lớn cho xã hội. Ngày càng có nhiều lo ngại rằng nguồn cung lao động giảm khiến năng suất lao động bị giảm theo và tiếp sau đó là sự tụt dốc của tiềm năng tăng trưởng kinh tế ở nước này.

Ngân hàng trung ương Hàn Quốc dự báo rằng nếu thế hệ sinh từ năm 1964 đến 1974 ở Hàn Quốc bắt đầu nghỉ hưu từ năm nay, điều này sẽ khiến tăng trưởng hằng năm của quốc gia giảm khoảng 0,4%/năm trong vòng 10 năm tới. Thống kê dân số cũng dự báo dân số trong độ tuổi lao động từ 15 - 64 tuổi của "Xứ sở Kim chi" sẽ giảm hơn 50% trong 50 năm tới.

Mặc dù số lượng người cao tuổi đang làm việc ngày càng tăng nhưng chất lượng việc làm dành cho nhóm đối tượng này chưa tốt. Các nghiên cứu cho thấy những người trung niên có xu hướng làm những công việc đòi hỏi kỹ năng tương đối thấp, lương thấp sau khi nghỉ hưu.

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) trong đánh giá khảo sát kinh tế với Hàn Quốc mới đây đã nhận định rằng việc kéo dài thời gian làm việc và tăng cường sử dụng người cao tuổi trong các công đoạn sẽ là biện pháp hiệu quả cải thiện Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và kết quả tài chính của Hàn Quốc. Để cải cách thị trường lao động, OECD khuyến nghị Hàn Quốc cần tính toán và áp dụng một hệ thống tiền lương linh hoạt gắn tiền lương với đặc điểm vị trí việc làm và hiệu suất không phân biệt tuổi tác. Một trong số các khuyến nghị với Hàn Quốc là tăng tuổi nghỉ hưu hợp pháp và loại bỏ dần độ tuổi nghỉ hưu bắt buộc của các doanh nghiệp.

Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng Hàn Quốc cần thận trọng trong xem xét ban hành chính sách bởi có thể gây ra xung đột thế hệ về cơ hội việc làm cho thanh niên.

Giới lao động yêu cầu tăng tuổi nghỉ hưu hợp pháp theo từng giai đoạn từ độ tuổi 60 hiện tại lên 65 vào năm 2027 để trùng khớp với độ tuổi mà những người được bảo hiểm theo chương trình lương hưu quốc gia bắt đầu nhận lương hưu. Các doanh nghiệp cho rằng hệ thống tuyển dụng lại và tiền lương trước tiên nên được cơ cấu lại. Chính phủ Hàn Quốc có kế hoạch vạch ra lộ trình cho việc tái tuyển dụng trong nửa cuối năm nay.

Cho đến thời điểm này, nhìn chung dư luận rộng rãi và giới chuyên môn đều xác định rằng kéo dài thời gian làm việc để ứng phó với lực lượng lao động ngày càng bị thiếu hụt đang trở thành lựa chọn tất yếu ở Hàn Quốc. Vấn đề là cách thức và lộ trình để hài hòa lợi ích hợp pháp của các nhóm đối tượng.

Khánh Vân (TTXVN)