Nghiên cứu vật liệu thay thế cát xây dựng ở Đà Nẵng

Phụ thuộc nguồn cung bên ngoài

Tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng đang gây ra nhiều khó khăn cho các dự án, ảnh hưởng lớn đến tiến độ thi công các dự án đầu tư công, đầu tư tư nhân, cũng như công trình xây dựng của người dân tại Đà Nẵng. Nguyên nhân là nguồn cung không đáp ứng đủ nhu cầu; đặc biệt, nhiều mỏ cát, đất, đá tại Đà Nẵng hết thời hạn khai thác, hoặc đã khai thác đến giới hạn trữ lượng. Theo chính quyền TP. Đà Nẵng, nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài và không có giải pháp xử lý căn cơ, thì có thể ảnh hưởng đến chỉ số tăng trưởng công nghiệp - xây dựng và mục tiêu tăng trưởng của Đà Nẵng trong năm 2025.

Trả lời vấn đề này, ông Nguyễn Hà Nam, Giám đốc Sở Xây dựng Đà Nẵng cho biết, trong giai đoạn 2021 -2030, Đà Nẵng không có quy hoạch mỏ cát nào. Nguồn cát cung cấp cho các công trình, dự án phụ thuộc hoàn toàn vào các mỏ cát ở ngoài khu vực thành phố.

Theo tính toán của Sở Xây dựng Đà Nẵng, lượng cát phục vụ xây dựng các công trình, dự án đầu tư công trong năm 2025 trên địa bàn Đà Nẵng ước khoảng 45.000 m3. Cùng với đó, trong 5 tháng đầu năm 2025, trên địa bàn Thành phố có 11 cơ sở sản xuất bê tông thương phẩm cung cấp cho toàn thị trường Đà Nẵng (tăng 25% so với cùng kỳ). Ông Nam cho biết, dự kiến từ nay đến cuối năm 2025, Đà Nẵng cần khoảng 797.000 m3 bê tông thương phẩm phục vụ cho tất cả các công trình, tương ứng nhu cầu cát cần cung ứng là 440.000 m3. Như vậy, tổng khối lượng cát mà Đà Nẵng cần trong thời gian tới dự kiến khoảng 450.000 - 500.000 m3.

Nghiên cứu vật liệu thay thế

Vừa qua, Sở Xây dựng Đà Nẵng cùng các cơ quan có liên quan đã nghiên cứu nguồn cung cát tại một khu vực ở Hòa Vang với trữ lượng 120.000 m3. Qua kiểm nghiệm, cát ở đây đủ tiêu chuẩn để phục vụ nhu cầu xây dựng, song do chưa có quy hoạch, nên chưa có cơ sở để thực hiện việc này. “Chúng tôi đã báo cáo UBND Thành phố để có ý kiến với Sở Nông nghiệp và Môi trường nghiên cứu khu vực có trữ lượng cát này để đưa vào quy hoạch", ông Nam cho hay.

Bên cạnh đó, Sở Xây dựng Đà Nẵng cũng đã tham mưu UBND Thành phố có văn bản đề nghị phối hợp giải quyết tình trạng khan hiếm và bình ổn giá cát trên thị trường. Theo ông Nam, từ trước tới nay, Đà Nẵng chủ yếu sử dụng cát từ mỏ cát Pha Lê và mỏ cát ở Đại Lộc (thuộc tỉnh Quảng Nam trước khi sáp nhập).

Thời gian qua, mỏ cát Pha Lê dừng hoạt động do nhiều vướng mắc, nguyên nhân khác nhau. Mới đây, mỏ này hoạt động trở lại, nhưng sản lượng cát vẫn chưa đủ đáp ứng cho thị trường Đà Nẵng. Ông Nam cho biết, trong thời gian tới, Sở Xây dựng Đà Nẵng sẽ phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Công thương và các đơn vị có liên quan tham mưu UBND Thành phố chỉ đạo, điều hành để ổn định nhu cầu cát trên địa bàn.

Về lâu dài, ông Nam cho rằng, cần có giải pháp khuyến khích đầu tư các dây chuyền sản xuất cát công nghiệp từ đá xây dựng, để tránh phụ thuộc vào cát tự nhiên. Cùng với đó, cần nghiên cứu đề tài về cát nhiễm mặn sử dụng làm vật liệu xây dựng. Mặt khác, sau khi sáp nhập, đơn vị chức năng cần rà soát, báo cáo, đề xuất phương án bổ sung về bảo vệ, thăm dò, khai thác khoáng sản để đảm bảo đủ lượng cát phục vụ xây dựng công trình, dự án cho TP. Đà Nẵng.

Ông Ngô Xuân Thắng, Chủ tịch HĐND TP. Đà Nẵng (trước khi sáp nhập) nhận định, việc nghiên cứu sử dụng vật liệu thay thế khoáng sản tự nhiên đã có chính sách, nhiều nơi cũng đã làm, vì vậy, khi Đà Nẵng trở thành thành phố lớn, áp lực về nguồn cung cát xây dựng sẽ giảm bớt.

Linh Đan