Ngoại giao con thoi có giúp Mỹ, Thổ và Nga hạ nhiệt chiến sự Syria?
Chính quyền Tổng thống Mỹ Trump những ngày qua liên tiếp phải đưa ra lời lý giải cho quyết sách của mình liên quan đến Syria.
Hôm 16/10 (theo giờ địa phương), Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cùng Ngoại trưởng Mike Pompeo đã lên đường tới Thổ Nhĩ Kỳ, để thuyết phục đồng minh Ankara dừng hẳn chiến dịch quân sự của họ tại Syria, hoặc chí ít là 1 lệnh ngừng bắn tạm thời.
Tuy nhiên, nếu nhiệm vụ này thất bại, Mỹ sẽ trừng phạt và “hủy diệt” nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ. Với những cảnh báo từ Mỹ và chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ tới Nga, giới phân tích kỳ vọng, với những nỗ lực ngoại giao con thoi, tình hình chiến sự tại miền Bắc Syria sẽ sớm hạ nhiệt?
Trước những chỉ trích đến từ bên trong nội bộ nước Mỹ, đặc biệt là Hạ viện, về quyết định rút quân ra khỏi Syria; chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump những ngày qua liên tiếp phải đưa ra lời lý giải cho quyết sách của mình.
Hôm 16/10, bức thư của Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi cho người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan trước khi chiến dịch “Mùa xuân hòa bình” bắt đầu, đã được tiết lộ. Trong thư, Tổng thống Mỹ từng cảnh báo ông Erdogan không nên là một nhà lãnh đạo “cứng rắn và ngu ngốc” trong vấn đề Syria.
Hôm 16/10, đích thân Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã lên tiếng bác bỏ cáo buộc cho rằng ông đã “bật đèn xanh” để Thổ Nhĩ Kỳ phát động chiến dịch tấn công người Kurd ở Syria. Theo ông, việc rút quân Mỹ ra khỏi khu vực không hề liên quan đến các hành động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria, bởi đây là chiến dịch mà Thổ Nhĩ Kỳ đã và muốn làm từ lâu.
Ông Trump nói: “Quyết định của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan không khiến tôi ngạc nhiên bởi ông ấy đã muốn làm điều này từ lâu. Ông ấy đã điều động binh sỹ tới biên giới với Syria trong một thời gian dài như các bạn đã biết… Hai bên đã gây chiến với nhau trong nhiều năm. Thêm vào đó, một nghi vấn được đặt ra ở đây là: Chính quyền Syria có phải là bạn của chúng ta hay không? Tại sao chúng ta lại phải bảo vệ lãnh thổ của họ và phải chiến đấu với đồng minh của chúng ta trong NATO?”.
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn khẳng định, nước này đang cố gắng đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ, để giải quyết vấn đề. Theo ông, với sự “sáng suốt” của Phó Tổng thống Mike Pence và Ngoại trưởng Mike Pompeo, ông có nhiều hi vọng rằng cuộc đàm phán giữa phái đoàn Mỹ với Tổng thống , dự kiến diễn ra trong ngày hôm nay, sẽ đem lại kết quả tốt. Tuy nhiên, nếu mọi chuyện tiếp tục chuyển biến “xấu”, Mỹ sẽ tiến hành trừng phạt thêm Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm việc áp thêm thuế quan – điều có thể hủy diệt nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ.
Về phản ứng của Thổ Nhĩ Kỳ trước chuyến thăm của phái đoàn Mỹ, Ankara vẫn một mực bảo vệ chiến dịch quân sự của họ tại Syria, khẳng định đây là 1 cuộc chiến chống khủng bố. Theo đó, nước này sẽ chỉ dừng chiến dịch khi đạt được mục tiêu đề ra ban đầu. Hôm qua, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ thậm chí còn tuyên bố sẽ không tiếp phái đoàn Mỹ khi họ tới thăm nước này để thuyết phục Ankara dừng chiến dịch tại Syria. Tuy nhiên, ngay sau đó, Văn phòng của ông vẫn xác nhận về một cuộc gặp như vậy sẽ diễn ra.
Cũng theo Văn phòng Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, sau các cuộc thảo luận với Mỹ, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ ngày 22/10 tới sẽ lên đường thăm Nga để gặp người đồng cấp nước chủ nhà Putin, bàn thêm về tình hình Syria trước những phức tạp của tình hình chiến sự. Chuyến thăm được thực hiện theo lời mời của Tổng thống Nga.
Hiện Thổ Nhĩ Kỳ và các lực lượng nổi dậy Syria đồng minh đã chiếm được một số ngôi làng dọc khu vực biên giới. Tuy nhiên, theo truyền thông khu vực, chiến sự giữa người Kurd và Thổ Nhĩ Kỳ ngày hôm 16/10 vẫn diễn ra ác liệt tại thị trấn chiến lược Rad al-Ain.
Thêm vào đó, việc chính phủ đưa quân lên miền Bắc, chiếm cứ các địa điểm của người Kurd theo thỏa thuận của 2 bên đã phần nào cản bước tiến quân của Thổ Nhĩ Kỳ. Hiện Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng việc chính phủ Syria kiểm soát lại các khu vực lãnh thổ của mình là hợp lý, tuy nhiên, Ankara vẫn muốn các khu vực này phải “sạch bóng” người Kurd – lực lượng mà Thổ Nhĩ Kỳ coi là khủng bố. Và đây có thể sẽ là vấn đề chính mà Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ muốn bàn thêm với người đồng cấp Nga tại Sochi trong chuyến thăm sắp tới./.