Ngoại trưởng Mỹ chỉ trích Trung Quốc về Đài Loan và Covid-19

Ngoại trưởng Antony Blinken trong phỏng vấn với chương trình "Meet the Press" của NBC nói Mỹ lo ngại về các hành động gia tăng căng thẳng của Trung Quốc đối với Đài Loan đồng thời cảnh báo bất kỳ nỗ lực nào nhằm thay đổi nguyên trạng ở Tây Thái Bình Dương bằng vũ lực sẽ là "sai lầm nghiêm trọng".

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bày tỏ nhiều quan ngại đối với Trung Quốc. Ảnh: NBC News.

Ông Blinken cho biết việc Trung Quốc không cho các chuyên gia y tế quốc tế tiếp cận đã làm đại dịch Covid-19 trở nên tồi tệ hơn mức bình thường và kêu gọi tiến hành "tìm hiểu tận cùng" nguồn gốc của virus corona.

Căng thẳng đang leo thang trong quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh. Ngày 8/4, Trung Quốc chỉ trích Mỹ sau khi tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Mustin của nước này đi qua eo biển Đài Loan.

Một ngày sau, Nhà Trắng cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ các hoạt động quân sự của Trung Quốc cũng trên eo biển Đài Loan và gọi các hành động của Bắc Kinh có khả năng gây bất ổn.

Ông Blinken nói Mỹ cam kết lâu dài để đảm bảo Đài Loan có khả năng tự vệ và để duy trì hòa bình cũng như an ninh ở Tây Thái Bình Dương. Khi được hỏi liệu Mỹ có phản ứng quân sự đối với hành động của Trung Quốc ở Đài Loan hay không, ông Blinken đã từ chối bình luận về tình huống giả định này.

Đài Loan cũng đã lên tiếng về sự hiện diện của lực lượng không quân Trung Quốc gần hòn đảo này. Trong một diễn biến đáng chú ý, ngày 9/4, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ban hành hướng dẫn nới lỏng các quy định gặp gỡ giữa quan chức hai bên. Đây là động thái làm sâu sắc hơn mối quan hệ với Đài Loan trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng hoạt động quân sự.

Ông Ned Price, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ, cho biết các hướng dẫn mới do Quốc hội ủy nhiệm, sẽ “cung cấp rõ ràng" cách Mỹ thực hiện chính sách "một Trung Quốc” một cách hiệu quả.

Trong khi đó, những chỉ trích của ông Blinken nhấn mạnh những chỉ trích từ nội các của ông Biden cáo buộc Trung Quốc thiếu minh bạch trong những giai đoạn đầu quan trọng của đại dịch.

Ông Blinken nói với NBC rằng Trung Quốc không cho phép các chuyên gia quốc tế tiếp cận hoặc chia sẻ dữ liệu dựa trên thời gian thực để cung cấp thông tin minh bạch. Kết quả là, việc kiểm soát virus “tuột khỏi tầm tay nhanh hơn và nghiêm trọng hơn nhiều so với những gì có thể xảy ra", ông nói.

Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới WHO, cho biết vào ngày 30/3 dữ liệu được các điều tra viên của WHO giữ lại. Trước đó, họ là những người đã đến Trung Quốc để nghiên cứu về nguồn gốc của đại dịch.

Trong một báo cáo được thực hiện cùng với các nhà khoa học Trung Quốc, WHO cho biết virus có thể đã được lây truyền từ dơi sang người thông qua một loài động vật khác, đồng thời khả năng virus phát tán ra ngoài từ phòng thí nghiệm là "cực kỳ khó xảy ra". Ông Tedros cũng cho biết vấn đề này cần được điều tra thêm.

Theo ông Blinken, các sự kiện trên là lý do cần phải có hệ thống an ninh y tế toàn cầu mạnh mẽ hơn, để đảm bảo rằng điều này không xảy ra một lần nữa. Cải cách phải bao gồm cam kết về tính minh bạch, chia sẻ thông tin, quyền tiếp cận dành cho các chuyên gia. “Trung Quốc phải là một phần trong đó”, ông khẳng định.

“Chúng ta cần làm điều đó một cách chính xác để hiểu được đầy đủ những gì đã xảy ra, từ đó có sự chuẩn bị tốt nhất nhằm ngăn chặn nó xảy đến một lần nữa", ông nói.

Khi báo cáo của WHO được công bố vào tháng 3, Mỹ, Liên minh châu Âu và cường quốc phương Tây khác đã kêu gọi Trung Quốc cấp phép "quyền truy cập đầy đủ" đối với thông tin về đợt bùng phát đầu tiên vào cuối năm 2019 cho các chuyên gia độc lập.

Kỳ Sơn