Ngư dân có chịu trách nhiệm do mất tín hiệu VMS ?

Ngành chức năng xử lý nghiêm tàu cá ngắt kết nối VMS

Thượng tá Vũ Thái Anh - Phó Trưởng Phòng Pháp luật, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 3 nhấn mạnh, nếu trong trường hợp mất tín hiệu do nhà mạng thì cơ quan chức năng yêu cầu nhà mạng chịu trách nhiệm. Ngược lại, nếu mất tín hiệu do ngư dân chậm nộp tiền mạng hoặc tác động vào VMS làm cho mất tín hiệu thì trách nhiệm thuộc về ngư dân.

Trên thực tế, việc mất tín hiệu VMS có nhiều nguyên nhân như: ngư dân cố tình tắt thiết bị VMS; thiết bị trục trặc, hư hỏng do chất lượng kém; nguồn điện không ổn định hoặc nhà cung cấp dừng dịch vụ do chủ tàu chậm đóng cước phí… Không những thế, có tình trạng ngư dân đổi thiết bị VMS cho tàu khác để vượt đường phân định đánh bắt hải sản hoặc ngắt thiết bị VMS để đánh lạc hướng cơ quan chức năng…

Thời gian gần đây, ngành chức năng cả nước đã xử lý nhiều tàu cá vi phạm. Riêng Lâm Đồng từ đầu năm 2024 đến nay, ghi nhận 787 trường hợp tàu cá mất kết nối VMS trong quá trình hoạt động trên biển. Trong đó, 659 tàu bị xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền 19,3 tỷ đồng, 128 tàu được khép hồ sơ không xử phạt.

Ngư dân đánh bắt trên biển thực hiện nghiêm quy định của pháp luật

Luật Thủy sản quy định, trường hợp không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hóa thiết bị VMS trong quá trình hoạt động trên biển đối với tàu cá có chiều dài từ 24 m trở lên, sẽ bị phạt 300 - 500 triệu đồng. Trường hợp tái vi phạm hoặc vi phạm nhiều lần sẽ bị phạt 500 - 700 triệu đồng. Phạt từ 20 - 30 triệu đồng đối với hành vi vi phạm không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hóa VMS trong quá trình hoạt động đối với tàu từ 15 - 24 m. Trường hợp không thực hiện quy định đối với VMS bị hỏng, phạt tiền từ 30 - 50 triệu đồng khi tái phạm.

Cùng với đó, Nghị định số 26 của Chính phủ cũng quy định: “Trường hợp thiết bị VMS tàu cá bị hỏng, thuyền trưởng phải sử dụng các thiết bị thông tin liên lạc khác báo cáo và phải đưa tàu về cảng để sửa chữa trong 10 ngày kể từ khi VMS tàu cá bị hỏng”. Quy định là vậy nhưng thực tế có ngư dân cố tình ngắt kết nối VMS và bật trở lại khi chưa đến 10 ngày, vì vậy không phải đưa tàu về bờ và tránh được sự kiểm soát, theo dõi của cơ quan chức năng.

Việc cố tình ngắt kết nối, đối với ngư dân Lâm Đồng hiện nay đã không còn xảy ra nhiều. Đại tá Lê Văn Tú - Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Vùng Cảnh sát biển 3 cho biết, những năm qua, lực lượng tuần tra kiểm soát vùng biển nhận thấy, ngư dân Lâm Đồng chấp hành nghiêm túc các quy định nhà nước. Chính vì vậy, không xảy ra vụ việc vi phạm lớn, chỉ những vi phạm thông thường như quên không mang đủ thủ tục, giấy tờ.

Luật Thủy sản năm 2017 quy định, mọi tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên bắt buộc phải lắp đặt, bật tín hiệu thiết bị VMS 24/24 khi khai thác ở các vùng biển xa. Việc duy trì tốt tín hiệu thiết bị VMS không chỉ góp sức cùng cả nước sớm tháo gỡ cảnh báo “thẻ vàng” để khơi thông xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang châu Âu mà còn góp phần thúc đẩy ngành thủy sản phát triển theo hướng bền vững, giúp ngư dân yên tâm vươn khơi bám biển.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, Lâm Đồng có hơn 8.400 tàu cá từ 6 m trở lên, hơn 5.000 thuyền thúng và khoảng 50.000 lao động, với sản lượng khai thác hàng năm trên 230.000 tấn. Tính đến ngày 14/11/2025, toàn tỉnh có 8.222 tàu cá đăng ký, trong đó 7.470 tàu đã được cấp phép khai thác, đạt tỷ lệ 90,85% tổng số tàu cập nhật trên VNFishbase. Tỉnh quản lý 752 tàu hết hạn giấy phép và không đủ điều kiện cấp lại, đồng thời kiên quyết không cho các trường hợp này xuất bến.

Ninh Chinh .