Ngủ kém liên quan đến 172 bệnh, bao gồm chứng mất trí, Parkinson, tiểu đường

- Ngủ đủ giấc, chất lượng giấc ngủ tốt mỗi đêm rất quan trọng cho sức khỏe tốt, nhưng mức độ ảnh hưởng của nó đến sức khỏe tổng thể vẫn đang được nghiên cứu.

- Một nghiên cứu mới đã chỉ ra mối liên hệ giữa 172 bệnh khác nhau, bao gồm chứng mất trí nhớ, tiểu đường và bệnh Parkinson với thói quen ngủ kém.

- Trong số những bệnh này, 92 bệnh có hơn 20% nguy cơ liên quan đến hành vi ngủ kém.

Ngủ đủ giấc, chất lượng giấc ngủ tốt mỗi đêm rất quan trọng cho sức khỏe tốt. Tuy nhiên, một số người có thể vẫn chưa rõ "giấc ngủ chất lượng" bao gồm những gì và giấc ngủ thực sự ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe của họ.

“Cho đến nay, chúng ta vẫn chưa hiểu đầy đủ về cách giấc ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta”, Tiến sĩ Qing Chen, phó giáo sư tại Viện Độc chất học thuộc Trường Y tế Dự phòng thuộc Đại học Quân y III (Đại học Quân y) ở Trung Quốc, chia sẻ với Medical News Today.

“Có lẽ chúng ta chỉ biết rằng thiếu ngủ có hại. Không nhà khoa học nào có thể tự tin 100% để cho chúng ta biết khi nào nên ngủ hay khi nào không nên ngủ, [hoặc] liệu có những mẹo bổ sung nào về giấc ngủ quan trọng cho sức khỏe hay không”, Chen cho biết. “Điều này là chưa đủ để tạo nên một lịch trình ngủ thực sự lành mạnh.”

Chen là đồng tác giả chính của một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Health Data Science, trong đó chỉ ra mối liên hệ giữa 172 căn bệnh khác nhau với thói quen ngủ kém. Trong số đó, 92 căn bệnh có hơn 20% nguy cơ được liên quan đến hành vi ngủ kém.

Hơn 20% nguy cơ mắc 92 bệnh liên quan đến giấc ngủ kém

Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu y tế từ hơn 88.000 người trưởng thành trong cơ sở dữ liệu Biobank của Anh để đo lường cả đặc điểm giấc ngủ và chẩn đoán bệnh của họ.

Sau thời gian theo dõi trung bình 7 năm, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa 172 bệnh với thói quen ngủ kém, bao gồm giờ đi ngủ không đều đặn và nhịp sinh học lệch lạc.

Trong số này, nguy cơ mắc 42 bệnh ít nhất đã tăng gấp đôi, bao gồm suy nhược cơ thể do tuổi tác, hoại thư, xơ hóa và xơ gan.

Chen và nhóm của ông cũng phát hiện ra rằng 92 trong số 172 bệnh có hơn 20% nguy cơ bắt nguồn từ giấc ngủ kém, bao gồm chứng mất trí nhớ, tăng huyết áp nguyên phát, bệnh Parkinson, tiểu đường tuýp 2 và suy thận cấp.

"Cần phải xem xét đến tính đều đặn (nhịp điệu) của giấc ngủ, nếu không một số bệnh có thể phát sinh, ngay cả khi thời gian ngủ đủ", Chen nói. “Điều này là do nhịp điệu giấc ngủ và thời lượng giấc ngủ có thể ảnh hưởng đến các khía cạnh khác nhau của sức khỏe chúng ta.”

“Chúng tôi muốn tìm hiểu lý do tại sao sự gián đoạn nhịp điệu giấc ngủ lại gây ra bệnh tật, và làm thế nào chúng ta có thể ngăn ngừa hoặc chữa khỏi các bệnh do sự gián đoạn nhịp điệu giấc ngủ gây ra”, ông chia sẻ khi được hỏi về các bước tiếp theo của nghiên cứu này.

Liệu thiếu ngủ có gây ra những bệnh này không?

Medical News Today đã trao đổi với Tiến sĩ, Bác sĩ Matthew Scharf, Giám đốc Y khoa Giấc ngủ khu vực tại Hackensack Meridian Health, và là Phó Giáo sư tại Trường Y Hackensack Meridian ở New Jersey, về nghiên cứu này.

Scharf, người không tham gia vào nghiên cứu, nhận xét rằng nghiên cứu này dựa trên bằng chứng ngày càng tăng cho thấy việc thiếu ngủ hoặc ngủ kém có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

"Điểm mạnh của nghiên cứu bao gồm việc sử dụng dữ liệu khách quan và quy mô mẫu rất lớn", ông giải thích. "Tuy nhiên, nó cho thấy nhiều mối liên hệ nhưng không nhất thiết chỉ ra mối quan hệ nhân quả."

"Giấc ngủ đã nổi lên như một hành vi quan trọng có thể điều chỉnh để cải thiện sức khỏe và tuổi thọ", Scharf tiếp tục. "Mục tiêu là tìm hiểu mối liên hệ giữa giấc ngủ và các bệnh khác nhau để có các biện pháp can thiệp phù hợp. Ví dụ, một số nhóm có thể được hưởng lợi từ việc ngủ lâu hơn. Những nhóm khác có thể được hưởng lợi từ việc có lịch trình ngủ đều đặn hơn."

Đối với các bước tiếp theo của nghiên cứu này, Scharf cho biết yếu tố then chốt sẽ là xem liệu các biện pháp can thiệp phù hợp có cải thiện kết quả ở từng nhóm bệnh nhân hay không.

“Ví dụ, đối với những bệnh nhân mắc bệnh Parkinson, liệu một chương trình khuyến khích thói quen đi ngủ đều đặn có cải thiện được các triệu chứng liên quan đến bệnh Parkinson hay chỉ số đo lường chất lượng cuộc sống không?” ông hỏi.

Giấc ngủ đều đặn quan trọng hơn thời lượng giấc ngủ

Bác sĩ Daniel Truong, bác sĩ thần kinh và giám đốc y khoa của Viện Khoa học Thần kinh Truong tại Trung tâm Y tế MemorialCare Orange Coast ở Fountain Valley, CA, đồng thời là tổng biên tập của Tạp chí Parkinson Lâm sàng và các Rối loạn Liên quan, người không tham gia vào nghiên cứu gần đây, chia sẻ với Medical News Today rằng phản ứng của ông trước những phát hiện của nghiên cứu này là một sự rõ ràng đáng ngạc nhiên: Giấc ngủ đều đặn quan trọng hơn thời lượng giấc ngủ trong việc giải thích nguy cơ mắc bệnh.

“Giấc ngủ ngon” nghĩa là gì?

“Tôi rất ấn tượng bởi tính quyết định mà nhịp điệu và tính đều đặn đã được cho thấy trong phân tích này — gần như định nghĩa lại ý nghĩa của “giấc ngủ ngon”. Nghiên cứu cho thấy các biện pháp can thiệp hành vi tập trung vào tính nhất quán và thời gian có thể mang lại lợi ích sức khỏe vượt xa việc chỉ nhắm đến một con số cho lượng giờ ngủ cố định.”

— Bác sĩ Daniel Truong

“Điều quan trọng đối với các nhà nghiên cứu là tiếp tục tìm hiểu cách giấc ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể bởi vì giấc ngủ là một quá trình sinh học nền tảng ảnh hưởng đến hầu hết mọi hệ thống cơ quan — vậy mà nó vẫn là một trong những yếu tố ít được đánh giá đúng mức và bị hiểu lầm nhất đối với nguy cơ mắc bệnh và duy trì sức khỏe,” Bác sĩ Truong tiếp tục.

“Nghiên cứu gần đây này nhấn mạnh lý do tại sao việc nghiên cứu này cần phải được tiếp tục. Không giống như các yếu tố di truyền hay lão hóa, thói quen ngủ có thể thay đổi. Giấc ngủ ảnh hưởng đến nhiều hệ thống sinh học như hệ miễn dịch, nội tiết, tim mạch và thần kinh”, ông nói.

Thiếu ngủ hiếm khi là một vấn đề riêng lẻ

Tiến sĩ Katie S. McCullar, nghiên cứu viên tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts và Trường Y Harvard, chia sẻ với Medical Newd Today rằng nghiên cứu này củng cố quan điểm rằng giấc ngủ không chỉ là một trạng thái thụ động mà là một quá trình thiết yếu hỗ trợ hầu hết mọi khía cạnh của sức khỏe, đồng thời bổ sung vào một loạt các nghiên cứu đang phát triển chứng minh rằng giấc ngủ lành mạnh là một trong những yếu tố nền tảng quyết định sức khỏe.

McCullar, người cũng không tham gia vào nghiên cứu, giải thích rằng:

“Hơn nữa, nghiên cứu này nhấn mạnh điều thường thấy trong môi trường lâm sàng: Thiếu ngủ hiếm khi là một vấn đề riêng lẻ, mà là một chỉ báo hoặc yếu tố làm trầm trọng thêm nhiều bệnh mãn tính.”

“Thật đáng khích lệ khi thấy nhiều bằng chứng khoa học hơn về mối liên hệ giữa chất lượng và thời lượng giấc ngủ với sức khỏe thể chất, tinh thần và cảm xúc. Dữ liệu này cung cấp bằng chứng thực nghiệm cho nhu cầu tích hợp sức khỏe giấc ngủ một cách toàn diện hơn vào các mô hình chăm sóc dự phòng và điều trị”, bà nói thêm.

“Giấc ngủ trước đây thường bị coi nhẹ trong cả đào tạo lâm sàng và các sáng kiến y tế công cộng”, bà nói tiếp. “Nghiên cứu liên tục giúp chúng ta hiểu được cơ chế đằng sau những mối liên hệ này, cho phép chúng ta phát triển các biện pháp can thiệp hiệu quả và có mục tiêu hơn để phòng ngừa và điều trị bệnh tật. Hơn nữa, việc tích hợp sức khỏe giấc ngủ vào khuôn khổ rộng hơn của y học lối sống và nghiên cứu công bằng sức khỏe là đặc biệt hợp thời và cần thiết.”

Mẹo cải thiện giấc ngủ để có sức khỏe tổng thể tốt hơn

Nếu bạn là một trong số nhiều người lớn gặp vấn đề về giấc ngủ, bạn không phải là người duy nhất. Nghiên cứu trước đây cho thấy khoảng 10% người trên toàn thế giới đang sống chung với chứng mất ngủ, và khoảng 20% thỉnh thoảng gặp phải các triệu chứng mất ngủ.

Đối với những người muốn cải thiện giấc ngủ ban đêm, Tiến sĩ Jimmy Johannes, bác sĩ chuyên khoa phổi và chuyên gia chăm sóc đặc biệt tại Trung tâm Y tế MemorialCare Long Beach ở Long Beach, California, đã đề xuất nên thiết lập giờ đi ngủ đều đặn và giữ cho môi trường ngủ mát mẻ, tối và yên tĩnh.

"Việc đồng bộ hóa chu kỳ ngày-đêm bằng cách tiếp xúc với ánh sáng mặt trời vào ban ngày và giữ ánh sáng mờ gần giờ đi ngủ có thể giúp não bộ chuẩn bị cho giấc ngủ vào ban đêm", Johannes nói thêm.

"Hãy nói chuyện với bác sĩ về tình trạng khó ngủ dai dẳng, thường xuyên thức giấc vào ban đêm, ngáy to hoặc thở hổn hển khi ngủ, thức dậy mệt mỏi vào buổi sáng và/hoặc mệt mỏi hoặc buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Những vấn đề này có thể phản ánh một tình trạng ảnh hưởng đến giấc ngủ, chẳng hạn như ngưng thở khi ngủ hoặc rối loạn tâm trạng", ông khuyên.