Người dân làm gì để phòng bệnh truyền nhiễm sau bão lũ?

TS-BS Võ Hồng Minh Công, Phó Giám đốc BV Nhân dân Gia Định (TP.HCM), cho biết sau bão lũ, người dân phải đối mặt với các bệnh đường tiêu hóa, hô hấp, nấm da, bệnh do ký sinh trùng, sốt xuất huyết…

Nguy cơ mắc nhiều bệnh truyền nhiễm

Trong đó, bệnh đường tiêu hóa (tiêu chảy, tả, lỵ, thương hàn) có nguy cơ bùng phát do vi khuẩn, virus, ký sinh trùng lây qua đường nước ô nhiễm do bùn đất, rác thải qua ăn uống, thiếu nước sạch nghiêm trọng.

Ngoài ra, các bệnh lý viêm đường hô hấp (viêm phổi, viêm phế quản, viêm họng) rất dễ xảy ra do thời tiết lạnh với triệu chứng ho, đau họng, sốt, khó thở, đau ngực. Nguy cơ này càng lớn hơn với trẻ em và người cao tuổi do sức đề kháng kém.

Các bệnh lý ngoài da cũng thuận lợi phát sinh do tiếp xúc với tác nhân gây bệnh trong nước bẩn, bùn đất. Vì thế, trong quá trình dọn dẹp nhà cửa sau mưa lũ, người dân cần hạn chế ngâm mình trong nước quá lâu, giữ ấm cơ thể, đeo khẩu trang, giữ nhà cửa thông thoáng để hạn chế phát sinh ẩm mốc, vi khuẩn.

BS Công nhấn mạnh bệnh sốt xuất huyết là nguy cơ lớn có thể xảy ra do muỗi vằn sinh sôi từ nước đọng sau lũ lụt. Người bệnh sốt xuất huyết thường sốt cao đột ngột, đau cơ, đau khớp, nếu không điều trị kịp thời sẽ nguy hiểm tính mạng.

BS-CKI Lê Thị Thúy Hằng, BV ĐH Y Dược TP.HCM - Cơ sở 3, cũng nhận định sau bão lũ, môi trường bị xáo trộn nghiêm trọng, tạo điều kiện cho nhiều dịch bệnh bùng phát, đặc biệt ở các nhóm dễ tổn thương.

Người dân Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) dọn dẹp bùn đất sau bão lũ. Ảnh: XUÂN HOÁT

Theo đó, trẻ em, người già, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền như tiểu đường, tim mạch, HIV/AIDS… có sức đề kháng kém nên rất dễ mắc bệnh và gặp biến chứng nặng. Người sống trong khu vực ngập kéo dài, thiếu nước sạch, điều kiện vệ sinh kém có nguy cơ lây nhiễm cao hơn nhiều.

Trong số các bệnh truyền nhiễm sau lũ, viêm gan A, E là nhóm bệnh lây qua đường phân - miệng, thường do sử dụng nước và thực phẩm không đảm bảo vệ sinh. Bệnh Leptospirosis cũng đáng lo ngại khi người dân tiếp xúc với nước hoặc bùn đất nhiễm nước tiểu của chuột; các vết thương hở là đường xâm nhập của vi khuẩn. Ngoài ra, nấm da, ghẻ lở tăng mạnh do da ẩm ướt kéo dài. Những vết cắt, trầy xước có thể bị nhiễm trùng nặng bởi bùn đất và nước bẩn chứa vi khuẩn như Vibrios, Staphylococcus, Streptococcus.

Hành động để phòng tránh dịch bệnh

BS Lê Thị Thúy Hằng khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh dịch bệnh sau bão lũ để hạn chế nguy cơ bùng phát và lây lan trong cộng đồng.

Đầu tiên là đảm bảo vệ sinh cá nhân. Người dân cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi tiếp xúc với nước lũ, bùn đất. Cơ thể phải được giữ sạch sẽ, khô ráo; các vết thương hở cần che chắn bằng băng chống nước để tránh nhiễm khuẩn. “Nếu vết thương sưng đỏ, chảy dịch, người dân cần đến cơ sở y tế ngay” - BS Hằng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, nguồn nước và thực phẩm an toàn phải đặc biệt ưu tiên. Người dân chỉ nên sử dụng nước đun sôi kỹ, nước đóng chai hoặc nước đã được khử trùng bằng hóa chất. Thực hiện ăn chín, uống sôi, tránh đồ ôi thiu hoặc nhiễm bẩn; dụng cụ đựng thức ăn phải sạch, có nắp đậy để tránh côn trùng.

Về vệ sinh môi trường, BS Hằng cho biết sau khi nước rút, cần nhanh chóng dọn bùn đất, rác thải, xử lý xác động vật và khử trùng giếng nước, bể chứa, nhà vệ sinh bằng dung dịch theo hướng dẫn y tế.

Các ổ nước đọng phải được loại bỏ, cống rãnh thông thoáng để hạn chế nơi sinh sản của muỗi. Việc phun hóa chất diệt côn trùng thực hiện theo chỉ đạo của cơ quan chuyên môn. Những người có vết thương hở hoặc chưa tiêm phòng đầy đủ cần được tư vấn và tiêm phòng uốn ván.

Cuối cùng, BS Hằng khuyến nghị người dân nâng cao nhận thức và theo dõi sức khỏe, cập nhật thông tin dịch tễ từ cơ quan chức năng. “Khi có biểu hiện bất thường như sốt, tiêu chảy nặng, phát ban hoặc vết thương nhiễm trùng, cần đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời” - BS Hằng lưu ý.

THẢO PHƯƠNG