Người đàn ông Nhật kiếm hàng trăm triệu USD nhờ 'tận dụng dân số già'

Kể từ khi ra mắt trên Sở giao dịch chứng khoán Tokyo, Nhật Bản vào tháng 6/2022, cổ phiếu của M&A Research Institute Holdings, đã tăng gấp ba lần giá ban đầu. Cổ phiếu của công ty này đã tăng 47% từ đầu năm đến nay.

Con số đột biến này đã đưa khối tài sản của Shunsaku Sagami, người sở hữu 72% cổ phần của công ty đã tăng giá trị lên 950 triệu USD tính đến ngày 16/5, theo Bloomberg Billionaires Index.

Theo một báo cáo của M&A Research Institute Holdings hồi tháng 4, có tới 620.000 doanh nghiệp đang kinh doanh có lãi ở Nhật Bản được dự báo phải đóng cửa vì thiếu người nối nghiệp.

Chính phủ nước này ước tính đến năm 2025, sẽ có 2,5 triệu công ty có chủ sở hữu ngoài 70 tuổi, và khoảng 50% trong số đó có nguy cơ đóng cửa, khiến 6,5 triệu người bị mất việc làm và thiệt hại 22 nghìn tỷ yên (gần 3,8 nghìn tỷ đồng) cho GDP Nhật Bản.

AI và độc quyền dữ liệu

Dân số già từ lâu đã là vấn đề gây đau đầu ở Nhật Bản, nhưng lại là lợi thế để anh Sagami khai thác. Bằng cách sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), anh đã giúp hàng trăm khách hàng chuẩn bị nghỉ hưu cứu doanh nghiệp của mình khỏi kịch bản đóng cửa vĩnh viễn.

Anh Shunsaku Sagami thành lập M&A Research Institute Holdings nhằm giúp các chủ doanh nghiệp sắp nghỉ hưu tìm người kế nghiệp. Ảnh: SCMP

Không giống như các công ty tư vấn M&A (mua bán và sáp nhập) khác, thường dựa vào các ngân hàng khu vực để giới thiệu và cạnh tranh với nhau để có được các giao dịch, công ty của ông Sagami sử dụng cơ sở dữ liệu rộng lớn được xây dựng để thực hiện “mai mối”, tập trung vào các doanh nghiệp có doanh thu khoảng 500 triệu yên.

Các cố vấn của công ty sau đó sẽ thực hiện đàm phán để chốt các giao dịch M&A trong từ 49 ngày đến 6 tháng, nhờ có sự hỗ trợ của AI và dữ liệu độc quyền của công ty. Các giao dịch này thường mất hơn một năm kể từ khi yêu cầu đến khi hoàn thành, công ty có trụ sở tại Tokyo cho biết thêm.

Mức phí của mỗi giao dịch là 5% đối với các giao dịch từ 500 triệu yên trở xuống và chỉ được thu sau khi giao dịch hoàn tất. Công ty kiếm được trung bình 60 triệu yên cho mỗi thương vụ trong quý I/2023. Các công ty tư vấn M&A khác tính phí trả trước có thể lên tới hàng chục triệu yên ngay cả khi không đạt được thỏa thuận cuối cùng, công ty này cho biết.

Kể từ khi thành lập, M&A Research Institute Holding đã không ngừng tăng trưởng với hơn 160 nhân viên, trong đó có khoảng 115 cố vấn, và có khoảng 500 thương vụ đang được thực hiện.

Công ty cũng chốt 62 giao dịch trong 6 tháng tính đến tháng 3/2023, tăng gấp đôi từ 26 giao dịch trong cùng kỳ năm 2022. Doanh thu của công ty cũng tăng hơn hai lần lên 3,9 tỷ yên. Trong năm kết thúc vào tháng 9/2020, con số này chỉ ở mức 376 triệu yên.

Nguồn cảm hứng từ gia đình

Tốt nghiệp ngành sinh học và nông nghiệp tại Đại học Kobe, anh từng là nhà thiết kế, nhà phát triển phần mềm và nhân viên tiếp thị trước khi trở thành chủ doanh nghiệp một công ty thương mại điện tử và công ty gia sư, Sagami cho biết.

Năm 2016, anh thành lập một doanh nghiệp kinh doanh thời trang mang tên Alpaca. Công ty này được bán lại cho công ty quan hệ công chúng Vector một năm sau đó, nhưng Sagami nhận thấy quá trình này kéo dài và không hiệu quả.

Đó là lý do M&A Research Institute Holdings ra đời vào năm 2018, với mục tiêu sử dụng trí tuệ nhân tạo để giúp những người chủ lớn tuổi của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tìm người tiếp quản công ty thông qua các thủ tục đơn giản mà hiệu quả.

Uớc tính đến năm 2025, Nhật Bản sẽ có 2,5 triệu công ty có chủ sở hữu ngoài 70 tuổi, và khoảng 50% trong số đó đứng trước nguy cơ đóng cửa vì không có người tiếp quản. Ảnh: Japan Times

Ý tưởng thành lập M&A Research Institute Holdings nảy ra khi ông Sagami chứng kiến người ông của mình đóng cửa công ty bất động sản ở quê nhà Osaka ở tuổi 80 vì không tìm được người tiếp quản.

Sagami nói với Bloomberg trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng ông đã tìm thấy nguồn cảm hứng để bắt đầu công việc kinh doanh này từ ông nội của mình, người đã buộc phải đóng cửa công ty bất động sản của mình vào những năm 1980 khi ông nghỉ hưu vì không thể tìm được người kế vị.

“Trong văn phòng của ông tôi, có một tấm giấy phép dành cho đại lý bất động sản được đóng khung treo trên tường. Tôi thấy buồn vô cùng khi nó bị gỡ xuống”, ông Sagami ngậm ngùi chia sẻ.

“Khi tôi còn là một cậu bé, tôi thường nghe ông kể những câu chuyện về cách trở thành một doanh nhân thành công. Ông bảo tôi rằng “nếu con có một tờ vé số với xác suất trúng là 1%, thì kể cả thất bại tới 99 lần, con cũng sẽ chiến thắng trong lần thứ 100. Chỉ cần cố gắng, con sẽ thành công””, ông Sagami nhớ lại.

Nguyễn Tuyết (Theo Bloomberg, CNBC)