Người dân Ukraine sống chung với tình trạng mất điện: Mùa đông lạnh lẽo đang đến gần

Tình trạng cắt điện thường xuyên xảy ra ở Kiev, Ukraine (Ảnh: Euro News)

Nguồn cung cấp nước cũng bị cắt ngay sau đó. Cô hiểu rằng ngày hôm đó sẽ rất khó khăn. Cô làm việc ở nhà tại Zhytomyr, phía tây Kiev, và không có điện đồng nghĩa với không thể làm việc.

Tuy nhiên, cuộc sống trong điều kiện chiến tranh đã mang đến cho cô một góc nhìn khác. “Chúng tôi không quá lo lắng về việc thiếu điện hay nước; chúng tôi quan tâm đến sự an toàn của mình hơn”, Novorzhytska chia sẻ với CNN trong một cuộc phỏng vấn.

Nga đã thực hiện cuộc tấn công trên không lớn nhất từ trước đến nay vào Ukraine trong hôm 26/8, nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng trên khắp lãnh thổ nước này. Các cuộc tấn công tiếp theo xảy ra vào sáng 27/8, và làm chết 5 người, nâng tổng số người thiệt mạng trong các cuộc tấn công tuần này lên 12, theo phía Ukraine.

Chính phủ Ukraine và các công ty năng lượng lớn của nước này hiện chưa công bố quy mô của sự cố gián đoạn do cuộc tấn công gây ra, nhưng rõ ràng nó đã khiến hàng triệu người sống trong cảnh mất điện. Công ty năng lượng tư nhân lớn nhất của Ukraine, DTEK, đã thông báo cắt điện luân phiên ở một số khu vực, bao gồm Kiev, Odesa, Dnipropetrovsk và Donetsk.

Tại các khu vực ngoại ô phía tây của thủ đô, người dân phải trải qua 6 giờ liên tục không có điện, rồi chỉ được cung cấp điện trong hai tiếng đồng hồ, từ 2h00 sáng đến 4h00 sáng. Dù cắt điện theo lịch trình gây ra nhiều bất tiện trong cuộc sống hàng ngày, song chúng cho phép người dân có thể lập kế hoạch ứng phó – để cư dân của các tòa nhà cao tầng không bị mắc kẹt khi thang máy ngừng hoạt động và để người dân có thể sạc các thiết bị điện tử quan trọng khi có điện.

Tình hình có thể nghiêm trọng hơn trong khoảng thời gian tới khi nhu cầu điện thường cao hơn trong những ngày mùa đông lạnh giá và tối tăm.

“Nhiệm vụ quan trọng hiện tại là vượt qua mùa đông, bảo đảm cung cấp năng lượng cho cơ sở hạ tầng thiết yếu, người dân và nền kinh tế”, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho biết trong một cuộc họp báo vào thứ Ba.

Ông Shmyhal cho biết chính phủ đang tập trung vào việc sửa chữa và tái xây dựng các công trình. “Chúng tôi thực hiện việc này liên tục; sau mỗi đợt tấn công của Nga, hàng tỉ USD được phân bổ và các thiết bị được đưa vào Ukraine”, ông nói.

Nhân viên nhà hàng tắt máy phát điện trong thời gian mất điện ở thủ đô Ukraine ngày 27/8 (Ảnh: CNN)

Tăng cường năng lượng

Người Ukraine đã bắt đầu quen với tình trạng cắt điện. Cuộc tấn công hôm đầu tuần nổi bật với quy mô lớn, nhưng về phương tiện tấn công và mục tiêu của Moscow thì không có gì mới. Cơ sở hạ tầng năng lượng đã thường xuyên là mục tiêu trong các cuộc tấn công của Nga.

Tại Kiev, các nhà chức trách đã thiết lập các “điểm bất khả xâm phạm”, bao gồm khu lều và những khu vực khác, nơi người dân có thể sạc thiết bị điện tử và sử dụng internet trong các đợt cắt điện. Tuy nhiên, sau vụ tấn công hôm đầu tuần, tất cả những điểm này đều vắng vẻ. Điều này là do nhiều người dân đã tạo dựng thói quen luôn mang theo pin dự phòng cá nhân cùng với các vật dụng thiết yếu khác như chìa khóa, điện thoại, ví...

Các cuộc tấn công thường xuyên vào cơ sở hạ tầng năng lượng cũng đã dẫn đến việc nhiều thành phố của Ukraine đầu tư vào năng lượng mặt trời. Thị trưởng Kiev Vitaliy Klitschko cho biết thành phố đã hỗ trợ tài chính đối với việc mua máy phát điện và pin mặt trời cho các khu nhà ở và chung cư. Chính phủ cũng đã áp dụng các ưu đãi thuế và trợ cấp để hỗ trợ người dân trong việc trang bị thiết bị.

Hầu hết các doanh nghiệp, từ các quầy thực phẩm nhỏ đến các trung tâm mua sắm lớn, hiện đã trang bị máy phát điện riêng. Giờ đây, những lần cắt điện của thành phố luôn đi kèm với tiếng động cơ máy phát điện.

Maksym Holubchenko, một nhân viên pha chế 25 tuổi ở Kiev, cho biết máy phát điện của quán cà phê của anh giúp quán không phải đóng cửa mỗi khi cắt điện sau các cuộc tấn công của Nga. Hiện tại, điều này xảy ra khoảng một lần mỗi tháng, anh cho biết.

Trong hôm đầu tuần, thời tiết của Kiev rất nóng và nhiệt kế trong quán cà phê của Holubchenko ghi nhận mức nhiệt 34 độ C. Máy phát điện không đủ mạnh để đáp ứng nhu cầu của dịch vụ bình thường trong quán cà phê, vì vậy Holubchenko phải tìm kiếm một số biện pháp thay thế.

“Vào mùa hè, chúng tôi phải tắt điều hòa và...một số phần của máy pha cà phê”, anh nói. Quán cà phê cũng trang bị các ổ cắm cho khách hàng cần sạc điện thoại và các thiết bị khác, cũng như để duy trì kết nối internet trong các đợt cắt điện.

Một khu dân cư ở Kiev chìm trong bóng tối do mất điện hôm đầu tuần này (Ảnh: Shutterstock)

Đối với bà Inna, 87 tuổi, từ Odesa, tình trạng cắt điện hiện tại gợi nhớ về những ký ức thời thơ ấu. “Tôi đã sống sót qua Thế chiến II, vì vậy tôi có chút kinh nghiệm…Tôi đã mua một số nến và hy vọng chúng tôi sẽ chiến thắng cuộc chiến này càng sớm càng tốt, với số lượng thương vong tối thiểu. Điều này phải kết thúc”, bà nói.

Nga đã nhắm vào mạng lưới điện của Ukraine kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu vào tháng 2/2022, nhưng đến năm nay Moscow mới bắt đầu tập trung vào các cơ sở sản xuất điện: nhà máy nhiệt điện, nhà máy thủy điện và thậm chí cả các cơ sở lưu trữ năng lượng.

Olha Matskiv, một chuyên gia pháp lý tại Global Rights Compliance, một tổ chức phi chính phủ quốc tế đang tư vấn cho Ukraine về việc điều tra và truy tố các tội ác chiến tranh, cho biết các cuộc tấn công đang “tạo ra những điều kiện sống hết sức khắc nghiệt trong Ukraine.”

“Đây là một chiến thuật mà quân đội Nga đang sử dụng để làm cạn kiệt các nguồn lực nội bộ của Ukraine, cả về nhân lực và tài chính, làm chậm lại nền kinh tế của đất nước, khiến nền kinh tế khó phát triển do các doanh nghiệp phải đóng cửa vì thiếu điện,” bà nói thêm.

Chính phủ Ukraine đang cố gắng củng cố mạng lưới năng lượng để có thể chống lại các cuộc tấn công, trước tiên là bảo vệ chúng khỏi mảnh vỡ bom đạn và sau đó sử dụng các lớp phòng ngự bê tông cốt thép để có thể chống đỡ những sát thương trực tiếp.

Đầu tuần này, trong một cuộc phỏng vấn, Thủ tướng Shmyhal cho biết các biện pháp bảo vệ đang phát huy tác dụng. “Rất nhiều tên lửa đã tấn công các trạm biến áp vào thứ Hai và chúng tôi mất rất ít thiết bị”, ông nói.

Ông cũng tiết lộ Ukraine đang thử nghiệm các công trình phòng ngự khổng lồ với kích thước bằng ba sân bóng đá để bảo vệ các nhà máy điện lớn hơn.

“Chúng rất đắt đỏ và tính khả thi về mặt kinh tế của chúng vẫn chưa rõ ràng. Chi phí bảo vệ cho 6 trạm biến áp là 188 tỉ hryvnia (4,5 tỉ USD). Đây là một số tiền khổng lồ mà các đối tác không sẵn sàng cung cấp và không nằm trong ngân sách nhà nước”, ông Shmyhal nói.

Theo CNN

Nhật Anh