Người Dao Lân Châu làm du lịch
Đối với người Dao ở thôn Lân Châu, xã Hữu Liên, những tri thức về nam dược là 'tài sản quý giá' được trao truyền qua nhiều thế hệ. Những năm gần đây, trước sự phát triển mạnh mẽ của du lịch tại địa phương, người Dao Lân Châu đã phát triển các dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ các bài thuốc quý, tạo nên sự đa dạng, độc đáo của du lịch Hữu Liên.

Bà Nguyễn Thị Huyền, thôn Lân Châu chuẩn bị nước thuốc phục vụ khách hàng
Trong căn bếp rộng khoảng 20m2, bên bếp lửa bập bùng và mùi thơm của loại cây dược liệu lan tỏa khắp không gian, bà Nguyễn Thị Huyền, thôn Lân Châu chia sẻ với chúng tôi về hành trình đưa cây dược liệu đến với du khách. Bà Huyền cho biết: Những bài thuốc nam đã được gia đình tôi lưu truyền qua 4 thế hệ. Gia đình cũng đã hành nghề bốc thuốc nam từ lâu, trước đây, gia đình chỉ chủ yếu phục vụ nhu cầu của bà con trong thôn. Đến năm 2022, khi được chính quyền xã tuyên truyền, định hướng về việc phát triển các dịch vụ du lịch trải nghiệm chăm sóc sức khỏe như tắm thuốc người Dao, ngâm chân... tôi đã mạnh dạn đầu tư cơ sở vật chất, cùng đó, chính quyền xã hỗ trợ bồn tắm, téc nước, biển chỉ dẫn để phát triển dịch vụ. Hiện nay, trung bình mỗi tháng, gia đình tôi phục vụ từ 30 – 40 khách hàng trải nghiệm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, trị liệu và bán ra từ 50 – 60 đơn thuốc nam, mang lại thu nhập gần 20 triệu đồng/tháng.
Tương tự như gia đình của bà Huyền, homestay Đồng Lâm, thôn Làng Bên, xã Hữu Liên cũng đã đưa hoạt động trải nghiệm chăm sóc sức khỏe bằng dược liệu của của người Dao Lân Châu vào trong các dịch vụ cung cấp cho du khách nhằm tăng sức hút và tạo nên sự độc đáo. Anh Nguyễn Thanh Tùng, chủ homestay Đồng Lâm cho biết: Bên cạnh các hoạt động du lịch trải nghiệm như chèo thuyền kayak vào mùa nước nổi, cưỡi ngựa, làm bánh bí… chúng tôi còn cung cấp thêm dịch vụ tắm thuốc người Dao, ngâm chân, massage trị liệu… Theo đó, chúng tôi liên kết với các hộ người Dao tại thôn Lân Châu am hiểu về dược liệu và có nghề bốc thuốc nam để thực hiện dịch vụ. Trung bình mỗi tháng, homestay đón tiếp từ 80 – 100 khách du lịch, trong đó có khoảng 40% du khách trải nghiệm dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng dược liệu. Qua phản hồi cho thấy, phần đa du khách đều rất hài lòng và thích thú với hoạt động này. Do đó, thời gian tới, chúng tôi tiếp tục duy trì và quảng bá về dịch vụ này đến du khách.
Được biết, trên địa bàn xã hiện có 26 homestay, hộ gia đình phát triển dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ dược liệu với các bài thuốc quý được bảo tồn qua nhiều thế hệ của người Dao Lân Châu. Một số dịch vụ nổi bật như: tắm thuốc, ngâm chân, massage trị liệu… Giá cả các dịch vụ được các cơ sở niêm yết rõ ràng, dao động từ 80.000 – 350.000 đồng/dịch vụ. Trung bình mỗi tháng, mỗi cơ sở tiếp đón, phục vụ từ 20 – 40 khách hàng trải nghiệm dịch vụ.
Ông Hoàng Thanh Hiếu, Trưởng Phòng Văn hóa – Xã hội xã Hữu Liên cho biết: Để đưa du lịch phát triển theo hướng bền vững, phòng đã tham mưu UBND xã tập trung định hướng, khai thác bản sắc văn hóa độc đáo của địa phương để tạo điểm nhấn thu hút khách du lịch. Theo đó, hiện nay, điểm thu hút cốt lõi của Hữu Liên nằm ở bản sắc văn hóa phong phú của các dân tộc thiểu số, được khai thác một cách khéo léo thông qua mô hình du lịch cộng đồng. Nổi bật có mô hình du lịch chăm sóc sức khỏe, trị liệu gắn với việc bản tồn các bài thuốc quý của người Dao ở thôn Lân Châu. Để hỗ trợ người dân phát triển mô hình này, từ năm 2022 đến nay, chính quyền xã đã hỗ trợ 4 bồn tắm, 1 téc nước, 4 biển chỉ dẫn cho các cơ sở kinh doanh dịch vụ; lồng ghép tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng chăm sóc khách hàng cho người dân; đẩy mạnh quảng bá, kết nối khách du lịch đến trải nghiệm dịch vụ...
Đặc biệt, năm 2024, thực hiện Dự án 6 trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, chính quyền xã Hữu Liên đã phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai dự án Hỗ trợ đầu tư bảo tồn làng văn hóa truyền thống thôn Lân Châu. Theo đó, đối với nội dung liên quan đến việc bản tồn các bài thuốc quý của người Dao Lân Châu, các đơn vị thực hiện dự án đã lồng ghép hướng dẫn cách nấu thuốc, kỹ năng chăm sóc, phục vụ khách hàng, giới thiệu về sản phẩm du lịch... trong lớp truyền dạy hát Páo dung; hỗ trợ lắp đặt bảng hướng dẫn quy trình sơ chế, chế biến, bảo quản thuốc nam và quy trình ngâm chân cho các hộ dân làm dịch vụ…
Nhờ sự hỗ trợ của chính quyền và sự chủ động của người dân, dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ các bài thuốc quý của người Dao Lân Châu ngày càng phát triển, thu hút được sự quan tâm của du khách. Bà Vũ Kim Hoa, phường Tây Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình cho biết: Vừa qua, tôi có dịp đến Hữu Liên du lịch và vô cùng ấn tượng với cảnh sắc thiên nhiên cùng những nét văn hóa độc đáo của người dân nơi đây. Đặc biệt, tôi rất thích trải nghiệm ngâm chân bằng nước thuốc của người Dao Lân Châu vì mang lại cảm giác dễ chịu, thư thái.
Thực hiện mục tiêu phát triển du lịch gắn với gìn giữ và phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc, chính quyền xã Hữu Liên sẽ tiếp tục tuyên truyền các homestay, hộ gia đình duy trì và phát triển dịch vụ chăm sóc sức khỏe; đồng thời vận động người dân khai thác đi đôi với bảo tồn nguồn cây dược liệu, hạn chế khai thác tràn lan, qua đó, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và đưa du lịch Hữu Liên phát triển theo hướng bền vững.













