Người Dao thôn Tân Quang giữ nghề thêu truyền thống

Thành viên Tổ hợp tác thêu trang phục truyền thống dân tộc Dao thôn Tân Quang, xã Hoàng Khai trao đổi về cách thêu và hoàn thiện sản phẩm.

Bà Triệu Thị Lan, Tổ trưởng Tổ hợp tác thêu trang phục truyền thống dân tộc Dao thôn Tân Quang chia sẻ. Từ năm 2003, bà con về đây tái định cư để xây dựng Thủy điện Tuyên Quang, mặc dù cuộc sống có nhiều thay đổi, nhưng chị em luôn giữ nghề thêu trang phục truyền thống. Tuy nhiên chỉ là từng cá nhân nhỏ lẻ.

Năm 2024, được sự quan tâm, tạo điều kiện của Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện, xã, thôn đã thành lập Tổ hợp tác thêu trang phục truyền thống dân tộc Dao. Tổ tập hợp các thành viên biết thêu trang phục truyền thống, cùng trao đổi, hướng dẫn nhau để các sản phẩm hoàn thiện được đẹp hơn; tuyên truyền, hướng dẫn để các con, cháu học thêu, giữ gìn nghề truyền thống.

Chiếc khăn đội đầu được thêu tỉ mỉ.

Chị La Thị Đức, thành viên Tổ hợp tác bày tỏ, năm 8 tuổi chị đã được, bà, mẹ dạy thêu. Chị nhớ mãi, ngày mùng 1 Tết, bố mẹ làm cơm cúng tổ tiên, bà nội dạy chị thêu. Bà bảo, không học tốt thì không cho ăn cơm. Bà hướng dẫn chị từng đường kim, mũi chỉ, từ đường thêu cơ bản đến thêu hoa văn và dạy chị cách phối màu… cho đến khi đi lấy chồng chị đã tự thêu trang phục cho mình, thêu khăn đội đầu cho chú rể trong lễ cưới. Đó là những truyền thống tốt đẹp, thể hiện sự khéo léo, đảm đang của người con gái dân tộc Dao. Sau này, chị thêu trang phục cho con, cháu.

Các thành viên Tổ hợp tác giữ gìn nghề thêu truyền thống dân tộc Dao.

Bộ trang phục của đồng bào Dao đỏ thường có áo, quần, yếm, khăn đội đầu, dây lưng… Nổi bật là sắc đỏ. Ấn tượng nhất là những quả bông to, tua rua được làm bằng len đỏ trang trí trên bộ trang phục, tạo điểm nhấn. Những hoa văn được thêu tỉ mỉ với nhiều hình đặc trưng như: Hình mặt trời, con chim, con hổ, con ngựa… thể hiện sự gần gũi với thiên nhiên của người Dao, đồng thời phản ánh đời sống tâm linh của đồng bào Dao.

Từ chỉ thêu trang phục cho bản thân, các thành viên trong gia đình, đến nay, đã có một số thành viên trong Tổ hợp tác bán được sản phẩm ra thị trường, tạo thêm thu nhập. Bà La Thị Viện, thành viên Tổ hợp tác cho biết, để thêu hoàn chỉnh một bộ trang phục phải mất cả năm, bà thường tranh thủ lúc nông nhàn, rảnh rỗi để thêu. Đã có nhiều khách từ các tỉnh bạn như Bắc Kạn đặt bà thêu quần, khăn đội đầu… Tùy nhu cầu của khách bà làm và đã có thêm thu nhập cho gia đình.

Những quả bông màu đỏ được trang trí trên bộ quần áo, tạo điểm nhấn cho bộ trang phục truyền thống của đồng bào Dao đỏ.

Ông Triệu Xuân Quyên, Trưởng thôn Tân Quang, xã Hoàng Khai (Yên Sơn) cho biết, thôn có 86 hộ, trong đó trên 90% số hộ là dân tộc Dao. Thôn rất khuyến khích, tạo điều kiện cho Tổ hợp tác nghề thêu truyền thống dân tộc Dao hoạt động. Đây là việc làm ý nghĩa góp phần gìn giữ bản sắn văn hóa dân tộc, đặc biệt là việc tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn cho lớp trẻ trong thôn học nghề thêu trang phục truyền thống. Bên cạnh đó là việc duy trì mặc trang phục truyền thống trong các dịp lễ, Tết…

Huyền Linh