Người đủ điều kiện hưởng lương hưu không phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp

Luật Việc làm 2025 đã quy định rõ các trường hợp người lao động không phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp. Ảnh: Nhật Dương.

Bảo hiểm thất nghiệp là một chính sách quan trọng của hệ thống an sinh xã hội, cung cấp hỗ trợ tài chính cho người lao động khi không may mất việc làm.

Tại Luật Việc làm 2025, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026, quy định rõ về các đối tượng phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp, giúp xác định trách nhiệm của cả người lao động và người sử dụng lao động.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Mạnh Khương cho biết Luật Việc làm năm 2025 đã kế thừa các quy định được thực hiện có hiệu quả từ Luật Việc làm năm 2013. Đồng thời, sửa đổi các quy định không còn phù hợp, trọng tâm là bổ sung các quy định nhằm thể chế hóa 4 nghị quyết đột phá - “bộ tứ trụ cột”, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Đặc biệt, Luật đã cải cách chính sách bảo hiểm thất nghiệp, hướng tới là công cụ quản trị thị trường lao động theo tinh thần Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, trong đó có cải cách chính sách bảo hiểm thất nghiệp.

Cụ thể, Luật Việc làm năm 2025 đã tập trung sửa đổi các nội dung lớn, trọng tâm như: Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp nhằm tăng cường diện bao phủ chính sách và phù hợp với Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024; linh hoạt mức đóng bảo hiểm thất nghiệp; đơn giản hóa điều kiện, giảm thủ tục hành chính cho người lao động và người sử dụng lao động trong tiếp cận và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp…

Về đối tượng phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp, theo Khoản 1 Điều 31 Luật Việc làm 2025, những người lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp bao gồm:

Người làm việc theo hợp đồng lao động: Bao gồm hợp đồng không xác định thời hạn và hợp đồng xác định thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên. Quy định này áp dụng ngay cả khi hợp đồng được gọi bằng tên khác, miễn là nội dung thể hiện có việc làm được trả công/tiền lương và chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên.

Người làm việc không trọn thời gian: Nếu người lao động làm việc không trọn thời gian (part-time), nhưng có tiền lương trong tháng bằng, hoặc cao hơn mức lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất theo quy định.

Người làm việc theo hợp đồng làm việc (áp dụng với một số đối tượng trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập).

Người quản lý và các chức danh quản lý có hưởng lương: Bao gồm người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn, thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Nếu người lao động đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp khác nhau theo quy định, thì người lao động và người sử dụng lao động có trách nhiệm tham gia bảo hiểm thất nghiệp cùng với việc tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp bao gồm: Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập; cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và tổ chức cơ yếu; các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác.

Cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam; doanh nghiệp, tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, hộ kinh doanh, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo quy định.

Luật Việc làm 2025 cũng nêu rõ những trường hợp không thuộc diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp, bao gồm: Người lao động đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp, hoặc trợ cấp hằng tháng theo quy định của Chính phủ, hoặc đã đủ điều kiện hưởng lương hưu; người lao động đang làm việc theo hợp đồng thử việc; người lao động làm nghề giúp việc gia đình.

Ngoài ra, Luật Việc làm 2025 cũng mở ra khả năng mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp trong tương lai.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội có thể quyết định việc tham gia bảo hiểm thất nghiệp đối với các đối tượng khác có việc làm và thu nhập ổn định, thường xuyên, dựa trên đề xuất của Chính phủ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ.

Nhật Dương