Người dùng nên cân nhắc tính cần thiết của mỗi tương tác AI

Chia sẻ góc nhìn về ảnh hưởng, tác động của việc sử dụng công cụ trí tuệ nhân tạo - AI đến môi trường thực, Tiến sĩ Scott McDonald, giảng viên ngành Quản lý chuỗi cung ứng và logistics tại Đại học RMIT Việt Nam nêu thực tế, hiện nay, các công cụ AI đang được dân văn phòng sử dụng ngày càng nhiều để soạn email, thiết kế bài thuyết trình và tạo nội dung. Thế nhưng, ít người dùng biết rằng mỗi tương tác với AI đều đang đi kèm chi phí môi trường.

“Nhiều người đang coi AI là một công nghệ kỳ diệu, tồn tại trên hạ tầng đám mây và không có tác động lên thế giới bên ngoài. Thế nhưng thực tế là mỗi câu lệnh AI đều tiêu hao tài nguyên từ nơi nào đó trên thế giới”, Tiến sĩ Scott McDonald cho biết.

Minh chứng cho nhận định của mình, Scott McDonald dẫn nghiên cứu từ Đại học California, Riverside cho thấy, dùng AI tạo sinh để soạn email dài 100 từ gây tiêu hao khoảng 519 ml nước để làm mát các trung tâm dữ liệu và khoảng 0,14 kWh điện - tương đương với việc cung cấp năng lượng cho 14 bóng đèn LED trong 1 giờ. Theo ông, nếu tính riêng lẻ, đây có thể được coi là một lượng nhỏ, nhưng nếu cộng lại trên quy mô toàn quốc thì tác động sẽ rất lớn.

Chuyên gia Đại học RMIT khuyến nghị người dùng nên tự soạn thảo email cùng các nội dung trao đổi thông tin thường lệ thay vì chuyển giao mọi thứ cho công cụ AI. Ảnh minh họa: T.H

Đề xuất người dùng nên cân nhắc đến tính cần thiết của mỗi tương tác AI, Tiến sĩ McDonald phân tích: Việc sử dụng AI để thực hiện phân tích tài chính phức tạp có thể là một cách thay thế tốt, giúp giảm nhiều giờ làm việc thủ công. Nhưng yêu cầu AI viết 1 email chào hỏi đơn giản hoặc một bài đăng trên mạng xã hội LinkedIn thì là không nên.

Bởi lẽ, nếu cứ 1 trong 10 người lao động Việt Nam sử dụng AI hàng ngày chỉ để viết email, nguồn lực tiêu hao cả năm sẽ lên đến hàng trăm nghìn mét khối nước và đủ điện để cung cấp cho một quận nhỏ ở thành thị.

Chuyên gia Đại học RMIT Việt Nam cũng thông tin thêm, thu cầu điện nói chung tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng khoảng 10-12% hằng năm từ nay đến năm 2030, trong đó công nghệ số chiếm tỉ trọng ngày càng đáng kể. Việc có thêm nhiều trung tâm dữ liệu quy mô lớn hơn đi vào hoạt động ở Việt Nam sẽ đặt ra thách thức bởi tình trạng thiếu điện đang xảy ra định kỳ, đặc biệt là trong những tháng hè.

Trong bối cảnh đó, nhấn mạnh người dùng cần sử dụng AI một cách có ý thức, Tiến sĩ Scott McDonald nêu quan điểm: Chúng ta cần một phong trào phát triển kỹ thuật số bền vững tại Việt Nam, nơi các chi phí môi trường tiềm ẩn được ghi nhận công khai. Và trong bối cảnh Việt Nam tiếp tục số hóa nhanh chóng, việc hiểu được tác động thực tế của các công cụ ảo sẽ ngày càng trở nên quan trọng.

Các khuyến nghị được chuyên gia Đại học RMIT đưa ra cho người dùng Việt Nam là cần dành công cụ AI cho các nhiệm vụ phức tạp hoặc tạo tác động cao, nơi khả năng của AI thực sự tạo ra giá trị; tự soạn thảo các nội dung trao đổi thông tin thường lệ thay vì chuyển giao mọi thứ cho AI; tránh sử dụng AI để tạo lại nội dung không cần thiết và suy xét thật kỹ trước khi dùng các tính năng tạo hình ảnh của AI.

“Lần tới khi định yêu cầu AI soạn một email đơn giản, các bạn hãy nhớ rằng email đó tốn hết một chai nước và lượng điện đủ để bạn thắp sáng bàn làm việc trong nhiều giờ” Tiến sĩ McDonald chia sẻ.

Vân Anh