Người hùng chữa cháy với những câu chuyện thập tử nhất sinh
Trung tá Nguyễn Chí Thành - Phó Đội trưởng Đội Công tác chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH), Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (PC07), Công an TP.HCM, là một người lính bản lĩnh, say nghề và dấn thân. Hơn 22 năm trong nghề, anh đã có những chiến công thầm lặng mà hiển hách, ít người biết tới.
Trung tá Nguyễn Chí Thành, quê gốc Thái Bình, sinh ra và lớn lên ở Củ Chi (TP.HCM). Gia đình anh từng sống ven sông Sài Gòn. Nhiều lần anh chứng kiến cảnh người dân bị tai nạn đuối nước, sau khi tìm thấy, thi thể không còn nguyên vẹn, rất thương tâm. Những hình ảnh ấy đã ám ảnh và khiến anh đau xót khôn nguôi. Đây là động lực đã thôi thúc anh theo nghiệp cứu hộ cứu nạn.
Sau khi tốt nghiệp lớp 12, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, Nguyễn Chí Thành không thi đại học mà ở nhà làm thuê kiếm sống. Sau đó gia nhập nghĩa vụ Công an nhân dân, rồi được phân công về làm lính chữa cháy tại Đội PCCC, Trung tâm PCCC 23, Công an TP.HCM.
Nói về những dấu ấn làm nghề trong hơn 22 năm qua, Trung tá Nguyễn Chí Thành cho biết, đã có những lần anh và đồng đội phải đứng giữa lằn ranh sinh - tử, sự sống - cái chết chỉ trong gang tấc để thực hiện nhiều nhiệm vụ vô cùng khó khăn.
Một trong những nhiệm vụ đáng nhớ nhất trong cuộc đời làm nghề của anh khi còn là người lính trẻ, tháng 4/2002, Nguyễn Chí Thành được điều động thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại rừng quốc gia U Minh Thượng ở Kiên Giang.
Khi ấy, vụ cháy rừng kéo dài trong gần một tháng, sau khi nhận lệnh của chỉ huy, ngay trong đêm, anh đã cùng 30 cán bộ chiến sỹ, mang theo 20 máy bơm và 3 xe chữa cháy. Địa hình rừng U Minh hiểm trở, diện tích lớn, cây cối dày đặc, bùn sâu, có nhiều động, thực vật nguy hiểm… các công cụ phục vụ chữa cháy không thể triển khai do địa hình hiểm trở, xe chữa cháy không thể tiếp cận hiện trường. Anh đã cùng đồng đội dùng sức người đào kênh dẫn nước tới 4km vào rừng chữa cháy, cứ khoảng 200m lại đặt một máy bơm chữa cháy, đồng thời tổ chức cắt rừng, trinh sát và cuối cùng tiếp cận được đám cháy.
Sau gần 20 ngày chiến đấu với “giặc lửa”, tìm kiếm và đưa ra các phương án tác chiến hiệu quả thì ngọn lửa mới được dập tắt hoàn toàn.
“Trong trận chiến này, sinh mạng của tôi đã có lúc cận kề với cái chết, muỗi nhiều như trấu, nước tắm không có, phải đi cách xa hàng mấy cây số mới có nước, điều kiện ăn ở vô cùng khó khăn, anh em phải thay nhau túc trực chữa cháy trên diện tích tới 5 - 7km². Đến ngày 19/4/2022 thì đám cháy được dập tắt hoàn toàn”, Trung tá Nguyễn Chí Thành cho hay.
Với tinh thần “Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, anh cùng đồng đội đã dũng cảm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, bảo vệ 700 ha rừng nguyên sinh và ngăn chặn không để cháy lan sang 10.000 ha rừng trồng.
Một trong những nhiệm vụ để lại nhiều đau thương nhất trong kí ức của Trung tá Thành và đồng đội chính là vào tháng 10/2002, anh tham gia chữa cháy và CNCH tại Trung tâm thương mại quốc tế ITC (TP.HCM), kiên trì đứng trên xe thang ròng rã hơn 4 tiếng dù nhiều lần bị trượt ngã. Anh và đồng đội đã giải cứu hàng trăm người bị mắc kẹt, sau đó tiếp tục làm công tác chữa cháy. Đến khi ngọn lửa tắt, các anh tiến vào bên trong tìm kiếm nạn nhân trong sức nóng khủng khiếp, khói độc dày đặc, phải mất rất nhiều thời gian mới tìm kiếm và đưa được 54 thi thể ra ngoài.
Tiếp đó, năm 2020, Trung tá Nguyễn Chí Thành từng tham gia vào một vụ cứu nạn cứu hộ ở Hà Giang. Đây là vụ việc với tình huống hết sức khó khăn, không một lực lượng, phương tiện nào của địa phương có thể tiếp cận được nạn nhân.
Theo lời kể của Trung tá Thành, nạn nhân rơi xuống hang sâu khoảng 300 mét, khu vực này vô cùng hiểm trở, thành đá trơn, trượt, rất khó tiếp cận đáy, có thể có khí độc ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe.
“Đây là hang nguyên thủy, chưa ai xuống bao giờ nên không thể biết được dưới đó có dưỡng khí hay không. Chúng tôi đã phải bàn bạc và đưa ra rất nhiều phương án để làm sao vừa có thể mang thi thể nạn nhân lên, vừa phải đảm bảo được tính mạng của người lính cứu hộ. Lúc này mưa đá rất to, nước chảy mạnh từ đỉnh đồi xuống miệng hang, uy hiếp trực tiếp đến tính mạng khi xuống. Bộ đàm cũng mất tín hiệu do mưa, cái máy kéo dây để tôi lên xuống cũng không còn hoạt động. Tôi bị treo lơ lửng cách đáy hang khoảng 2 mét, đất đá từ trên dội xuống, xẹt qua lại trúng người. Tôi cứ nghĩ lúc đó mình sẽ hy sinh, vì cái dây cột ở lưng tôi không thể nào tự mình mở được.”, Trung tá Nguyễn Chí Thành bồi hồi kể lại.
Sau hơn hai 2 giờ đồng hồ vượt qua nhiều khó khăn, anh đã xuống tới đáy hang độ sâu hơn 280m, qua ánh đèn pin, anh nhìn thấy thi thể nạn nhân đang trong quá trình phân hủy, mùi tử thi đang trong quá trình phân hủy mạnh bốc lên nồng nặc, không khí đặc quánh. Việc xuống miệng hang đã rất khó khăn, nhưng khi trở lên cũng không dễ dàng, vách đã trơn trượt, anh phải dùng rất nhiều sức lực để leo lên. Cứ thế anh bám theo vách đá, cố gắng từng bước leo lên đến miệng hang và đưa được nạn nhân lên…
Ngoài ra, Trung tá Nguyễn Chí Thành còn tham gia các vụ việc như tìm kiếm thi thể nạn nhân tại hang Cốc Chia (xã Mã ba, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng), sâu hơn 220m; tình nguyện tham gia đoàn công tác thực hiện nhiệm vụ quốc tế tại Thổ Nhĩ Kỳ (năm 2023), trực tiếp cứu sống 1 thiếu niên 17 tuổi, cùng đồng đội tìm được 14 thi thể nạn nhân đưa ra khỏi đống đổ nát tại hiện trường; Tham gia lặn mò tìm 7 nạn nhân vụ chìm tàu Hoàng Đạt 36 trong hoàn cảnh sông sâu, nước chảy xiết, tàu dài hơn 100m, nhiều tầng, lượng hàng hóa khổng lồ, xáo trộn, gây nguy hiểm; Tham gia giải cứu nạn nhân trong vụ sập dàn giáo công trình CR4, Khu Đô thị Phú Mỹ Hưng…
Trong quá trình giải cứu nạn nhân, không biết bao lần Trung tá Nguyễn Chí Thành bị thương, chấn thương cột sống, đứt chân, đứt tay, bị ho, viêm phổi... nhưng sau đó cứ có sự vụ, được triệu tập là anh luôn sẵn sàng lên đường.
Với những kỳ tích đạt được, ngày 13/6/2023, Trung tá Nguyễn Chí Thành là cá nhân duy nhất trong 7 tập thể, cá nhân được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân”. Anh cũng là một trong những cá nhân vừa được vinh danh trong chương trình “Vinh Quang Việt Nam” 2024.
Không chỉ với mục tiêu hoàn thành tốt nhiệm vụ của cấp trên giao phó mà với Trung tá Nguyễn Chí Thành và các đồng đội, sứ mệnh thiêng liêng nhất của người lính PCCC và CNCH chính là tính mạng con người.
“Trải qua nhiều năm làm trong ngành PCCC và CNCH, tôi cảm nhận, đây là một nghề rất nhân văn và ý nghĩa. Nên bất cứ khi nào nhận được nhiệm vụ, chúng tôi đều cố gắng thực hiện thật tốt, không từ chối hay nề hà bất cứ việc gì. Tôi mượn lời bài hát “Một đời người một rừng cây” của nhạc sĩ Trần Long Ẩn: “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ biết dành phần ai?” để giải thích cho niềm đam mê của mình. Đây cũng là lời động viên cho tôi thêm sức mạnh, quyết tâm tiếp tục tham gia lực lượng cứu nạn, cứu hộ”, anh Nguyễn Chí Thành chia sẻ.