Người làng Cựu làm du lịch

Làng Cựu - ngôi làng cổ mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử, nghệ thuật. Ảnh: Lê Thành.

Là một trong số ít những ngôi nhà cổ ở làng Cựu, xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên (Hà Nội) vừa gìn giữ được vẻ đẹp truyền thống, vừa kết hợp với phong cách hiện đại, căn nhà cổ 5 gian của cụ Quyền (86 tuổi) trở thành điểm đến không thể bỏ qua của du khách mỗi khi tới làng Cựu.

Thay vì đón khách tham quan nhà cổ đơn thuần, cụ Quyền đã biết làm thêm các dịch vụ du lịch theo yêu cầu của du khách như: Phục vụ trà nước, trải nghiệm câu cá, giao lưu văn nghệ… Nhờ đó, khách tham quan tăng lên đáng kể. “Du khách tới đây rất thích sự hoài cổ, không gian mở hòa hợp với thiên nhiên. Gia đình tôi cũng đã chủ động sơn sửa lại nhà cho khang trang, sạch đẹp hơn nhưng vẫn giữ nguyên kiến trúc cổ mà các cụ để lại. Phía trước nhà là ao cá, sắp tới sẽ trồng thêm sen; bên phải là vườn hoa quả; bộ bàn ghế đặt giữa sân để nghỉ chân” - cụ Quyền phấn khởi khoe.

Ngoài gia đình cụ Quyền, hiện nay tại làng Cựu cũng đang bắt đầu có nhiều mô hình du lịch trải nghiệm các dịch vụ, nhà hàng, homestay khác. Ông Nguyễn Thiện Tứ (76 tuổi) - người làng Cựu cho biết: Trước đây, làng Cựu có nhiều hộ gia đình sinh sống và may âu phục. Nhưng theo thời gian, hiện làng chỉ còn khoảng 40 ngôi nhà cổ được xây dựng từ đầu thế kỉ XX, trong đó hơn một nửa đang xuống cấp và không có người ở. Theo ông Tứ, khi mang nghề may lên phố, những người này làm ăn thành đạt, mua nhà trên phố và ở đó đến bây giờ, còn nhà ở làng thì cứ khóa cửa để đấy.

“Nhìn những ngôi nhà cổ bỏ hoang cũng sốt ruột lắm. Thật mừng là làng bắt đầu làm du lịch, một số gia đình rục rịch chỉnh sửa nhà cửa, trồng thêm hoa, cây cảnh để đón khách. Cách làm này giúp làng Cựu vừa bảo tồn, vừa có thêm thu nhập” - ông Tứ chia sẻ.

Không chỉ nổi tiếng với những ngôi nhà cổ có lối kiến trúc độc đáo, nghề may âu phục của làng Cựu cũng nức tiếng một thời. Hiệu may Phú Cường với 3 đời may âu phục xuất phát từ làng Cựu đã trở thành một thương hiệu lớn tại làng Cựu, con ngõ nhỏ được người dân truyền tai nhau gọi là ngõ Phú Cường được đông đảo khách du lịch tới thăm quan và chụp ảnh.

Theo các chuyên gia, có thể áp dụng mô hình phát triển làng nghề - du lịch và làng di sản - du lịch vùng đồng bằng sông Hồng cho làng Cựu. Đây là mô hình phát triển du lịch văn hóa và du lịch cộng đồng; lấy giá trị văn hóa làng xã truyền thống làm gốc, tích hợp giá trị văn hóa vùng đồng bằng sông Hồng để phát triển các sản phẩm du lịch; tạo lập kinh tế du lịch có hiệu quả, bền vững; góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa làng xã truyền thống và xây dựng nông thôn mới.

TS Lê Quỳnh Chi - Khoa Kiến trúc và Quy hoạch (Trường Đại học Xây dựng Hà Nội) cho rằng, làng Cựu chứa đựng nhiều giá trị về văn hóa, kiến trúc. Cảnh quan được xây dựng ngẫu hứng sáng tạo pha trộn kiến trúc phương Tây trên nền tảng truyền thống của không gian làng vùng đồng bằng Bắc Bộ. Nếu khai thác giá trị làng cổ cho hoạt động sáng tạo sẽ mang lại hiệu quả cho việc bảo tồn, khai thác phát triển văn hóa, du lịch.

Ông Dương Quang Vy - Chủ tịch UBND xã Vân Từ cho biết, công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch cộng đồng từ lâu được coi là xương sống quan trọng, tạo sức hút với du khách, thúc đẩy giá trị di sản của làng Cựu.

Cuộc sống hiện đại đã ảnh hưởng nhiều đến cảnh quan làng xưa, tuy nhiên, người dân nơi đây vẫn cố gắng bảo tồn những nét văn hóa truyền thống, các ngôi nhà cổ được tu bổ, tôn tạo. Hàng năm, lễ hội làng Cựu vẫn được tổ chức long trọng, các chương trình nghệ thuật giao lưu kết nối vẫn được thực hiện. Với nỗ lực của người dân cùng sự quan tâm của chính quyền các cấp, trong thời gian tới làng Cựu hứa hẹn trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo khách du lịch trong nước và quốc tế.

Lê Thành