Người lao động cần hướng tới những vị trí việc làm quan trọng hơn

Tiết học thực hành nghề công nghệ ô tô tại Trường Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình. Ảnh: Minh Quang

Học nghề để mưu sinh lâu dài

Anh Đinh Văn Huy ở huyện Gia Viễn làm thợ cơ khí cho một doanh nghiệp tại Hà Nội được gần 5 năm. Bị cắt giảm việc làm, anh Huy trở về quê từ trước Tết Nguyên đán. Nói về những dự định trong tương lai, anh Huy cho biết: Vừa qua, doanh nghiệp thu hẹp sản xuất do vậy nhiều lao động tạm thời phải nghỉ việc. Dù phải nghỉ việc nhưng tôi khá tự tin có thể tìm kiếm được việc làm mới, vì tôi đã có tay nghề và kinh nghiệm làm việc.

Đối với người lao động có nghề trong tay như anh Huy, thì việc quay trở lại thị trường lao động sau khi nghỉ việc sẽ tự tin và chủ động hơn vì cơ hội việc làm luôn rộng mở. Nhận thức được tầm quan trọng đó, những năm gần đây, người lao động đã chú trọng tới việc học nghề trước khi tham gia thị trường lao động. Vì vậy, công tác đào tạo nghề trên địa bàn tỉnh ta đã có nhiều thay đổi tích cực. Các cơ sở đào tạo nghề cũng nắm bắt xu thế để nâng cao chất lượng đào tạo, trong đó đầu tư, phát triển các ngành, nghề trọng điểm, đáp ứng nhu cầu phát triển của thị trường lao động trong và ngoài nước.

Trong giai đoạn 2016- 2020 và định hướng đến năm 2025, trên địa bàn tỉnh Ninh Bình có 7 trường công lập (5 trường cao đẳng, 2 trường trung cấp), được lựa chọn đào tạo 29 ngành, nghề trọng điểm (tính theo đơn vị trường và cấp độ), với 8 nghề cấp độ quốc tế, 7 nghề cấp độ khu vực ASEAN, 14 nghề cấp độ quốc gia. Từ đó, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hình thành đội ngũ lao động lành nghề, mở rộng cơ hội tìm việc làm với thu nhập cao cho lao động.

Giai đoạn 2014-2023, toàn tỉnh tuyển sinh và đào tạo mới các trình độ GDNN cho trên 172 nghìn người, riêng năm 2024, toàn tỉnh tổ chức tuyển sinh đào tạo được 17.680 người, vượt 1,02% kế hoạch năm, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 71,5%.

Đối với lao động phổ thông, khi bị thất nghiệp thì việc học để chuyển đổi nghề nghiệp được coi là “chiếc phao” giúp họ sớm tìm được việc làm mới. Ý nghĩa là vậy, song trên thực tế chưa có nhiều lao động sau khi thất nghiệp chú trọng tới việc học để chuyển đổi ngành nghề. Đây là hạn chế cần được người lao động thay đổi trong thời gian sớm nhất, bởi lẽ khi bị mất việc, tiền hưởng trợ cấp thất nghiệp mới chỉ bù được một phần khó khăn cho cuộc sống của người lao động.

Các chính sách hỗ trợ, tư vấn, định hướng nghề nghiệp nếu được thực hiện tốt mới thực sự trở thành chiếc “phao cứu sinh” cho người lao động, nhất là trong thời điểm tình hình kinh tế, cơ cấu cung-cầu lao động có nhiều biến động như hiện nay. Việc học nghề để chuyển đổi nghề nghiệp sang các nghề mà thị trường đang có nhu cầu hoặc nâng cao trình độ tay nghề đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp là một giải pháp quan trọng, không những giúp người lao động có việc làm ổn định, lâu dài, mà còn có thể đảm nhận những vị trí việc làm quan trọng hơn.

Đánh thức tiềm năng sáng tạo của người lao động

Không chỉ chờ đợi “sản phẩm” của các trường đại học, các cơ sở đào tạo nghề, những năm qua, các doanh nghiệp cũng đã chủ động, tích cực thực hiện nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng lao động ở đơn vị mình. Công ty cổ phần sản xuất ô tô Hyundai Thành Công Việt Nam hiện đang quản lý 2 nhà máy sản xuất lắp ráp ô tô với công suất 180 nghìn xe/ năm tại khu công nghiệp Gián Khẩu. Công ty tạo việc làm ổn định cho hơn 1.600 lao động, với mức lương khoảng 8,5 triệu đồng/người/tháng.

Với dây chuyền sản xuất hiện đại hàng đầu Đông Nam Á, công nghệ sản xuất tự động hóa cao như sử dụng rô bốt hàn (50% dây chuyền); rô bốt phun sơn, nhúng sơn tự động; dây chuyền lắp ráp xe tự động; hệ thống kiểm tra chất lượng xe hiện đại, đo độ chính xác xe bằng rô bốt 3D CMM; thường xuyên thay đổi, cập nhật công nghệ theo các mẫu xe mới với các chuyên gia Hàn Quốc; sản xuất các mẫu xe Hyundai đáp ứng hệ thống chất lượng toàn cầu, phân phối cho cả nước khoảng 60-70 nghìn xe/ năm…, do đó đòi hỏi nguồn nhân lực phải làm chủ được công nghệ.

Để sở hữu nguồn nhân lực chất lượng cao, ngoài việc đưa ra các yêu cầu cụ thể ngay từ khâu tuyển dụng, Công ty cũng có nhiều giải pháp nhằm chủ động nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại chỗ. Theo đó, Công ty đã thành lập Phòng đào tạo nhằm quản lý, xây dựng kế hoạch, định hướng phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu trong từng giai đoạn phát triển. Công ty đã liên kết với các trường đại học trong nước tuyển dụng nhân lực phù hợp với chuyên môn yêu cầu, có trình độ cao, tiếng Anh tốt để đào tạo thành cán bộ khung.

Phối hợp với các trường cao đẳng nghề trong tỉnh như: Lilama, Cơ điện Xây dựng Việt-Xô, Cơ giới Ninh Bình để tuyển dụng công nhân đã được đào tạo cơ bản về sản xuất, lắp ráp, sửa chữa ô tô. Công ty cũng thuê các chuyên gia nước ngoài hoặc chuyên gia trong nước có kinh nghiệm về lĩnh vực sản xuất lắp ráp ô tô tổ chức đào tạo, hướng dẫn và đặc biệt là “cầm tay chỉ việc” thực tế trên dây chuyền sản xuất cho các cấp quản lý, kỹ sư, công nhân. Đồng thời cử nhân lực đi đào tạo tại các nhà máy sản xuất, lắp ráp ô tô ở nước ngoài như: Hàn Quốc, Malaysia, Ấn độ, Indonesia.

Cùng với đó, Công ty chủ động xây dựng tài liệu đào tạo, tổ chức đào tạo nội bộ định kỳ, đào tạo luân chuyển giữa các vị trí, đào tạo nâng cao tay nghề với mục tiêu 2 giờ/ người/tháng. Đặc biệt, để khuyến khích người lao động hăng say sáng tạo, tự học, trau dồi kỹ năng, Công ty đã xây dựng chính sách khen thưởng, nâng lương, tăng chức vụ cho cán bộ, công nhân viên (CBCNV) đáp ứng yêu cầu đào tạo cho từng vị trí chức danh; hỗ trợ 100% học phí và khen thưởng 3-5triệu/đợt cho CBCNV học và thi đỗ chứng chỉ ngoại ngữ; tạo điều kiện cho CBCNV đi học nâng cao kiến thức chuyên môn phục vụ công việc và được chi trả lương trong thời gian đi học, hỗ trợ học phí…

Bằng nhiều giải pháp hiệu quả, đến nay, Công ty cổ phần sản xuất ô tô Hyundai Thành Công Việt Nam đã sở hữu được nguồn nhân lực dồi dào, cơ bản đáp ứng được yêu cầu trong lĩnh vực sản xuất, lắp ráp ô tô theo tiêu chuẩn toàn cầu của Hyundai và để phát triển trong lĩnh vực công nghiệp hóa, phụ trợ, sản xuất lắp ráp ô tô của Việt Nam trong thời gian tới. Thực tiễn cho thấy, sự quan tâm thiết thực của mỗi doanh nghiệp chính là động lực mạnh mẽ khơi dậy nội lực, sức sáng tạo, cống hiến của người lao động để đóng góp vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Những năm qua, các doanh nghiệp đã chú trọng đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước và nhận được sự quan tâm, hưởng ứng mạnh mẽ của người lao động. Những phong trào thi đua như: “Phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học-kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất”; “thực hành tiết kiệm, giảm chi phí quản lý, định mức tiêu hao nguyên, nhiên, vật liệu, năng lượng để nâng cao năng suất, chất lượng, nâng cao hiệu quả sử dụng máy móc thiết bị, tạo ra nhiều sản phẩm đạt chất lượng cao, đủ sức cạnh tranh khi tham gia hội nhập khu vực và quốc tế”; “Lao động sáng tạo, năng suất cao hơn, chất lượng cao hơn, thu nhập cao hơn”... mang ý nghĩa thiết thực, qua đó đã khuyến khích người lao động nỗ lực học tập và sáng tạo.

Nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật của người lao động được áp dụng vào sản xuất thành công. Riêng năm 2024 đã có 421 sáng kiến của người lao động được áp dụng, làm lợi cho doanh nghiệp trên 12 tỷ đồng, trong đó có 2 sáng kiến tiêu biểu được Tổng LĐLĐ Việt Nam tặng Bằng lao động sáng tạo; hơn 400 công nhân được các doanh nghiệp khen thưởng với thành tích sáng kiến sáng tạo…

Đào Hằng