Người lao động nghỉ việc riêng vẫn được hưởng nguyên lương
Bên cạnh quy định cụ thể về các trường hợp được tổ chức làm thêm từ trên 200 - 300 giờ trong một năm, Bộ luật bổ sung thêm trường hợp NLĐ được nghỉ việc riêng mà vẫn hưởng nguyên lương.
Bộ luật Lao động (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua sáng nay (20-11) với 90,06% đại biểu Quốc hội tán thành.
Trong Bộ luật mới, lần đầu tiên phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng được mở rộng đối với người làm việc không có quan hệ lao động về một số tiêu chuẩn lao động.
Bộ luật chế định về hợp đồng lao động quy định theo hướng bảo vệ tốt hơn đối với NLĐ như quy định hợp đồng lao động là sự thỏa thuận về việc làm có trả công, tiền lương; bổ sung quy định để nâng cao nhận diện về hợp đồng lao động; quy định hình thức giao kết hợp đồng lao động thông qua phương tiện điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.
Đáng chú ý, Điều 35 Bộ luật cho phép NLĐ được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần lý do mà chỉ cần báo trước theo thời hạn quy định tương ứng với các loại hợp đồng lao động.
Quy định về thử việc cũng linh hoạt hơn bằng việc thỏa thuận nội dung thử việc ghi trong hợp đồng lao động hoặc giao kết hợp đồng thử việc. Đặc biệt, Điều 48 Bộ luật còn cho phép NLĐ được quyền yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của mình khi chấm dứt hợp đồng lao động và các chi phí của việc cung cấp này do người sử dụng lao động trả.
Một điểm mới đáng quan tâm nữa là Bộ luật quy định cụ thể về các trường hợp được tổ chức làm thêm từ trên 200 - 300 giờ trong một năm nhằm bảo đảm quyền lợi lâu dài cho NLĐ (Điều 107). Điều 112 bổ sung một ngày nghỉ hưởng nguyên lương đối với người lao động liền kề với Ngày Quốc khánh 2/9 và Điều 115 bổ sung thêm trường hợp NLĐ được nghỉ việc riêng mà vẫn hưởng nguyên lương.
Đối với lao động nữ và để bảo đảm bình đẳng giới, Bộ luật có quy định riêng trong đó thay đổi về quan điểm tiếp cận bảo đảm quyền việc làm, quyền lao động của lao động nữ thay vì quy định hạn chế như Bộ luật Lao động hiện hành. Điều này tạo điều kiện mở rộng cơ hội việc làm cho lao động nữ mà vẫn bảo đảm các điều kiện, tiêu chuẩn về lao động.
Trường hợp hợp đồng lao động hết hạn trong thời gian lao động nữ mang thai hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì được ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới (Điều 137).
Cũng tại Bộ luật mới, lần đầu tiên vai trò đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và tham gia xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa và ổn định của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và các tổ chức đại diện của người sử dụng lao động khác đã được luật hóa. Quy định này nằm ở Khoản 4, Điều 7 của Bộ luật Lao động.
Ngoài ra, Bộ luật cũng mở rộng quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động (Điều 36 ). Các Điều 149 và Điều 151 thì cho phép người sử dụng lao động được quyền ký kết nhiều lần hợp đồng lao động xác định thời hạn đối với lao động cao tuổi và lao động là người nước ngoài.
Về tiền lương, Bộ luật không cho phép Nhà nước can thiệp trực tiếp vào chính sách tiền lương của doanh nghiệp. Tiền lương được thực hiện trên cơ sở thương lượng, thỏa thuận giữa các bên và doanh nghiệp chủ động trong việc xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động.
Trường hợp phải ngừng việc trên 14 ngày làm việc thì tiền lương ngừng việc sẽ do hai bên thỏa thuận.