Người lính phi công Su-30MK2 trong nhiệm vụ A80 - cánh bay của bản lĩnh và khát vọng

Thượng tá Vũ Đức Hùng, Phó Trung đoàn trưởng, Tham mưu trưởng Trung đoàn 927 (ngoài cùng bên trái) cùng các đồng đội,

Đằng sau những màn trình diễn ngoạn mục ấy là hàng tháng trời huấn luyện gian khổ, và cũng là niềm tự hào và quyết tâm sắt đá của các phi công Quân chủng Phòng không-Không quân trong sứ mệnh canh giữ bầu trời Tổ quốc.

Niềm vinh dự của những người lính bay

Ngay từ sáng sớm, trên đường băng ở sân bay Kép (Bắc Ninh), Thượng tá Vũ Đức Hùng cùng đồng đội đã tất bật hoàn tất công tác chuẩn bị cho bài bay trong đợt bay chào mừng Quốc khánh 2/9. Chỉ ít giờ sau, trên bầu trời Thủ đô Hà Nội, chiếc tiêm kích Su-30MK2 dẫn đầu xoắn ốc lao thẳng lên cao, thực hiện cú khoan tăng lực chính xác đến từng khoảnh khắc.

Đó chính là Thượng tá Vũ Đức Hùng, Phó Trung đoàn trưởng, Tham mưu trưởng Trung đoàn 927 (Sư đoàn Không quân 371) - người cầm lái chiếc chiến đấu cơ đầu tiên trong đội hình 5 chiếc “hổ mang chúa” Su-30MK2 bay biểu diễn trong nhiệm vụ A80.

Được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ trong đội hình bay trình diễn A80 - hoạt động chào mừng diễu binh, diễu hành Quốc khánh 2/9, anh Hùng và đồng đội coi đây không chỉ là cơ hội thể hiện bản lĩnh, mà còn là lời khẳng định với đồng bào cả nước rằng: Lực lượng Không quân nhân dân Việt Nam luôn sẵn sàng bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc.

“Đây là vinh dự rất lớn, đồng thời cũng là trách nhiệm nặng nề đối với cá nhân tôi và toàn bộ anh em phi công tham gia”, Thượng tá Vũ Đức Hùng chia sẻ với phóng viên Báo Nhân Dân.

Trong buổi sơ duyệt, chính chiếc Su-30MK2 do anh Hùng điều khiển đã thực hiện cú lộn vòng hoàn hảo; còn ở buổi tổng duyệt, anh tiếp tục chinh phục bầu trời với pha thả bẫy nhiệt ngoạn mục, mở màn cho đội hình biểu diễn đầy uy lực.

Cận cảnh "hổ mang chúa" Su-30MK2 trên bầu trời Thủ đô. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Để có được màn trình diễn ấn tượng, bảo đảm an toàn tuyệt đối, anh cùng đồng đội đã trải qua nhiều tháng huấn luyện khẩn trương với cường độ cao, bay từ độ cao lớn xuống độ cao cực thấp, thuần thục cả đội hình 2, 3, 4 chiếc trước khi bước vào đội hình chính thức. Sau những phút giây thăng hoa trên bầu trời là sự chuẩn bị âm thầm, công phu của cả phi công lẫn lực lượng kỹ thuật, hậu cần và chỉ huy.

Xác định nhiệm vụ A80 có tính chất đặc biệt quan trọng, Trung đoàn 927 đã bắt đầu xây dựng kế hoạch huấn luyện từ đầu năm 2025 để chuẩn bị cho nhiệm vụ lần này.

Từ tháng 5/2025, sau khi phi công hoàn tất giai đoạn hồi phục khí tượng giản đơn, đơn vị bước vào huấn luyện chuyên sâu về bay biên đội. Quá trình kéo dài gần nửa năm, từ luyện tập dưới mặt đất, trên sa bàn, bay buồng tập, xử lý sự cố giả định, đến huấn luyện trên không.

Bài bay được xây dựng cụ thể, hiệp đồng chặt chẽ, khảo sát kỹ địa hình, địa tiêu quanh Thủ đô, khu vực Quảng trường Ba Đình và các vùng bay liên quan. Từng giai đoạn huấn luyện được chia rõ: Từ bay 1 chiếc, 2 chiếc, rồi nâng dần lên 3, 4 và 5 chiếc.

Độ cao trong đợt bay A80 lần này khoảng 200m so với mặt đất, nhưng trong huấn luyện, phi công phải làm chủ cả bay thấp và cực thấp, có khi chỉ 50m, cũng như bay trong điều kiện thời tiết phức tạp, tầm nhìn hạn chế.

“Xương sống” trong bay biên đội

Anh Hùng cho biết, để bay nhuần nhuyễn với đội hình 5 chiếc như hiện nay, tổ bay đã mất thời gian rất dài để tập luyện. Bay biên đội đòi hỏi độ chính xác cao, khả năng phối hợp tuyệt đối giữa các vị trí, giữa buồng trước và buồng sau, coi đó như “xương sống” của bài bay.

Thượng tá Vũ Đức Hùng (ngoài cùng bên trái) cùng các cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn 927, Sư đoàn Không quân 371 đang ngày đêm luyện tập để mang đến những màn trình diễn ấn tượng nhất.

“Qua quá trình đào tạo này, chúng tôi đã đánh giá và tuyển chọn được những phi công giàu kinh nghiệm, có trình độ bay tốt, khả năng điều khiển biên đội vững vàng. Đây chính là lực lượng chủ chốt được lựa chọn để tham gia đội hình bay chào mừng dịp Quốc khánh lần này”, phi công sinh năm 1984 cho hay.

Cũng theo Phó Trung đoàn trưởng Trung đoàn không quân 927, đối với nội dung bay trình diễn A80, các phi công tham gia đều là những người đã đạt cấp bay, có trình độ và kinh nghiệm nhất định. Việc lựa chọn, đào tạo để tham gia vào đội hình bay đòi hỏi một quá trình dài tích lũy kinh nghiệm, không thể thực hiện trong thời gian ngắn.

Là một trong những phi công dày dặn kinh nghiệm với hơn 2.000 giờ bay, Thượng tá Hùng từng thực hiện nhiều nhiệm vụ bay quan trọng, trong đó có bay chào mừng và phục vụ Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam. Phi công tiêm kích cấp 1 quê Hải Phòng cũng thuần thục các kỹ thuật khó như khoan tăng lực, lộn vòng, thả bẫy nhiệt - những động tác đòi hỏi bản lĩnh, trình độ điều khiển phi cơ cao và nhiều giờ bay tích lũy.

Đội hình "hổ mang chúa" Su-30MK2 trên bầu trời Thủ đô Hà Nội. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Cùng với Thượng tá Hùng, đội hình bay lần này quy tụ những phi công cấp 1, cấp 2 - những người đã có kỹ năng bay vững vàng. Ngoài trình độ kỹ thuật, yêu cầu về số giờ bay tích lũy cũng rất quan trọng. Các phi công tham gia nhiệm vụ lần này đều phải có tối thiểu khoảng 800 giờ bay, bảo đảm đủ năng lực xử lý tình huống phức tạp trên không.

Khi được hỏi về những khó khăn, thử thách trong quá trình huấn luyện và chuẩn bị cho nhiệm vụ bay biểu diễn, anh Hùng chia sẻ: Đối với bay đội hình với nhiều máy bay, nhiều chủng loại tham gia, khó khăn lớn nhất trước hết đến từ yếu tố địa hình và thời tiết - những điều kiện khách quan ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động bay.

Bên cạnh đó, yếu tố chủ quan cũng rất quan trọng - đó là sự phối hợp, hiệp đồng thật tỉ mỉ giữa các vị trí trong biên đội, giữa buồng trước và buồng sau của mỗi máy bay. Phó Trung đoàn trưởng Trung đoàn Không quân 927 khẳng định, sự ăn ý này chính là “xương sống” để thực hiện chuẩn xác mọi động tác, mọi hành động trên không.

Khoảnh khắc dàn Su-30MK2 chao lượn, bổ nhào, thả mồi nhiệt trên bầu trời Thủ đô Hà Nội. (Video quay từ buồng lái của Thượng tá Vũ Đức Hùng)

Ngoài ra, đơn vị cũng luôn phải xây dựng các phương án dự phòng, chuẩn bị sẵn sàng xử lý mọi tình huống bất trắc có thể xảy ra trong quá trình bay, nhằm bảo đảm an toàn tuyệt đối cho nhiệm vụ.

“Để có một chuyến bay bảo đảm an toàn, chính xác tuyệt đối, mọi khâu chuẩn bị phải được triển khai tỉ mỉ, chặt chẽ. Tổ kỹ thuật phải làm công tác chuẩn bị trước 1 ngày để bảo đảm mọi yếu tố kỹ thuật, hậu cần đều đạt mức tốt nhất. Riêng với phi công trực tiếp thực hiện nhiệm vụ, mỗi ban bay yêu cầu tối thiểu 3 giờ chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi cất cánh”, anh Hùng chia sẻ.

Quyết tâm canh giữ bầu trời Tổ quốc

Ngay sau buổi tổng duyệt, anh Hùng đã chia sẻ về các bước cụ thể trong công tác chuẩn bị công phu cho màn trình diễn trên bầu trời Thủ đô. Theo đó, quá trình tổ chức bay được thực hiện chặt chẽ theo 5 bước: Ra chỉ thị bay, lập kế hoạch bay, chuẩn bị bay, thực hành bay và giảng bình sau mỗi ban bay để rút kinh nghiệm.

Để thực hiện được chuyến bay bảo đảm yêu cầu, công tác chuẩn bị đã bắt đầu từ đầu tuần. Trước hết, lịch bay được xác định cụ thể dựa trên các yếu tố bảo đảm về phi công, kỹ thuật, máy bay, đường băng, đường lăn, sân đỗ và các điều kiện liên quan khác.

Sau khi chốt lịch bay, phi công được tổ chức tập buồng lái trong suốt một tuần nhằm làm quen với bài bay và quy trình hiệp đồng. Tiếp đó là giai đoạn bay buồng tập để xử lý các tình huống giả định, bảo đảm thành thạo trước khi bước vào bay thực tế.

Trước mỗi ban bay, thời gian chuẩn bị trực tiếp của các phi công cũng rất chặt chẽ: Đối với ban bay đầu tiên, công tác chuẩn bị kéo dài không ít hơn 3 giờ; còn các ban bay tiếp theo trong tuần, thời gian chuẩn bị tối thiểu là 2 giờ rưỡi. Trong lúc chờ bay hoặc khi có yêu cầu bổ sung, phi công tiếp tục tập buồng lái, củng cố kỹ năng và bảo đảm hiệp đồng thật tốt giữa các vị trí trong đội hình.

Những ngày này, Thượng tá Vũ Đức Hùng cùng các cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị đang ngày đêm luyện tập để mang đến những màn trình diễn ấn tượng nhất trong ngày lễ trọng đại của dân tộc, đồng thời thể hiện sức mạnh bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc của Quân chủng Phòng không-Không quân Việt Nam.

“Đối với nhiệm vụ lần này, với cá nhân tôi cũng như anh em phi công được tham gia bay chào mừng ngày lễ lớn của dân tộc, mỗi người đều cảm thấy đó là niềm vinh dự và tự hào to lớn. Chúng tôi coi đây không chỉ là cơ hội thể hiện bản lĩnh, mà còn là lời khẳng định với đồng bào cả nước rằng: Trên bầu trời Tổ quốc, chúng tôi luôn sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ, bảo vệ vững chắc bầu trời thiêng liêng của Tổ quốc. Đồng thời, đây cũng là minh chứng cho thấy lực lượng Không quân nhân dân Việt Nam luôn sẵn sàng hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước tin tưởng giao phó”, Thượng tá Vũ Đức Hùng nhấn mạnh.

TRUNG HƯNG