80 năm Quốc khánh: Thủ Đô nhớ Người

Sáng 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, khẳng định trước quốc dân đồng bào và toàn thế giới: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thực đã thành một nước tự do và độc lập. Toàn thể dân Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”. Ảnh: TTXVN

Bác như đang ở nơi này!

Năm nay, không khí kỷ niệm ngày Đại lễ long trọng, thiêng liêng, như thôi thúc lòng yêu nước và tự hào dân tộc dâng trào hơn bao giờ hết, nỗi nhớ thương vị cha già kính yêu của dân tộc cũng da diết trong lòng dân và trong trái tim mỗi người.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Dung (quận Long Biên) năm nay đã vào tuổi 87, trải qua rất nhiều những ngày Đại lễ 2/9 ý nghĩa, hạnh phúc khoác trên mình áo cờ đỏ sao vàng xúc động chia sẻ: “Năm nay, Đại lễ được tổ chức khí thế hơn, hoành tráng hơn, khắp phố phường người người nô nức. Tôi cũng như người dân Thủ Đô luôn giữ một tình cảm đặc biệt với Chủ tịch Hồ Chí Minh nên những ngày này không chỉ là một dịp lễ lớn của dân tộc mà còn là khoảnh khắc để tưởng nhớ công lao to lớn của Người."

Xe rước chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh diễu qua Lễ đài trong lễ Tổng duyệt A80 ngày 30/8/2025. Ảnh: TTXVN

Mấy ngày trước bà Dung đã cùng con cháu xếp hàng vào thăm Lăng Bác. Bà cũng cùng học trò cũ của mình tới Quảng trường Ba Đình, đến vườn hoa, nhà sàn đến ao cá - nơi Bác từng sống và làm việc. Bà đến Bảo tàng Hồ Chí Minh thăm lại những kỉ vật lịch sử, đến ngôi nhà 48 Hàng Ngang, nơi Bác đã viết Tuyên ngôn độc lập…Mỗi địa chỉ đỏ đều lưu giữ những kí ức về Bác, thân thương, đẹp đẽ vô cùng. "Chắc Bác sẽ rất vui khi mùa thu tháng Tám hôm nay, Thủ Đô Hà Nội ngày càng tươi đẹp, đất nước thêm phồn vinh, thịnh vượng…”, bà Nguyễn Thị Mỹ Dung bày tỏ.

Từng góc phố, con đường của Hà Nội trang hoàng đẹp đẽ rợp sắc đỏ. Nhiều gia đình, trường học, cơ quan tổ chức các buổi lễ dâng hương, nói chuyện chuyên đề về cuộc đời và sự nghiệp của Bác. Các câu chuyện về Bác được kể lại, những bài hát về Người được ngân vang, giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về lịch sử và truyền thống vẻ vang của dân tộc. Căn nhà số 48 Hàng Ngang những ngày này đón rất nhiều đoàn khách. Ngôi nhà nằm giữa khu phố cổ, trung tâm thương mại sầm uất của Hà Nội xưa, nay thuộc phường Hoàn Kiếm.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ở và làm việc tại ngôi nhà này từ ngày 25/8 đến đầu tháng 9/1945. Bác đã cùng Ban Thường vụ Trung ương Đảng quyết định nhiều chủ trương quan trọng về đối nội, đối ngoại, về thể chế và thành phần của Chính phủ lâm thời, về tổ chức ngày Lễ Độc lập... Đặc biệt, trong căn phòng nhỏ trên tầng 2 của ngôi nhà, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết bản “Tuyên ngôn Độc lập”.

Bản Tuyên ngôn Độc lập được Việt Nam Thông tấn xã phát đi toàn thế giới bằng ba thứ tiếng Việt, Anh, Pháp trong ngày 15/9/1945. Ảnh: Tư liệu TTXVN

Em Nguyễn An Bảo Minh, học sinh Trường Tiểu học Đông Ngạc chia sẻ, lần đầu tiên em được tới thăm Di tích - nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bản Tuyên ngôn Độc lập. Được nghe kể về lịch sử của 80 năm trước, từng câu chuyện như được tái hiện sinh động, em thêm biết ơn và kính trọng Bác Hồ.

Năm nay, hòa trong niềm vui chung của cả dân tộc, chúng ta bồi hồi xúc động nghĩ về thời khắc lịch sử để rồi ngày 2/9/1945 là một ngày mùa Thu đẹp nhất, thiêng liêng nhất đối với dân tộc Việt Nam. Riêng đối với thủ đô Hà Nội còn là ngày vẻ vang trọng đại nhất. Khoảnh khắc khó quên nhất là khi Bác Hồ đứng trên lễ đài, với tấm áo giản dị đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, mở ra một trang sử mới cho dân tộc.

Sức mạnh hiệu triệu cho một thế hệ tiếp bước

“Yêu Bác lòng ta trong sáng hơn…” câu thơ của nhà thơ Tố Hữu cũng là cảm xúc của người dân Thủ Đô trong những ngày này. Bởi lẽ, ngày Quốc khánh 2/9 là dịp để chúng ta tri ân các thế hệ cha ông, những người đã hy sinh xương máu để bảo vệ nền độc lập, tự do của dân tộc. Và hơn hết, đó là dịp để mỗi người tự nhắc nhở bản thân về trách nhiệm tiếp nối con đường mà Bác Hồ và những người đi trước đã mở ra, xây dựng một đất nước Việt Nam ngày càng giàu mạnh, phồn vinh.

Di tích Nhà số 48 Hàng Ngang - nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh soạn thảo “Tuyên ngôn Độc lập”. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN

Sáng 31/8, Tổng Bí thư Tô Lâm đã dâng hương tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Di tích Nhà số 48 phố Hàng Ngang (phường Hoàn Kiếm, Hà Nội). Tổng Bí thư đã viết Sổ lưu niệm bày tỏ: "Tôi rất vinh dự và xúc động được trở lại thăm ngôi nhà lịch sử số 48 Hàng Ngang, Hà Nội, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đã dự thảo bản Tuyên ngôn Độc lập - Khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Trong căn phòng giản dị này, dưới ngọn đèn nhỏ, Bác đã dành tâm huyết, trí tuệ và niềm tin sắt son vào tương lai dân tộc đã viết nên những lời văn vĩ đại, tỏa sáng, khẳng định trước toàn thế giới quyền độc lập, tự do thiêng liêng của dân tộc Việt Nam. Từng câu chữ, từng trang bản thảo đã trở thành áng văn chính luận mẫu mực, là Tuyên ngôn bất hủ về giá trị của Độc lập của dân tộc, của Tự do và Hạnh phúc của nhân dân. Xin nguyện trước Anh linh của Người và trước lịch sử dân tộc: Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân sẽ tiếp tục giữ gìn và phát huy thành quả Cách mạng, xây dựng nước Việt Nam ngày càng phồn vinh, hùng cường, sánh vai cùng bạn bè năm châu như Bác hằng mong muốn."

Lời “nguyện” như “Bác hằng mong muốn” đó có lẽ cũng là lời mà mọi người dân muốn nói. Trong tiếng quân nhạc, trong tiếng động cơ xe tăng, tiếng tiêm kích trên bầu trời hòa bình, trong sắc đỏ quân kỳ rạng rỡ, trong mắt em thơ vui sướng, trong lòng tự hào dân tộc mãi mãi dâng trào… của những ngày này, hình bóng Bác Hồ như ở khắp muôn nơi, là sức mạnh hiệu triệu cho một thế hệ tiếp bước.

Đúng như nhà báo Hà Huy Phượng nhận định: “Ngày 2/9/1945, giữa Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt dân tộc khẳng định quyền thiêng liêng “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập”. Và có lẽ, từ khoảnh khắc ấy, "Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" trở thành sợi chỉ đỏ xuyên suốt, bởi mỗi chữ như được khắc bằng máu xương cha ông, mỗi giá trị được bảo vệ bằng niềm tin son sắt của nhân dân. Vì thế, hôm nay được sống trong hòa bình, được tự do làm chủ cuộc đời, được mưu cầu hạnh phúc - đó là món quà vô giá thế hệ đi trước gửi lại.

Đại hội đại biểu Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ III được tổ chức từ ngày 5-10/9/1960 tại Hà Nội, quyết định đường lối cách mạng XHCN và xây dựng CHXH ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Trong ảnh: Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội III của Đảng. Ảnh: TTXVN

Món quà vô giá ấy được người dân Thủ Đô trân trọng và biết ơn. Với họ, có thể nói, 80 năm qua, sức mạnh quật khởi từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đã nâng bước Thủ đô cùng đất nước chiến đấu và chiến thắng hai cuộc kháng chiến trường kỳ, giành độc lập, tự do và thống nhất đất nước. 80 năm nhìn lại, với Thủ đô là niềm vinh quang còn mãi, là hành trang để Hà Nội tiến bước trong kỷ nguyên mới.

Bằng nỗ lực, Hà Nội đã vươn mình thành trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo và hội nhập quốc tế, xứng đáng là "trái tim" của đất nước. Khẳng định vị thế, phát huy hào khí Cách mạng tháng Tám trong hành trình mới, Hà Nội vẫn cần tiếp tục tiên phong trong công cuộc đổi mới, hội nhập, với các thành tựu xây dựng và phát triển đô thị văn minh, hiện đại, sẵn sàng ứng phó với thách thức toàn cầu…

Trong khí thế hào hùng của Đại lễ 2/9 năm nay, nhớ về Bác Hồ, người cha già kính yêu của dân tộc, một con người vĩ đại đã cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc để thêm quyết tâm rằng, mỗi người dân chính là "người lính" của thời bình - kiên cường, trách nhiệm, sáng tạo để dựng xây một Thủ Đô nói riêng, Việt Nam nói chung thêm hùng cường, thịnh vượng.

Khi trong lòng dân có Bác, trong lòng dân có Đảng, khi ý Đảng hợp lòng dân, những mong muốn của Người năm xưa sẽ là ngọn đuốc soi đường, là nền tảng, là điểm tựa để Thủ Đô ngàn năm văn hiến, vững vàng tiến vào kỷ nguyên mới./.

Nguyễn Thắng (TTXVN)