Người miền Trung kiệt sức vì lũ lụt dồn dập

Mưa lớn khiến hàng trăm ha thanh long ở Bình Thuận ngập trong nước, hôm 10/10. Ảnh: T.T.

Trưa 13/10, trời hửng nắng, chị Oanh, ngụ TP Hội An (Quảng Nam), tất bật dọn dẹp, lau chùi nhà cửa sau trận ngập lụt kéo dài 3 ngày qua.

“Dọn cho sạch nhà cửa chứ bùn đất ngâm 3 ngày nay rồi. Nghe đâu sắp mưa lớn mấy ngày liên tục nữa, xem thời sự dự báo thời tiết mà không vui nổi. Hội An chưa bao giờ ngập kéo dài đến vậy”, chị Oanh lo lắng.

“Cầu trời đừng mưa nữa”

Nước rút, người dân phố Hội phải "lo trong, lo ngoài", bởi hầu hết các hộ đều buôn bán, làm dịch vụ phục vụ du khách, không thể để cảnh nhếch nhác, ẩm ướt.

Sáng 13/10, một số hộ dân ở phố cổ Hội An đã mở cửa đón khách du lịch.

Không chỉ Hội An, người dân nhiều địa phương ở tỉnh Quảng Nam cũng tất bật dọn dẹp nhà cửa sau khi mưa ngừng.

Theo lãnh đạo Sở GT&VT tỉnh Quảng Nam, đến sáng 13/10, địa phương còn các tuyến đường ĐT612, 611B, 613B, 615, 617 bị ngập, lưu thông ách tắc, chia cắt.

Dọn dẹp bùn đất trên các tuyến đường ở phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn. Ảnh: T. Thắng.

Chung cảnh ngộ là hàng nghìn hộ dân ở các tỉnh miền Trung từ Đà Nẵng đến Phú Yên.

Tại Bình Định, từ hôm qua, hàng trăm chiến sĩ công an, bộ đội đã có mặt tại khu vực Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn giúp dân dọn dẹp bùn đất trong nhà và trên các trục đường chính.

Mưa lớn vào tối 11/10 kết hợp với nước từ núi Vũng Chua đổ về khiến hàng trăm nhà dân ở phường Ghềnh Ráng ngập sâu 0,5-1 m. Trong đêm 11 và ngày 12, người dân thức trắng để dọn dẹp.

“Chưa bao giờ lũ về nhanh như vậy ở khu vực Ghềnh Ráng. Nhiều người không trở tay kịp đồ đạc hư hại hết. Giờ chỉ mong đừng mưa nữa, chứ dọn dẹp xong mưa lũ về bà con kiệt sức mất”, chị Cao Thị Gái, ngụ phường Ghềnh Ráng, nói.

Ngày 12/10, Sở GTVT Phú Yên đã có báo cáo kiến nghị Bộ GTVT xem xét ban bố tình trạng khẩn cấp về thiên tai trên địa bàn để ứng phó, khắc phục hư hỏng kết cấu hạ tầng giao thông các tuyến quốc lộ ở tỉnh này do ảnh hưởng của mưa lớn trên diện rộng, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất.

Sở GTVT Phú Yên kiến nghị Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh này tham mưu để UBND tỉnh ban bố tình trạng khẩn cấp về thiên tai làm hư hỏng kết cấu hạ tầng giao thông.

Mưa lớn kéo dài, địa bàn tỉnh Phú Yên có nhiều tuyến đường hư hỏng nặng, như cầu Bà Nam ở thị xã Sông Cầu bị hư mố cầu; quốc lộ 25, quốc lộ 19 qua Phú Yên phát sinh nhiều hư hỏng, ổ gà; nhiều tuyến đường huyện thuộc 2 huyện Đồng Xuân, Tuy An bị ngập trong nước lụt.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh thì yêu cầu thủ trưởng sở, ban, ngành; chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố và cơ quan, đơn vị liên quan tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai công tác phòng, chống thiên tai kịp thời, hiệu quả theo phương châm “4 tại chỗ”.

Tỉnh Quảng Nam yêu cầu thủy điện Đắk My 4, Sông Bung 2, Sông Bung 4 và A Vương tổ chức vận hành tăng lưu lượng nhằm hạ dần mực nước các hồ chứa trước 20h30 ngày 13/10.

Quảng Nam cũng yêu cầu các công ty thủy điện vận hành phải bảo đảm không gây dòng chảy đột biến, bất thường đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản của người dân ở khu vực ven sông ở hạ du hồ chứa.

Miền Trung nguy cơ lũ chồng lũ

Sáng 13/10, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết vùng áp thấp ở giữa Biển Đông đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới.

Lúc 7h, tâm áp thấp nhiệt đới cách đảo Song Tử Tây khoảng 180 km về phía bắc. Sức gió mạnh nhất cấp 6, giật cấp 8. Ngày và đêm nay, hình thái này đi theo hướng tây với vận tốc 10 km/h.

Mưa lớn gây sạt lở vùi lấp Nhà máy Thủy điện Kà Tinh, xã Trà Lâm, huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi). Ảnh: Minh Hoàng.

Sau khi di chuyển trên Biển Đông trong hai ngày tới, áp thấp nhiệt đới được dự báo mạnh lên thành bão vào ngày 15/10. Lúc này, tâm bão nằm trên vùng biển từ Quảng Trị đến Phú Yên với sức gió mạnh nhất cấp 8, giật cấp 10.

Dù vậy, ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới khả năng mạnh thành bão, kết hợp không khí lạnh và đới gió đông trên cao, miền Trung hứng đợt mưa lớn diện rộng kéo dài. Đây là kịch bản rất đáng lo ngại khi khu vực vừa trải qua đợt mưa lũ lớn.

Đợt mưa mới được dự báo tập trung cao điểm từ đêm 13 đến sáng 15/10. Từ Thừa Thiên - Huế đến Bình Định có thể ghi nhận vũ lượng lên tới 250-350 mm, có nơi trên 400 mm. Khu vực Quảng Trị, Kon Tum và Gia Lai hứng lượng mưa 100-200 mm; trong khi Quảng Bình, Phú Yên, Khánh Hòa, Đắk Lắk và Đắk Nông mưa 80-150 mm.

Mưa lớn từ Quảng Bình đến Khánh Hòa và khu vực Tây Nguyên khả năng còn kéo dài đến ngày 16/10. Tổng lượng cả đợt phổ biến 200-500 mm, có nơi trên 600 mm.

Ngoài kịch bản trên, cơ quan khí tượng không loại trừ khả năng các tổ hợp hình thái tác động cực đoan hơn, khiến cường độ mưa lớn và kéo dài hơn cho toàn bộ khu vực Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên.

Chuyên gia lo ngại việc hứng chịu các đợt mưa liên tiếp khiến độ bão hòa trong đất tăng cao, làm tăng nguy cơ sạt lở các sườn đồi, núi.

Từ tối và đêm 13 đến ngày 17/10, các sông từ Quảng Bình đến Khánh Hòa, Kon Tum, Gia Lai và Đắk Lắk xuất hiện một đợt lũ với biên độ ở thượng lưu lên 4-10 m, hạ lưu 1,5-5 m.

Đỉnh lũ trên các sông ở Quảng Bình, Quảng Trị, Khánh Hòa và Đắk Lắk lên mức báo động 1 và 2, có sông trên báo động 2.

Trong khi đó, các sông chính từ Thừa Thiên - Huế đến Phú Yên, Kon Tum, Gia Lai, lên mức báo động 2 và 3, có sông trên báo động 3.

Đáng lưu ý, ven biển các tỉnh từ Thừa Thiên - Huế đến Phú Yên đề phòng nước dâng cao 0,2-0,4 m, kết hợp với triều cường và sóng lớn gây ngập úng vùng trũng, thấp, sạt lở bờ biển.

Chuyên gia khí tượng cảnh báo người dân đề phòng nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất ở trung du, vùng núi, ven sông và ngập lụt vùng trũng thấp, ven sông, khu đô thị tại các tỉnh từ Quảng Bình đến Khánh Hòa, Kon Tum, Gia Lai và Đắk Lắk; đề phòng sự cố các công trình thủy điện, thủy lợi nhỏ xung yếu.

Lũ lại dâng cao, dân Quảng Nam phải di chuyển bằng thuyền Vừa đối mặt với lũ lớn sau bão Noru, người dân Quảng Nam lại tiếp tục hứng chịu mưa lớn. Nước sông Bàn Thạch dâng cao khiến nhiều phu ngập sâu, người dân phải đi lại bằng thuyền.

Xuân Hoát - Thanh Đức