Người nông dân đam mê sáng chế nông cụ
Chỉ học hết lớp 5, không qua trường lớp chuyên môn nhưng ông Vũ Văn Dung, 55 tuổi, xã Yên Mạc (huyện Yên Mô) đã sáng chế hàng nghìn nông cụ hữu ích cho sản xuất nông nghiệp, giúp người dân nâng cao năng suất, tiết kiệm sức lao động.
Trong khu xưởng rộng 100 mét vuông, lão nông Vũ Văn Dung đang cần mẫn hoàn chỉnh những chi tiết cuối cùng của chiếc máy bơm đa năng trước khi giao cho khách. Phía sau ông, hàng trăm máy móc, thiết bị nông nghiệp từ máy bơm, máy cắt thức ăn gia súc tới quạt công nghiệp công suất lớn đang xếp hàng chờ xuất xưởng. Tất cả đều do ông Dung tìm tòi nghiên cứu, sáng chế từ động cơ xe máy.
Ông Vũ Văn Dung sinh ra và lớn lên tại vùng quê thuần nông, từ nhỏ đã quen với cái cày, cái cuốc, ruộng lúa, với cảnh người dân phải "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời". Công việc đồng áng cực nhọc khiến ông trằn trọc, suy tư làm sao để vận dụng máy móc vào sản xuất vừa giúp bà con đỡ vất vả vừa tăng năng suất lao động.
Năm 2014, Yên Mạc mưa lớn đúng thời điểm người dân thu hoạch lúa vụ đông xuân. Ruộng đồng lầy lội, máy gặt không thể tiếp cận, tự mình trải nghiệm đồng thời chứng kiến cảnh bà con "vật lộn" dưới vùng ruộng trũng, gặt tay rồi bó thành từng bó lội vác lên bờ, ông thầm nghĩ không thể mãi "bán sức" thế này, chỉ có cách vận dụng máy móc vào thôi.
Vậy là ông đầu lên ý tưởng cho chiếc máy tời lúa. Chưa từng qua trường lớp chuyên môn, ông Dung mất không ít thời gian tìm hiểu nguyên lý vận hành, phân tích ưu, nhược điểm của máy tời đã có trên thị trường từ đó áp dụng vào sản phẩm của mình cho phù hợp với điều kiện thực tế.
Sau hơn 2 tháng mày mò, chiếc máy tời lúa ra đời trong niềm hạnh phúc của người sáng chế và bà con nông dân. Thay vì phải mất cả buổi, ba sào lúa chỉ dùng một tời kéo là xong. Máy tời của ông gọn nhẹ, thuận tiện cho người dân di chuyển, ngoài ra, chúng còn thiết kế thêm một ống vòi để tận dụng thành máy bơm.
Sản phẩm đầu tiên được bà con ủng hộ nhiệt tình, từ chiếc máy "thử sức" trở thành nông cụ bán chạy bậc nhất. Trong vòng một năm, đã có hàng trăm chiếc máy tời được bán ra, vừa giúp người nông dân đỡ vất vả vừa mang tới nguồn thu nhập ổn định cho gia đình ông.
Thành công của máy tời lúa cũng là động lực để ông sáng chế nhiều hơn nữa. Những năm gần đây, ông Dung cho ra đời hàng loạt nông cụ như: máy cấy, máy bơm đa năng, máy cày đa năng, máy cắt thức ăn gia súc hay những sản phẩm đòi hỏi kỹ thuật cao như quạt công nghiệp, máy hút cát biển,… Tất cả đều là sản phẩm mang đậm thiết kế cá nhân, được trang bị nhiều tính năng và chưa từng có mặt trên thị trường.
Ông Dung được trao giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2017 cho sáng kiến "Máy cày đa năng".
Khi được hỏi về nông cụ nào tâm đắc nhất, ông cười sảng khoái: Tôi không quan trọng sản phẩm nào tâm đắc. Chỉ cần người dân hài lòng và mang lại hiệu quả, với tôi, đó là sản phẩm ưng ý. Bởi có những chiếc máy cần hàng tháng nghiên cứu nhưng không được ứng dụng cao thì cũng chưa phải là thành công của người sáng chế.
Bất cứ khi nào bắt tay nghiên cứu máy móc mới, ông Dung đều đặt yêu cầu sản phẩm mình làm ra phải có tính ứng dụng cao, dễ sử dụng, càng ít phụ kiện, chi tiết càng tốt, đặc biệt là giá thành rẻ phù hợp với đại đa số người dân.
Có những chiếc máy dù đã sáng chế thành công và được ứng dụng rộng rãi, ông Dung vẫn không dừng lại, tiếp tục tìm tòi, cải tiến để hoàn thiện hơn nữa. Đơn cử như chiếc máy bơm - sản phẩm bán chạy nhất xưởng, ông thiết kế nhiều loại sên khác nhau tùy mục đích sử dụng và trang bị cả tính năng phát điện.
"Cũng bắt đầu đến tuổi nghỉ ngơi rồi nhưng tôi vẫn đam mê sáng chế lắm. Càng tìm tòi, nghiên cứu càng thấy hay. Thích nhất là khi sản phẩm của mình được bà con đón nhận, được thấy máy bơm, máy cấy mình chế tạo chạy ngoài đồng. Chính nhờ góp ý của bà con, bạn bè, khách hàng, tôi càng có động lực cải tiến hơn", ông Dung tâm sự.
Gian hàng sửa xe máy nhỏ năm nào giờ đây phát triển thành xưởng cơ khí rộng 100 mét vuông chuyên chế tạo máy móc nông nghiệp. Từ đây, hàng nghìn nông cụ được bán ra mỗi năm, không chỉ phục vụ bà con trong xã, trong tỉnh mà còn xuất đi nhiều địa phương khác như Hải Dương, Hưng Yên hay Cà Mau, Bạc Liêu,… Hiện nay, xưởng cơ khí của ông Dung có 3 lao động đang làm việc với mức thu nhập ổn định.
Trong căn nhà khang trang, bằng khen, giấy chứng nhận cho hàng chục sáng chế máy nông cụ chính là thành quả sau 8 năm mày mò nghiên cứu của lão nông Vũ Văn Dung. Ánh mắt lấp lánh niềm vui, ông tự hào khoe bức ảnh chụp cùng nhiều lãnh đạo cấp cao trong những lần được ra Hà Nội vinh danh.
Năm 2015 - 2016, chiếc máy cấy lúa không động cơ giúp ông Dung nhận "cơn mưa" giải thưởng, như Bằng khen của Bộ NN&PTNT, được tôn vinh là một trong 17 nông dân có sáng chế, sáng kiến trong lĩnh vực nông nghiệp; được Sở Khoa học Công nghệ công nhận là sáng kiến cấp tỉnh,…
Ngoài ra, ông Dung còn đạt nhiều giải thưởng danh giá khác, như giải thưởng Khuyến tài - Nhân tài Đất Việt năm 2017; giải thưởng Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Ninh Bình lần thứ VIII với sản phẩm máy cày đa chức năng...
Bài, ảnh: Hồng Minh