Người phụ nữ duy nhất từng đỗ tiến sĩ trong lịch sử phong kiến Việt Nam là ai?

1. Bà là ai?

Nguyễn Thị Hinh
Sương Nguyệt Anh
Nguyễn Thị Duệ
Bùi Thị Xuân

Chính xác

Nguyễn Thị Duệ (1574 - 1654) là nữ danh sĩ Việt Nam vào thế kỷ XVI - XVII. Bà sinh ra tại Kiệt Đặc (phường Văn An, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương ngày nay), nổi tiếng thông minh, xinh đẹp. Năm 1594, bà lấy tên Nguyễn Ngọc Du và giả làm trai để dự kỳ thi Hội. Bà đỗ tiến sĩ nhưng bị phát hiện. Sau đó, vua Mạc Kính Cung đã xóa tội khi quân đồng thời mời bà vào cung giảng dạy cho các phi tần.

2. Bà được dân gian gọi với danh hiệu gì?

Bà chúa thơ Nôm
Bà chúa Sao
Bà chúa Then
Bà chúa Lễ

Chính xác

Dân gian bấy giờ gọi bà là Tinh Phi hay Bà chúa Sao, ngụ ý khen bà xinh đẹp và sáng như vì sao. Cũng vì dáng vẻ mảnh mai, gương mặt thanh tú của bà, vua nhà Mạc đã ngờ vực và phát hiện ra bà là nữ giả trai để đi thi.

3. Sau khi nhà Mạc bị diệt, chúa Trịnh đã làm gì sau khi bắt được bà?

Xử tử
Bắt bà đi đày
Tiếp tục trọng dụng bà
Đưa bà lên làm hoàng hậu

Chính xác

Nguyễn Thị Duệ đỗ tiến sĩ và làm quan dưới thời vua Mạc Kính Cung. Khi nhà Mạc bị chúa Trịnh đánh đuổi lên Cao Bằng, bà cũng đi theo. Năm 1625, bà rơi vào tay quân Trịnh. Vì tài đối đáp xuất sắc, bà được chúa Trịnh tiếp tục trọng dụng. Trịnh Tráng phong bà làm Nghi ái quan, trông coi việc học trong phủ chúa.

4. Bà có chính sách gì để thúc đẩy phong trào học tập trong dân chúng?

Mở thêm các kỳ thi Hội
Mở thêm các kỳ thi Đình
Khuyến khích nữ giới tham gia thi cử
Mở thêm các kỳ thi ở địa phương xa kinh thành

Chính xác

Thời làm quan, để thúc đẩy phong trào học tập trong dân chúng, bà thường cùng các bậc túc nho đến giảng dạy tại các khu vực ấn định rồi tự soạn đề, tổ chức thi. Bài thi được chính tay bà chấm và gửi kết quả ngược lại địa phương. Phương pháp này đã giúp nâng cao trình độ học vấn tại làng, xã xa kinh thành.

5. Khi nghỉ hưu, vua Lê đã trọng thưởng cho bà bằng cách nào?

Ban cho bà đất đai
Ban cho gia đình bà đặc quyền không phải đi lính
Cho phép bà được sử dụng thuế hàng năm của quê nhà
Dựng trường mang tên của bà

Chính xác

Khi tuổi đã cao, Nguyễn Thị Duệ từ quan về lại quê nhà ở Kiệt Đặc (Hải Dương ngày nay). Bà dựng am Đào Hoa để làm nơi đọc sách, chỉ bảo cho các sĩ tử trong làng.

Vua Lê ưu ái giao cho bà số thuế hàng năm của tổng Kiệt Đặc để làm bổng lộc. Bà chỉ giữ lại một chút, phần còn lại dành hết cho việc công ích và trợ giúp người nghèo khổ.

Thúy Nga