Người trẻ lan tỏa văn hóa pháp luật từ các phiên tòa giả định

Chọn học Luật vì muốn sống đúng và bảo vệ người khác

Nhìn dáng vẻ điềm tĩnh, chững chạc của Nguyễn Hải Dương hôm nay, ít ai nghĩ rằng chàng trai này đến với ngành Luật không phải từ ước mơ trở thành luật sư hay thẩm phán, mà từ một suy nghĩ rất giản dị. Anh chia sẻ: “Khi còn học phổ thông, tôi chưa có mối quan tâm đặc biệt nào đến pháp luật hay lĩnh vực pháp lý. Tôi chọn Luật vì muốn hiểu luật để sống đúng, để bảo vệ bản thân và những người mình thương và để góp phần giữ gìn trật tự xung quanh”.

Nguyễn Hải Dương (giữa) trong một phiên tòa giả định.

Những năm tháng học tập tại Học viện Hành chính và Quản trị công là hành trình trưởng thành mạnh mẽ của Dương. Mỗi bài học, mỗi môn chuyên ngành không chỉ đem lại kiến thức mà còn thay đổi hệ giá trị sống, định hình trách nhiệm công dân trong cậu sinh viên trẻ.

Dương tốt nghiệp thủ khoa và ngay sau đó được Phân hiệu giữ lại công tác tại Phòng Quản lý đào tạo và Khoa học, đảm nhận nhiều nhiệm vụ từ quản lý đào tạo, công tác sinh viên đến hỗ trợ truyền thông. Song song với công việc chuyên môn, anh là Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn Phân hiệu Học viện Hành chính và Quản trị công tại TP Đà Nẵng và tiếp tục dẫn dắt nhiều mô hình ý nghĩa dành cho sinh viên.

Trong số những hoạt động mà Dương tham gia, mô hình phiên tòa giả định được xem là dự án anh dành nhiều tâm huyết nhất. Chia sẻ lý do lựa chọn mô hình, Hải Dương cho hay, pháp luật chỉ thực sự phát huy giá trị khi chạm được vào nhận thức của cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. Những buổi phiên tòa trực quan, sinh động giúp học sinh nhận thức rõ ranh giới đúng-sai, từ đó tránh xa các hành vi vi phạm và biết tự bảo vệ chính mình trước cám dỗ, sai lầm.

Là Đội trưởng Đội Diễn án, Dương cùng các bạn sinh viên đã triển khai các phiên tòa mô phỏng thật, đi đến trường học, tổ chức đoàn thể và các địa phương. Tính đến nay, 34 phiên tòa giả định đã được tổ chức tại các địa điểm, trường học nhiều địa phương trên địa bàn TP Đà Nẵng với nội dung phong phú, đa dạng gắn với những vấn đề cuộc sống, từ nạn tảo hôn đến mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy… Trong đó, những phiên tòa giả định về “Mua bán và tàng trữ trái phép chất ma túy” luôn gây ấn tượng mạnh với người xem, đặc biệt là các học sinh, sinh viên, thanh niên. Nhớ lại khoảnh khắc xúc động 1 phiên tòa tại phường Điện Bàn, TP Đà Nẵng, Dương kể: “Nhiều người dân nghĩ rằng đó là phiên tòa thật. Có cô chú rơi nước mắt và hỏi: “Sao bị cáo trẻ vậy mà đi tù nhiều thế?”.

Mỗi phiên tòa không chỉ tái hiện các tình tiết của vụ án mà còn là cơ hội giáo dục pháp luật trực quan sống động, khơi dậy những suy nghĩ sâu sắc trong học sinh, sinh viên về hậu quả pháp lý, ảnh hưởng đến bản thân, gia đình, xã hội. Theo Nguyễn Hải Dương, thông qua những phiên tòa giả định, các bạn trẻ đã học được bài học pháp luật, đồng thời cũng nhận ra rằng bất kỳ quyết định sai lầm nào dù là nhỏ nhất cũng có thể dẫn đến hệ lụy khôn lường.

“Sau mỗi phiên tòa, tôi hiểu rằng mình đã làm được điều ý nghĩa, giúp nâng cao nhận thức về pháp luật cho các bạn trẻ, nhất là các bạn học sinh, sinh viên”, Hải Dương chia sẻ.

Đồng hành cùng Dương trong nhiều năm, anh Cao Văn Kiệt, hiện công tác tại Phân hiệu Học viện Hành chính và Quản trị công tại TP Đà Nẵng nhận xét: “Tôi đã làm việc chung 5 năm với Dương và tôi đánh giá cao cách làm việc của Dương, rất chỉn chu, trách nhiệm trong từng vị trí. Dương luôn tìm và xây dựng những tình huống án mới, phù hợp với thực tiễn để khi lưu diễn mang lại hiệu quả răn đe và giáo dục cao”.

Thách thức lớn nhất với Dương là kiểm chứng kịch bản và căn cứ pháp lý. Vì phiên tòa giả định diễn công khai, mọi nội dung phải đúng pháp luật tuyệt đối. Mỗi câu nói, mỗi tình tiết, mỗi mức án đều phải được đối chiếu cẩn thận với luật. Anh tâm niệm: “Ai hiểu pháp luật trước thì nên chia sẻ trước, không phải để chứng minh mình giỏi, mà để giúp người khác tránh sai sót đáng tiếc”.

Dương xem việc lan tỏa kiến thức pháp luật như một bổn phận tự nhiên, giống như thắp lên một ngọn đèn nhỏ để mọi người nhìn rõ con đường phía trước. Thông điệp pháp luật không phải bằng lời răn dạy, mà bằng cách để người xem tự nhìn thấy câu chuyện, tự hiểu và tự rút ra bài học. Với Hải Dương, đó không chỉ là hoạt động tuyên truyền pháp luật mà là hành trình góp một phần nhỏ vào việc xây dựng văn hóa sống thượng tôn pháp luật trong cộng đồng.

Lan tỏa giá trị nhân văn bằng những việc làm thầm lặng

Không chỉ năng nổ trong giáo dục pháp luật, Hải Dương còn được nhiều người cảm phục bởi sự tận tâm trong hoạt động thiện nguyện, hướng về cộng đồng. Là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Thanh niên vận động hiến máu, gần 4 năm nay anh đã cùng các thành viên câu lạc bộ kêu gọi hàng nghìn lượt người tham gia hiến máu, góp phần cứu sống nhiều bệnh nhân.

Nguyễn Hải Dương cùng các thành viên Câu lạc bộ Thanh niên vận động hiến máu.

Đặc biệt, trong vai trò Ủy viên Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên Phân hiệu Học viện Hành chính và Quản trị công tại TP Đà Nẵng, Nguyễn Hải Dương không ngừng kết nối, tổ chức các chương trình thiện nguyện, về nguồn, truyền cảm hứng cho thanh niên.

Theo Nguyễn Trương Trúc Lam, thành viên câu lạc bộ Thanh niên vận động hiến máu, Hải Dương là một người lãnh đạo tận tâm, luôn hỗ trợ và định hướng cho các thành viên trong mọi hoạt động của câu lạc bộ. Trúc Lam cho biết: “Điều khiến tôi và nhiều bạn trẻ cảm phục nhất chính là tinh thần nhiệt huyết và sự tận tâm của Dương. Sự nhiệt tình, trách nhiệm và cách anh dẫn dắt các em thật sự khiến ai cũng quý, cũng nể và muốn cố gắng hơn mỗi ngày”.

Với Nguyễn Hải Dương, luật pháp không chỉ là công việc, mà là lý tưởng sống, là hành trình lan tỏa điều thiện lành. Giữa những bộn bề và lo toan của cuộc sống hiện đại, hình ảnh người trẻ kiên trì mang pháp luật đến với cộng đồng bằng những phiên tòa giả định giản dị nhưng sâu sắc, chính là minh chứng rõ ràng nhất cho cách mà luật pháp có thể đến gần hơn với trái tim con người.

Chia sẻ về dự định trong tương lai, Hải Dương mong muốn tiếp tục mở rộng mô hình phiên tòa giả định theo hướng bài bản và lan tỏa hơn không chỉ ở các trường học và địa phương vùng đồng bằng, mà còn đưa mô hình này đến những khu vực vùng sâu, vùng xa của TP Đà Nẵng, nơi người dân, đặc biệt là thanh thiếu niên, vẫn còn ít cơ hội tiếp cận hình thức tuyên truyền pháp luật trực quan. “Nếu có đủ duyên và điều kiện, tôi cũng muốn xây dựng thêm các chương trình trải nghiệm pháp luật cho học sinh, sinh viên, tạo thêm sân chơi để các bạn vừa học, vừa thực hành, vừa lan tỏa những giá trị tích cực cho cộng đồng”, Nguyễn Hải Dương chia sẻ.