Người viết văn trẻ băn khoăn gì về văn học Việt Nam từ sau 1975?

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, trước tọa đàm “50 năm văn học Việt Nam từ sau năm 1975: Góc nhìn của những người viết văn trẻ”, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức 3 cuộc hội thảo về văn học Việt Nam từ 1975 đến nay, qua đó đã tổng kết các thành tựu, đồng thời chỉ ra những gì cản trở văn học Việt Nam phát triển.

Tại tọa đàm này, Ban Tổ chức mong muốn các nhà văn trẻ, là hội viên, chưa là hội viên và không là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam đưa ra nhìn nhận, đánh giá, chất vấn về 50 năm văn học qua, về những tác giả, tác phẩm xuất hiện nhiều năm trước khi họ ra đời. Theo Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, điều này rất quan trọng vì những người viết văn trẻ chính là tương lai của văn học Việt Nam.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam bày tỏ mong muốn lắng nghe những ý kiến thắng thắn của nhà văn trẻ về văn học Việt Nam 50 năm qua.

Nhà thơ Hữu Việt, Trưởng Ban Nhà văn trẻ, Hội Nhà văn Việt Nam cũng cho biết, toàn bộ diễn đàn của tọa đàm dành cho những người viết văn trẻ. Kêu gọi những người viết trẻ thẳng thắn, trung thực nói lên suy nghĩ của mình, nhà thơ Hữu Việt bày tỏ hy vọng, qua tọa đàm sẽ giúp Hội Nhà văn Việt Nam có thêm những đánh giá về 50 năm văn học đã qua, từ đó cùng các bạn trẻ suy nghĩ, hoạch định, hành động về một nền văn học trong những năm sắp tới, đồng hành cùng những bước tiến kỳ vĩ của dân tộc Việt Nam trước một giai đoạn mới, trong một kỷ nguyên mới.

Trao đổi tại tọa đàm và qua các tham luận, nhiều nhà văn, người viết văn trẻ đã trao đổi, đặt ra nhiều vấn đề về văn học Việt Nam thời gian qua, văn học Việt Nam hiện nay và thời gian tới.

Nhà thơ Hữu Việt, Trưởng Ban Nhà văn trẻ đề dẫn tọa đàm.

Bày tỏ sự tri ân khi được thừa hưởng một nền văn học phong phú, với những tên tuổi đã lẫy lừng của văn chương Việt Nam, nhà văn Phùng Thị Hương Ly đồng thời chia sẻ những trăn trở của người viết trẻ hôm nay trong việc tiếp nối con đường văn chương từ thế hệ đi trước. Nhà văn trẻ người dân tộc Tày cũng cho biết, hiện nay, những người viết cùng thế hệ của mình đang ở ngã rẽ của nhiều đổi thay. Họ đang đối mặt với những điểm nghẽn rất cần được tháo gỡ như việc dễ lặp lại về chọn đề tài và sa vào khuôn mẫu; vẫn ít có cơ hội xuất bản, ít được tham gia các diễn đàn học thuật và gần như thiếu môi trường phản biện khi viết về đề tài dân tộc ít người; dễ rơi vào ảo tưởng về giá trị sáng tạo của bản thân; dễ bằng lòng với những lời khen, số lượt chia sẻ trên mạng xã hội hay những lời tung hô lẫn nhau…

Tọa đàm có sự tham gia sôi nổi của nhiều người viết văn trẻ và những nhà văn thế hệ đi trước.

Nhà văn Nguyễn Hoàng Diệu Thủy bày tỏ sự lạc quan về các thành tựu văn chương đã có trong 50 năm qua và cho biết, trong tư cách là một biên tập viên của một đơn vị xuất bản khá lớn, làm việc lâu năm, mỗi năm nhận được năm bảy trăm bản thảo gửi đến, chị nhận ra rằng: Bất chấp sự xâm lấn của văn hóa nghe nhìn, người trẻ vẫn đầy khao khát trở thành người viết văn, đây nhu cầu sáng tạo, niềm vui thích kể chuyện. Tuy nhiên, bên cạnh nội lực tự thân, người viết văn trẻ cần sự hỗ trợ thiết thực về xuất bản, quảng bá trong nước, dịch thuật ra nước ngoài.

Nhà văn Lê Quang Trạng bày tỏ sự tự hào khi nhìn lại 50 năm văn học Việt Nam, đồng thời nhận thấy trách nhiệm của người viết trẻ. Tuy nhiên, nhà văn cũng cho rằng, để người viết trẻ có thể “sống được, viết được, và đi xa hơn” thì chúng ta cần một chiến lược quốc gia về quảng bá văn học Việt Nam ra thế giới, gắn kết với điện ảnh, du lịch, sân khấu, nghệ thuật thị giác. Cần trao nhiều hơn cơ hội cho người viết trẻ qua các quỹ sáng tác, chương trình dịch thuật, trại viết mở rộng, diễn đàn giao lưu quốc tế. Cần đổi mới đào tạo viết văn và phê bình – đừng chỉ dạy cách viết câu cho đúng, mà hãy giúp người trẻ tìm giọng riêng, tư duy riêng, cách kể chuyện của thế hệ mình…

N.Hoa