Nguồn nhân lực chất lượng cao: Xóa độ 'vênh' giữa đào tạo với sử dụng
Khi có sự chủ động từ nhiều phía, bài toán nguồn nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp và việc xóa khoảng cách, xóa độ 'vênh' giữa đào tạo với sử dụng chắc chắn sẽ được giải quyết triệt để.
Nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu và chất lượng chưa đồng đều đang là trở ngại lớn của nhiều doanh nghiệp (DN) ngành công nghiệp, nhất là lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao trong bối cảnh Việt Nam hội nhập, cạnh tranh và tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, cũng như nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị.
"Chìa khóa" quyết định sự phát triển
Đơn cử ngay tại địa bàn TP Hà Nội, hiện có đang có hơn 100 DN công nghiệp chủ lực, tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GRDP và khẳng định vị thế công nghiệp của Thủ đô. Song theo chia sẻ của ông Nguyễn Công Cường, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực Hà Nội (HAMI), các DN đang đứng trước những thách thức không nhỏ với yêu cầu đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, tự động hóa và hội nhập quốc tế. Trong bối cảnh đó, nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của DN.
“Nhân lực chất lượng cao chính là "chìa khóa" quyết định sự phát triển bền vững của DN. Nhưng thực tế cho thấy, không ít sinh viên tốt nghiệp còn thiếu kỹ năng thực hành, hạn chế về khả năng ngoại ngữ, chưa quen với dây chuyền sản xuất hiện đại, khiến DN có nhu cầu vẫn phải đào tạo lại”, ông Cường cho hay.

Nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của DN
Là DN sản xuất với dây chuyền hiện đại, Công ty CP Khóa Việt Tiệp thời gian qua không ngừng tìm kiếm những người trẻ có chuyên môn, sẵn sàng bắt tay ngay vào công việc. Ông Lê Đức Phương, Tổng Giám đốc Công ty CP Khóa Việt Tiệp cho biết, DN luôn khát nhân lực giỏi về cơ khí, khuôn mẫu, điện và tự động hóa, vì vậy đã chủ động kết nối sâu hơn với các trường đào tạo nghề để không chỉ tiếp cận, còn đồng hành cùng sinh viên ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường để có những Kỹ sư và kỹ thuật viên tương lai mà DN đang rất cần.
Đặt mục tiêu tăng trưởng từ 30% - 50% trong năm tới, đồng thời có kế hoạch mở rộng hệ thống phân phối từ 10 - 15 tỉnh, thành lên rộng khắp trong cả nước, Công ty CP Truyền thông và Máy tính Thánh Gióng hiện đang nhu cầu tuyển dụng nhân sự khá lớn, đặc biệt là các vị trí kết hợp được tư duy công nghệ và khả năng phát triển thị trường.
“DN đang rất “khát” nguồn nhân lực am hiểu công nghệ và có kỹ năng kinh doanh. Tuy nhiên, dù sinh viên tốt nghiệp là nguồn ứng viên tiềm năng, nhiều bạn vẫn cần được đào tạo thêm để bắt nhịp với yêu cầu thực tế của công việc”, ông Trần Nam Hải, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Truyền thông và Máy tính Thánh Gióng bày tỏ.

Nhiều cơ sở đào tạo đã điều chỉnh chương trình đào tạo theo hướng sát với thực tiễn sản xuất, đào tạo theo đơn đặt hàng của DN
Đẩy mạnh công tác liên kết “3 nhà”
Thực tế cho thấy, số lượng lao động có tay nghề cao trong các ngành công nghiệp công nghệ cao hiện nay còn hạn chế trước sự gia tăng từ nhu cầu của DN; sự phát triển về khoa học, công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và tự động hóa. Trong đào tạo ngành Kỹ sư chế tạo ở các trường Đại học, Cao đẳng cũng thường ít hơn các ngành khác. Chính vì vậy, nhiều cơ sở đào tạo đã điều chỉnh chương trình đào tạo theo hướng sát với thực tiễn sản xuất, đào tạo theo đơn đặt hàng của DN.
PGS.TS Nguyễn Đức Thắng, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Đông Á cho biết, nhà trường đã xây dựng mạng lưới liên kết sâu rộng với các tập đoàn, DN lớn trong lĩnh vực cơ khí chế tạo, công nghệ ô tô, điện tử, công nghệ sinh học, quản trị công nghiệp… “Sự hợp tác này không chỉ giúp sinh viên rèn luyện tay nghề, còn phát triển kỹ năng mềm, ngoại ngữ và tư duy đổi mới - những yếu tố quan trọng trong thời đại công nghiệp 4.0. Nhà trường sẵn sàng đầu tư máy móc, phòng lab hiện đại để đảm bảo sinh viên ra trường đáp ứng ngay yêu cầu công việc”, ông Thắng cho hay.
Nhằm tăng cường nguồn nhân lực chất lượng cho các DN thành viên, thời gian qua Hiệp hội doanh nghiệp Công nghiệp hỗ trợ TP Hà Nội (HANSIBA) luôn nhận được sự đồng hành từ phía Sở Công Thương Hà Nội trong kết nối hiệu quả với các cơ sở đào tạo trên địa bàn. Ông Nguyễn Vân, Phó Chủ tịch HANSIBA cho biết, thông qua các chương trình kết nối, Hiệp hội đã chủ động gặp gỡ, làm việc với nhiều cơ sở giáo dục và đào tạo như Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội (HHT), Cao đẳng Cộng đồng Hà Nội (HNCC), Điện tử - Điện lạnh Hà Nội (HCEET) để kịp thời có lực lượng lao động trẻ, năng động sáng tạo, có tay nghề cao, kỹ năng tốt đáp ứng cho các DN.
“Thời gian tới, HANSIBA cùng các DN mong muốn Sở Công Thương Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác liên kết “ba Nhà”: Nhà nước - Nhà trường và nhà DN đồng hành đào tạo nguồn lao động. Trong đó, Nhà nước kiến tạo chính sách; Nhà trường đảm nhận đào tạo còn DN tham gia sử dụng và đồng hành đào tạo. Đây sẽ là nền tảng hình thành hệ sinh thái nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển công nghiệp hỗ trợ, vì khi có sự chủ động từ nhiều phía, bài toán nhân lực chất lượng cao cho DN và việc xóa khoảng cách, xóa độ “vênh” giữa đào tạo với sử dụng chắc chắn sẽ được giải quyết triệt để”, ông Vân khẳng định.