Nguồn vốn ngân hàng dồi dào nhưng doanh nghiệp khó khăn trong tiếp cận tín dụng

Tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức “Hội nghị khơi thông nguồn vốn ngân hàng – doanh nghiệp, góp phần tăng trưởng kinh tế”. Sự kiện này khẳng định quyết tâm mạnh mẽ của các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hóa trong việc đồng hành cùng hệ thống các tổ chức tín dụng và cộng đồng doanh nghiệp.

Các đại biểu tham dự hội nghị.

Nhiều “rào cản” giữa doanh nghiệp và ngân hàng

Tỉnh Thanh Hóa hiện có khoảng hơn 21 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động có phát sinh doanh thu. Tuy nhiên, trong số đó, mới chỉ có khoảng 5 nghìn doanh nghiệp có quan hệ tín dụng với ngân hàng, với tỷ lệ chỉ bằng 4% số doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Đây là một con số minh chứng rõ nét nhất cho việc tiếp cận dòng vốn, đặc biệt là các gói tín dụng ưu đãi, vẫn là thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ.

Ông Cao Tiến Đoan, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa.

Liên quan đến vấn đề này, ông Cao Tiến Đoan, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa cho rằng: "Nguyên nhân chủ yếu không chỉ đến từ năng lực nội tại của doanh nghiệp mà còn nằm ở cơ chế thực thi, sự thiếu đồng bộ và nhất quán trong hướng dẫn giữa Trung ương, Hội sở và các Chi nhánh ngân hàng địa phương. Chúng tôi tiếp nhận không ít doanh nghiệp phản ánh: Họ thường gặp khó khăn khi tiếp cận vốn, họ rất quen thuộc câu trả lời rằng “Ngân hàng có quy định nội bộ riêng”. Câu trả lời này dù đúng về mặt cơ chế, quy định của ngân hàng, nhưng thực tế lại đang trở thành rào cản lớn khiến chính sách khó đi vào cuộc sống”.

Nhìn nhận tổng quát có 3 vấn đề lớn đặt ra cần phải có các giải pháp để quyết quyết là: Doanh nghiệp khát vốn nhưng khó vay – do tài sản thế chấp yếu, thiếu phương án kinh doanh khả thi, hoặc gặp vướng mắc trong hồ sơ pháp lý; Ngân hàng có nguồn vốn nhưng không dám giải ngân – vì lo ngại rủi ro, quy định kiểm soát tín dụng chặt chẽ, nợ xấu tăng; Vai trò điều phối của chính quyền còn chưa đủ mạnh trong việc kết nối, làm cầu nối hỗ trợ, tháo gỡ thủ tục, hướng dẫn quy chuẩn.

Nếu các bên tiếp tục giữ khoảng cách, e ngại trách nhiệm, chậm đổi mới cách làm thì doanh nghiệp sẽ suy kiệt, ngân hàng cũng không thể phát triển lành mạnh và kinh tế địa phương sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Khơi thông nguồn vốn ngân hàng - doanh nghiệp

Hội nghị khơi thông nguồn vốn ngân hàng – doanh nghiệp, góp phần tăng trưởng kinh tế là diễn đàn để chính quyền - ngân hàng và doanh nghiệp cùng nhau đối thoại thẳng thắn, nhìn nhận đúng thực trạng. Các bên cũng đề xuất những giải pháp cụ thể, thiết thực nhằm khơi thông nguồn vốn tín dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận vốn, mở rộng sản xuất, kinh doanh, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh Thanh Hóa.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Văn Thi đề nghị các ngân hàng thương mại, các tổ chức tín dụng cần chia sẻ rõ hơn về các chính sách, điều kiện cho vay, sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp. Các doanh nghiệp cần nêu bật những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tiếp cận vốn, từ đó cùng tìm tiếng nói chung với ngân hàng. Đồng thời, các sở, ngành liên quan của tỉnh cần tích cực tham gia tháo gỡ, hướng dẫn cụ thể để kết nối hiệu quả hơn giữa các bên.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa, Nguyễn Văn Thi phát biểu.

Để các chính sách khơi thông dòng vốn thực sự có hiệu quả, hỗ trợ tối đa cho cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, ông Cao Tiến Đoan, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa đề xuất: Hiện nay, việc cấp tín dụng đang phụ thuộc vào thẩm định chủ quan của ngân hàng. Nhiều dự án của doanh nghiệp đã được cơ quan nhà nước thẩm định hiệu quả trước khi quyết định cấp phép đầu tư. Tuy nhiên, ngân hàng lại cho rằng, dự án không hiệu quả, không đồng ý cấp tín dụng cho doanh nghiệp thực hiện dự án. Do đó, cộng đồng doanh nghiệp đề nghị, giữa ngân hàng và cơ quan nhà nước, cần có giải pháp nhất quán đồng bộ, đánh giá đúng hiệu quả và mục đích của dự án, giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian, dễ dàng tiếp cận nguồn vốn.

Ngoài ra, hệ thống Ngân hàng cần xây dựng nhiều sản phẩm chuẩn (hay còn gọi là sản phẩm đục lỗ) công khai rộng rãi cho doanh nghiệp. Từ đó giúp doanh nghiệp dễ dàng định vị được khả năng tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng đối với doanh nghiệp của mình để xác định rõ các điều kiện để vay vốn. Đây cũng chính là cơ sở để giúp doanh nghiệp chuẩn bị tốt các điều kiện để tiếp cận nguồn vốn cũng như tiết kiệm thời gian khâu thẩm định về cấp tín dụng của Ngân hàng.

Về vấn đề tài sản đảm bảo, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa đề nghị ngân hàng thẩm định giá sát với thị trường. Có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về tỷ lệ tài sản đảm bảo đối với dự án đang thực hiện. Bởi khi doanh nghiệp vay vốn thực hiện dự án, các ngân hàng vẫn yêu cầu doanh nghiệp phải có tài sản đảm bảo khác mới giải ngân, trong khi đó tài sản hình thành của dự án lại không được quy vào tài sản đảm bảo của món vay. Như vậy doanh nghiệp phải chịu “Tài sản đảm bảo kép”. Vì vậy, ngân hàng cần có giải pháp công khai các quy định, cách thức đánh giá thẩm định của ngân hàng, công khai các tiêu chí xếp hạng doanh nghiệp, để từ đó có những cơ chế ưu đãi phù hợp đối với từng nhóm doanh nghiệp.

Báo cáo tại hội nghị, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 7 Trần Thế Hùng cho biết: Ngân hàng Nhà nước luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao, tạo điều kiện mở rộng mạng lưới các Tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại Khu vực 7 để phục vụ tốt hơn nhu cầu về tín dụng và dịch vụ ngân hàng đối với doanh nghiệp trên địa bàn.

Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Khu vực 7 Trần Thế Hùng.

Tính đến cuối tháng 5/2025 dư nợ trên toàn khu vực 7 đạt 594.798 tỷ đồng, tăng 7% so với cuối năm 2024. Trong đó, riêng địa bàn tỉnh Thanh Hóa đạt 237.767 tỷ đồng, tăng 7,03%. Nguồn vốn đã kịp thời đáp ứng nhu cầu vốn của người dân, doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh.

Cùng với đó, các chương trình, chính sách tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục triển khai có hiệu quả trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, như chính sách cho vay phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn dư nợ đạt 65.914 tỷ đồng; cho vay đối với DN nhỏ và vừa đạt 24.300 tỷ đồng; cho vay khuyến khích phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch theo Nghị quyết số 30/NQ-CP của Chính phủ...

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Văn Thi đề nghị các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại cần chủ động rà soát, điều chỉnh các quy trình tín dụng theo hướng linh hoạt, sát thực tế, đặc biệt với các doanh nghiệp sản xuất, doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp nhỏ và vừa. Doanh nghiệp phải nâng cao tính minh bạch trong quản trị tài chính, hoàn thiện hồ sơ pháp lý, chủ động xây dựng phương án sản xuất – kinh doanh khả thi và sẵn sàng chia sẻ rủi ro cùng ngân hàng. Đồng thời, cần thay đổi tư duy tiếp cận tín dụng: không chờ vốn, mà phải chuẩn bị kỹ càng để “hấp thụ” vốn một cách hiệu quả. Các sở, ngành và chính quyền các cấptỉnh Thanh Hóa, thường xuyên tổ chức các buổi đối thoại chuyên đề, tháo gỡ các rào cản hành chính, rút ngắn thời gian, đơn giản hóa các thủ tục liên quan đến hoạt động ngân hàng.

Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa và Ngân hàng Nhà nước khu vực 7 ký cam kết tín dụng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa khẳng định: Tỉnh cam kết xử lý dứt điểm những vướng mắc thuộc thẩm quyền, quyết tâm cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số…; Tiếp tục đồng hành, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi, tốt nhất để các doanh nghiệp và ngân hàng phát triển ổn định, bền vững.

Tin rằng, trong thời gian tới, với sự chia sẻ và đồng hành của các bên Nhà nước - Doanh nghiệp – Ngân hàng, các hoạt động kết nối tín dụng sẽ ngày càng đi vào chiều sâu, góp phần thiết thực nâng cao hiệu quả khai thông, hấp thụ nguồn vốn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương nhanh và bền vững.

Đinh Huê