Nguy cơ cao xảy ra khô hạn cục bộ hoặc diện rộng do El Nino
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, El Nino thường gây thâm hụt lượng mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25 đến 50%, vì thế nguy cơ cao xảy ra khô hạn cục bộ, hoặc diện rộng trong các tháng mùa khô năm 2023.
Trong điều kiện El Nino, dự báo nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia vừa phát bản tin cập nhật tình trạng El Nino (pha nóng), trong đó nhấn mạnh hiện tượng này sẽ tiếp tục phát triển từ tháng 6 cho tới hết năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 80-90%.
Dự báo thời gian đỉnh điểm của El Nino có thể xảy ra trong mùa 3 tháng từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024, với xác suất El Nino có cường độ mạnh vào khoảng 56% và xác suất El Nino đạt cường độ trung bình vào khoảng 84%.
Trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trong cả nước, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn; khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối.
Hoạt động của bão/áp thấp nhiệt đới có thể không nhiều nhưng tập trung nhiều vào giữa mùa, tính chất dị thường hơn, cả về cường độ và quỹ đạo.
“Đáng lưu ý, El Nino thường gây thâm hụt lượng mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25 đến 50%. Vì thế, nguy cơ cao xảy ra khô hạn cục bộ, hoặc diện rộng ở những nơi có nhu cầu dùng nước nhiều cho sản xuất và sinh hoạt trong các tháng mùa khô năm 2023”, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia nhấn mạnh.
Trong bối cảnh đó, cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia khuyến cáo các địa phương và người dân đề phòng tình trạng ít mưa dẫn đến hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước trong những tháng đầu năm 2024 trên phạm vi toàn quốc.
Cũng theo cơ quan khí tượng thủy văn quốc gia, dự báo El Nino sẽ gia tăng dần về cường độ vào các tháng mùa đông năm 2023-2024.
Dựa trên một số thống kê khí hậu, trong những năm El Nino, trung bình mỗi tháng có 0,42 cơn xoáy thuận nhiệt đới (bao gồm bão và áp thấp nhiệt đới) ảnh hưởng đến nước ta, ít hơn trung bình nhiều năm khoảng 28%.
Ngoài ra, trong điều kiện El Nino, xoáy thuận nhiệt đới thường tập trung vào giữa mùa bão, chủ yếu từ tháng 7-9. Số đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến Việt Nam cũng ít hơn bình thường. Nhiệt độ trung bình các tháng đều cao hơn bình thường, trong đó nhiệt độ ở các khu vực phía Nam chịu ảnh hưởng nhiều hơn phía Bắc.
Trong điều kiện có ảnh hưởng của hiện tượng El Nino, nhất là các đợt El Nino mạnh có thể gây ra nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ở nhiều nơi.
El Nino cũng thường gây thiếu hụt lượng mưa trong hầu hết các vùng trong cả nước, phổ biến từ 25 đến 50% (rõ rệt nhất là Bắc Trung Bộ). Đáng chú ý, một số đợt El Nino đã cho những kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24 giờ và số tháng liên tục hụt mưa ở một số nơi, cho thấy El Nino làm tăng tính biến động của mưa ở Việt Nam.
Điển hình như năm 2015 xảy ra El Nino nhưng tại Quảng Ninh đã xuất hiện mưa lớn lịch sử vào cuối tháng 7. Năm El Nino 2002, mưa lớn vẫn xuất hiện và gây lũ lớn trên các khu vực.
Cụ thể, lũ lớn trên biến động 3 vào tháng 7, đầu tháng 8 trên sông Hồng (Thái Bình); lũ lớn Trung Bộ cuối tháng 9, trong đó có xuất hiện lũ lịch sử xuất hiện thượng nguồn sông Cả (Hà Tĩnh); Nam Bộ đã xuất hiện lũ lớn kéo dài ở Đồng bằng sông Cửu Long.
