Nguy cơ hạn hán hoành hành vùng Sừng châu Phi năm thứ 6 liên tiếp

Gia súc chết do hạn hán tại Kajiado, Kenya ngày 24/10/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, ICPAC dự báo mùa mưa tại khu vực này từ tháng 3 - 5 tới sẽ ghi nhận lượng mưa giảm và nhiệt độ cao. Thông thường, mùa mưa này đóng góp đáng kể (tới 60%) vào tổng lượng mưa hằng năm ở các quốc gia xích đạo thuộc vùng Sừng châu Phi (bao gồm Djibouti, Ethiopia, Eritrea, Somalia và một phần của Kenya, Sudan, Nam Sudan và Uganda).

Các nhà khí tượng học và các cơ quan viện trợ lo ngại đợt hạn hán kéo dài và nghiêm trọng chưa từng có hiện nay ở khu vực này có thể nhanh chóng gây ra thảm họa nhân đạo. ICPAC nhấn mạnh tại các vùng của Ethiopia, Kenya, Somalia và Uganda gần đây chịu ảnh hưởng nặng nề bởi hạn hán và đây có thể là mùa mưa thứ 6 liên tiếp có lượng mưa thấp.

Vùng Sừng châu Phi là một trong những khu vực dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu, với các cuộc khủng hoảng ngày càng thường xuyên và dữ dội. Sau 5 mùa mưa liên tiếp ghi nhận lượng mưa thấp, hàng triệu gia súc đã chết, mùa màng bị hư hại và hàng triệu người phải rời khỏi nơi sinh sống để tìm nước và thức ăn ở nơi khác.

ICPAC cho biết tình hình hiện tại tồi tệ hơn so với trước đợt hạn hán năm 2011, với 23 triệu người thiếu lương thực trầm trọng tại các nước Kenya, Ethiopia và Somalia.

Theo Liên hợp quốc, nạn đói gần đây nhất được tuyên bố ở Somalia vào năm 2011 với khoảng 260.000 người, 50% trong số đó là trẻ em dưới 6 tuổi, đã chết đói vì cộng đồng quốc tế chưa kịp thời phản ứng. Vào thời điểm đó, khu vực này chỉ trải qua 2 mùa mưa liên tiếp có lượng mưa thấp.

Tuần trước, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres chỉ ra rằng khoảng 1,3 triệu người Somalia, 80% trong số họ là phụ nữ và trẻ em, đã phải chuyển đến khu vực khác để thoát khỏi hạn hán. Ông cho biết 8,3 triệu người, tương đương hơn 50% dân số Somalia, sẽ cần viện trợ nhân đạo trong năm nay.

Thư ký điều hành của Cơ quan Liên chính phủ về phát triển của châu Phi (IGAD) Workneh Gebeyehu đã kêu gọi huy động quốc tế khẩn cấp để đối phó với tình trạng hạn hán ngày càng tồi tệ này. Ông nhấn mạnh chính phủ các quốc gia, các tổ chức nhân đạo và phát triển cần hành động khẩn trương trước khi quá muộn.

Trong khi vùng Sừng châu Phi đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo khu vực này cũng đang hứng chịu nhiều đợt bùng phát dịch bệnh.
Trong báo cáo cập nhật tình hình y tế và an ninh lương thực của vùng Sừng châu Phi, WHO cũng cho biết nhiều đợt bùng phát dịch bệnh đang xảy ra tại vùng Sừng châu Phi. Chẳng hạn tại Djibouti, các dịch bệnh sởi, sốt rét, sốt xuất huyết và tiêu chảy cấp đang bùng phát. Tính đến tháng 11/2022, khoảng 546 ca nghi mắc bệnh sởi đã được báo cáo ở nước này. Tỷ lệ lây nhiễm giảm vào cuối năm 2022 nhờ nhiều chiến dịch tiêm chủng được triển khai.

Tại Ethiopia, WHO cảnh báo nguy cơ bùng phát thêm dịch bệnh vẫn cao. Hiện các đợt bùng phát bệnh tả và bệnh sởi được kiểm soát tại các khu vực bị hạn hán. Tính đến ngày 14/12 năm ngoái, khoảng 669 ca mắc bệnh tả với 24 ca tử vong đã được báo cáo.

Tại Kenya, 6 khu vực xác nhận bùng phát bệnh sởi. Theo WHO, từ ngày 26/6 – 31/12/2022, đã có 392 ca mắc sởi được báo cáo. Trong khi đó, tại Somalia, nhiều vùng bị ảnh hưởng bởi hạn hán cũng ghi nhận các trường hợp mắc các bệnh lây qua đường nước, đặc biệt là bệnh tả và bệnh tiêu chảy cấp.
Nam Sudan cũng liên tục báo cáo các ca mắc bệnh sởi và viêm gan E. Số ca mắc sởi tiếp tục tăng tại nhiều bang của nước này. Kể từ đầu năm 2022, Nam Sudan ghi nhận các ca mắc sởi tại 15 khu vực.
WHO cho biết cơ quan này tiếp tục hỗ trợ, điều phối nỗ lực của các đối tác trong lĩnh vực y tế và nhân rộng phạm vi hỗ trợ cho 7 quốc gia trong khu vực đối phó với các đợt bùng phát dịch bệnh.

Trung Khánh - Nguyễn Hằng (TTXVN)