Nguy cơ rạn nứt từ thói quen so sánh gia đình mình với người khác

Trong cuộc sống hôn nhân hiện đại, đặc biệt là với những cặp vợ chồng trẻ, việc so sánh gia đình mình với người khác dường như đã trở thành một thói quen khó tránh. Khi nhìn thấy bạn bè hay đồng nghiệp có cuộc sống sung túc, con cái ngoan ngoãn, tình cảm mặn nồng, nhiều người vô thức đặt câu hỏi: “Tại sao gia đình mình không được như vậy?”. Từ những so sánh nhỏ nhặt ấy, nếu không kiểm soát tốt, có thể hình thành nên một “hội chứng so sánh” đầy nguy hiểm, âm thầm bào mòn hạnh phúc gia đình.

Ảnh minh họa/ Nguồn internet

Vì sao vợ chồng trẻ dễ rơi vào vòng xoáy so sánh?

Ảnh hưởng mạnh mẽ từ mạng xã hội: Ngày nay, Facebook, TikTok, Instagram tràn ngập hình ảnh về các cặp đôi du lịch sang chảnh, căn nhà tiện nghi, những bữa tiệc gia đình ấm cúng. Nhưng ít ai biết rằng đó chỉ là “mặt sáng” được chọn lọc, còn phía sau có thể là muôn vàn áp lực, mâu thuẫn, thậm chí là sự cô đơn. Thế nhưng, vợ chồng trẻ – vốn chưa có nhiều trải nghiệm – lại dễ tin rằng cuộc sống của người khác hoàn hảo hơn mình.

Áp lực thành công sớm: Thế hệ trẻ bước vào hôn nhân trong bối cảnh xã hội cạnh tranh, ai cũng muốn có sự nghiệp vững chắc, nhà cửa ổn định trước tuổi 30. Khi thấy bạn bè đồng trang lứa mua được nhà, sắm xe, trong khi mình vẫn chật vật với tiền thuê nhà hay nợ ngân hàng, cảm giác thua kém dễ nảy sinh.

Kỳ vọng phi thực tế về hôn nhân: Nhiều bạn trẻ bước vào hôn nhân với niềm tin rằng tình yêu là đủ để duy trì hạnh phúc. Họ kỳ vọng sau cưới sẽ có tổ ấm trọn vẹn như phim ảnh, như những gia đình “kiểu mẫu”. Khi thực tế phơi bày áp lực cơm áo gạo tiền, sự khác biệt tính cách, mâu thuẫn trong nuôi dạy con cái… thì việc so sánh với “gia đình người ta” trở thành cách để bào chữa cho nỗi thất vọng.

Thiếu kỹ năng quản lý cảm xúc và giao tiếp: So sánh thường đi kèm trách móc: “Chồng người ta kiếm nhiều tiền hơn”, “Vợ người ta biết chăm sóc bản thân hơn”, “Con người ta học giỏi hơn”. Những câu nói này, nếu lặp lại nhiều lần, không chỉ gây tổn thương mà còn tạo khoảng cách.

Ảnh hưởng từ thế hệ trước: Nhiều cha mẹ cũng vô tình góp phần khiến con cái so sánh, khi thường xuyên lấy hình ảnh “con nhà người ta” để nhắc nhở. Khi lập gia đình, điều này vẫn tiếp diễn, trở thành thói quen khó bỏ.

Hệ lụy của hội chứng so sánh

Đánh mất sự trân trọng trong hôn nhân: Thay vì nhìn thấy nỗ lực của bạn đời, họ chỉ chăm chăm vào những điều thiếu sót khi so với gia đình khác.

Mâu thuẫn leo thang: Những cuộc tranh cãi bắt đầu từ so sánh nhỏ nhặt có thể tích tụ, dẫn đến chiến tranh lạnh, thậm chí rạn nứt.

Áp lực tinh thần: Cả hai đều cảm thấy mình không đủ tốt, gia đình không đủ hạnh phúc, từ đó rơi vào lo âu, căng thẳng, thậm chí trầm cảm.

Hạnh phúc trở thành cuộc đua: Thay vì xây dựng mái ấm theo cách riêng, vợ chồng trẻ mải chạy theo chuẩn mực của người khác, tự đánh mất bản sắc gia đình mình.

Làm sao để vượt qua cái bẫy so sánh?

Tập trung vào giá trị thật của gia đình mình: Mỗi gia đình có hoàn cảnh, điểm mạnh, điểm yếu riêng. Điều quan trọng không phải là có bằng người khác, mà là cả hai cùng hài lòng với cuộc sống hiện tại và có định hướng để cải thiện.

Chia sẻ cảm xúc một cách tích cực: Nếu cảm thấy mình đang so sánh, hãy nói với bạn đời một cách nhẹ nhàng: “Anh/Em thấy chúng ta có thể cùng nhau cố gắng hơn ở điểm này”. Tránh biến so sánh thành lời chê bai, vì điều đó dễ tạo ra sự phản kháng

Đặt mục tiêu chung và thực tế: Thay vì mong muốn có cuộc sống giống ai đó, vợ chồng nên ngồi lại bàn bạc: “Chúng ta mong muốn 5 năm tới sẽ như thế nào? Cần làm gì để đạt được?”. Mục tiêu rõ ràng giúp cả hai có động lực thay vì chỉ ngồi so sánh.

Biết giới hạn với mạng xã hội: Đặt ra nguyên tắc “xem để tham khảo, không xem để so sánh”. Hãy nhớ rằng mỗi tấm hình đăng tải là một khoảnh khắc được chọn lọc, không phản ánh đầy đủ thực tế.

Thực hành lòng biết ơn: Hằng ngày, vợ chồng có thể cùng nhau liệt kê 3 điều nhỏ bé mà mình biết ơn ở nhau. Điều này giúp họ nhận ra hạnh phúc đang hiện hữu, thay vì luôn thấy mình thiếu thốn.

Học cách kiên nhẫn với hôn nhân: Hạnh phúc gia đình không thể có ngay lập tức. Nó giống như một khu vườn, cần thời gian, sự vun đắp và cả những mùa thử thách. So sánh với vườn hoa nhà bên chỉ khiến bạn bỏ bê mảnh đất của mình.

Hội chứng so sánh với gia đình khác là một “cái bẫy vô hình” mà nhiều vợ chồng trẻ đang vướng phải. Nó có thể xuất phát từ sự ngưỡng mộ, nhưng nếu không tỉnh táo, dễ biến thành áp lực và sự bất mãn. Hạnh phúc không đến từ việc gia đình mình giống ai đó, mà từ việc cả hai cùng đồng hành, nỗ lực và trân trọng hành trình riêng. Khi biết đặt niềm tin vào nhau và nhìn vào những giá trị thật, vợ chồng trẻ sẽ nhận ra rằng tổ ấm của mình đã đủ đầy theo một cách rất riêng.

Trương Hiền